Kültür Sanat Edebiyat Şiir

Selahattin Aykurt
Selahattin Aykurt

İKTİDAR NAMLUNUN UCUNDA! ......

  • mustafa suphi01.04.2008 - 15:57

    TÜRKİYE KOMÜNİSTLER'İNİN ÖNDERİ (MUSTAFA SUPHİ)


    Mustafa Suphi
    Doğumu 1883
    Giresun, Türkiye
    Ölümü 28 Ocak 1921
    Karadeniz, Türkiye
    Mustafa Suphi (1883-1921) , Türkiye Komünist Partisi’nin ilk merkez komitesi başkanıdır.

    Suphi 1883 yılında o zamanın Trabzon vilayetine bağlı olan Giresun kazasında doğdu. İlk öğrenimini Kudüs ve Şam’da, idadi(lise) öğrenimini Erzurum’da yaptı. 1905 yılında İstanbul Hukuk Mektebi’nden mezun olduktan sonra Paris’te Siyasal Bilgiler Okulu’nu bitirdi.

    Fransa’da bulunduğu dönem, Mustafa Suphi’nin Jean Jaures, Celestin Bougle gibi isimler başta olmak üzere burjuva sosyoloğu olarak nitelendirilebilecek düşünürlerin etkisinde kaldığı yıllardır. Bu yıllarda Suphi’nin İttihatçılar’la yakın ilişki içerisinde olduğu biliniyor. O dönemki hükümetin gazetesi olan Tanin gazetesinin muhabirliğini yapar.

    Paris’ten İstanbul’a dönüşü 1908 yılına, İkinci Meşrutiyet’in ilan edildiği günlere rastlar. Tanin, Servet-i Fünun ve Hak gazetelerine yazılar yazar; Ticaret Mekteb-i Alisi’nde, Darülmuallimin-i Aliye ve Mekteb-i Sultani'de hukuk ve iktisat dersleri verir.

    İttihat ve Terakki Fırkası’nın 1911 yılındaki genel kongresine Anadolu delegesi olarak katılır. İttihatçılıktan kopuşu bu kongreden sonra başlar ve 1912 Ağustosu’nda partiden tamamen ayrılır ve Fırkaya muhalefet etmeye başlar. Suphi, muhaliflere karşı 1913 yılının sonlarında başlayan sürgün furyasından nasibini alır ve Sinop’a sürülür.

    1914 yılının başlarında kendisini komünist düşünceyle tanıştıracak olan süreç, bir grup arkadaşı ile birlikte bir tekne ile Rusya’ya kaçmalarıyla başlar. Önce siyasi mülteci olan Mustafa Suphi, Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması ile birlikte Osmanlı tebasından olduğu için sürgüne gönderildi. Sürgün yıllarında Türk kökenli çeşitli devrimcilerle ve Bolşevikler’le tanıştı. Doğu cephesinde esir düşerek Rusya içlerine sürgüne gönderilen Anadolulu askerler arasında çalışma yürüttü. Suphi’nin Bolşevik düşüncelerle tanışıp devrimci bir çalışma yürütmeye başlaması 1914-15 yıllarına denk düşer. Ekim Devrimi’nden sonra Moskova’ya gider. Halk Komiseri Josef Stalin'in yardımcılarından Mir Seyit Sultan Galiyev'in sekreterliğini üstlenir. Bu dönemde daha çok Kırım ve Odessa’daki, Rusya kökenli ya da savaş esiri Türkler arasında çalışma yürütür. Kızılordu içinde örgütlenen Türk savaş esirlerinden bir birlik ile Rus İç Savaşına katılır.

    Gerçek anlamda Anadolu’ya yönelik çalışmaya başlaması Mayıs 1920’de Bakü’ye gelmesi ile olmuştur. Bu dönemin zirvesi 10 Eylül 1920’de üç farklı grubun bir araya gelerek Türkiye Komünist Partisi’ni kurmasıdır.

    Mustafa Suphi aynı dönemde hem Komintern’in ikinci kongresinde iki Türk delegeden biri olmuş, hem de Bakü Doğu Halkları Kurultayı’nın başkanlık divanında yer almıştır. Sovyet hükümeti tarafından da güvenilen ve Anadolu’daki komünist hareketin gelecekteki lideri olarak görülen Suphi, partinin aldığı karar doğrultusunda Anadolu’ya geçme ve savaşı Anadolu'da sürdürme kararını alır. 1921 Ocak’ında Mustafa Kemal’in çağrılısı olarak Ankara’ya doğru yola çıkan Suphi ve arkadaşları, Kars ve Erzurum’da linç girişimlerine uğrar. 1921 yılının 28 Ocağı'nı 29'a bağlayan gecesi 15 yoldaşı ile birlikte Trabzon'dan Sovyetler'e geri gönderilmek için bindirildikleri teknede Kayıkçılar Kahyası Yahya'nın adamları tarafından öldürülürler (Öldürme emrinin kim tarafından verildiği hala çeşitli tartışmalara konu olmaktadır. Mustafa Kemal, Kazım Karabekir, Enver Paşa, Stalin gibi çeşitli isimler öne sürülmüşse de emrin kimin tarafindan verildiği hala tartışılmaktadır.)


    PATİ[email protected]

    KARADENİZE@LİVE.COM

  • jön türkler01.04.2008 - 15:13

    HER ŞEY 'O' KADAR BASİT DEĞİL

    jön türkleri tam bir faşist yapılaşmanın bir ürünüdür bunu ispatı bu günlerde çok meşhur omuş ERGENOKON dur öyleki bu yapılaşmanın temelleri hala sağlam tutulmaya çalışılmaktadır fakat halk iradesi kesinlikle ve kesinlikle bu tür yapılaşmalara izin vermeyecektir birinci neden her ne sebeple olursda olsun anadolu halkları hiç bir şekilde jön türklerinin devamı olan bu faşist yapılamaya izin veremeycektir bu bayrak anadolu halklarının kanı ile yıkandı nasıl olursa olsun hak yeni bir anadolu destanı yazacak halde değildir.

    kurtuş halk iradesinde halkın kayıtsız şartsız mücadelesindedir evrensel sol anlayış altında jön türklerini yani ERGENEKON'u halk yıkacak bu ilk değil son da olmayacak......! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !


    [email protected]



    [email protected]

  • mao zedung31.03.2008 - 22:19

    MAO ZEDUNG


    Mao Zedong ya da Mao Çe-tung (Çince:毛 澤 東 ; Pinyin: Máo Zédō ng) , (26 Aralık 1893 - 9 Eylül 1976) , Çin Komünist Partisinin (ÇKP) ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurucu ve önderlerinden. Çin'in Hunan eyaletinde doğdu. 1943'ten itibaren ÇKP Politbüro Başkanı, 1945'ten itibaren ÇKP Merkez Komitesi Başkanı.

    Mao hakkındaki tartışmalar ölümünden otuz yıl sonra da devam etmektedir. Taraftarlarına göre Mao, büyük bir devrimci önderdir ve görüşleri Marksizmin gelişmiş yorumunu oluşturur. Çin'deki destekçileri, Mao'yu 20. yy'daki büyük Çin devletini yaratan siyasi ve askeri lider olarak görürler.

    Mao; Sağcı Karşıtı Kampanya, Büyük İleri Atılım, Kültür Devrimi gibi isimler verdiği, kolektifleştirmeyi de kapsayan çeşitli sosyo ekonomik projeler geliştirdi. Bu projeler sayesinde güçlü, müreffeh ve eşitlikçi bir Çin yaratmayı hedefledi.

    Ancak genel görüş bu projelerin başarısız olduğu yönündedir. Eleştirmenler, Mao'yu on milyonlarca Çinlinin ölümüne sebep olmakla, Çin kültürüne, toplumuna, iktisadına ve dış ilişkilerine zarar vermekle suçladılar. Mao, bazı uluslararası çatışmalara taraf olduğu için Çin dışında tepki topladı. Günümüzde Çin'de hala resmen saygı görmekle birlikte, Çin hükümeti adını nadiren anmakta, Maoist siyasetten gitgide uzaklaşmaktadır. Ölümünden sonra Mao'nun Çin siyasetine etkisi azalmıştır.

    Konu başlıkları [gizle]
    1 İlk yılları
    2 Savaş ve Devrim
    3 Çin'de Komünist Partisi İktidarı
    4 Mao'nun Bilimsel Sosyalizme Katkısı
    5 Dış bağlantılar



    İlk yılları [değiştir]Bir zengin köylü ailesinin aşırı zeki çocuğuydu. Öğretmenlik eğitimi almak üzere köyden ayrıldıktan sonra, 1911 devriminde Hunan eyalet ordusunda çarpıştı. Daha sonra okula geri döndü ve fizik dayanaklılık ve kollektif hareket üzerine çalıştı.

    1918'de mezun olduktan sonra Dört Eylül Hareketi sırasında Pekin'e gitti; burada, ileride kayınpederi olacak Profesör Yang Changji ile karşılaştı. Pekin'de derslerine katıldığı ve kendisini etkileyen diğer kişiler, Li Dazhao ve Chen Duxiu'dur. Burada kütüphaneci olarak iş bulmuştu, zaten okumayı seven Mao, Çin ve dünya ile ilgili binlerce eser okudu. Yine aynı yıllarda Yang Kaihui ile tanıştı ve evlendi.

    1920'lerde Çin'i gezmeye çıktı. Seyahati yine Hunan'da bitti, ancak artık Çin üzerine oturmuş fikirlere sahipti.

    27 yaşında, Temmuz 1921'de Çin Komünist Partisinin Şanghay'daki ilk kongresine katıldı. İki yıl sonraki üçüncü kongrede ise MK üyeliğine seçildi. İlk Guomindang-ÇKP birleşik cephesi sırasında Guomindang'ın Köylü Eğitim Enstitüsü yöneticisi oldu. Yine bu yıllarda, 1927 başlarında yazdığı Hunan'da köylü sorunu üzerine incelemesi, Mao'nun ilk ciddi teorik yazısı olarak bilinir.


    Savaş ve Devrim [değiştir]Mao, Çin'de halk savaşının örgütleyicisi, planlayıcısı ve önderidir. O zamanlar 400 milyonu bulan bu köylü ülkesinde gerçekleşen devrim, esas olarak Mao Zedung'un eseridir.

    1927 bahar ve yaz aylarında Guomindang'ın birleşik cepheye ihanetiyle ortaya çıkan beyaz terörden zorlukla kaçtı. Karısı öldürüldü. Aynı yıl Hunan'da Güz Hasadı Ayaklanmasını yönetti, ancak başarısız oldu. Burada da Guomindang askerlerinin elinden kurtulmayı başardığında kurşuna dizilmeye götürülüyordu. Artık bir avuç kalmış takipçileriyle birlikte güneydoğu Çin'deki Jinggang dağlarına gittiler. Burada 1931-1934 yılları arasında bir kurtarılmış bölgede Çin Sovyet Cumhuriyeti kuruldu ve Mao da onun başkanı seçildi. Aynı yıllarda He Zizhen ile tanıştı ve evlendi.

    Mao burada Zhu De'nin yardımlarıyla küçük ama etkili bir gerilla ordusu kurdu. Toprak reformu hareketi başlattı. Şehirlerdeki komünist kırımından kaçanlara sığınak sundu. Bu sırada Guomintang baskısı artarken ÇKP içinde de liderlik yarışı ortaya çıkmıştı. Mao görevinden uzaklaştırıldı, yerine de o sırada Moskova'dan yönlendirilen (veya ÇKP yöneticilerinin Moskova'dan yönlendirildiğini iddia ettikleri) çizgiye sadık olan Zhou Enlai'ın da içinde olduğu kişiler geçirildi. Bunlar '28 bolşevik' olarak tanınacaklardır.

    Katliamların başındaki isim olan Guomindang lideri Çan Kay Şek, komünistleri ortadan kaldırmaya kararlıydı. Gerek bu dönemde ÇKP içinde şabloncu çizginin hakim olmasının, gerekse de Çan Kay Şek'in bu kararlılığının neticesi olarak komünistler büyük yürüyüşe başladılar. Çin'in güneydoğusundan kuzey batısına kadar yürüdüler; ki bu, toplam 9.600 km kadardır. Mao'nun tepedeki komünist lider olarak tanınması bu yürüyüş sırasında olmuştur; bunda en etkili olay ise, Zunyi Konferansı ve Zhou Enlai'ın Mao'nun saflarına geçmesidir. Bu konferansta Mao ÇKP Politbürosu'nun İcra Komitesine seçildi.

    Büyük Yürüyüşün sona erdiği Yan'an'daki üs bölgesinden, Mao 1937-1945 arasındaki Çin-Japon savaşında Japonlara karşı direnişi yönetecektir. 1942'de ise ÇKP içindeki rakip önderlere karşı düzeltme harekatı başlatarak önderliği kesin olarak ele alacaktır.

    Yine bu dönemde He Zizhen'den ayrıldı ve oyuncu Lan Ping ile (Jiang Qing olarak bilinir) evlendi.

    Çin-Japon savaşı sırasında Mao ısrarla Guomintang'la bir ittifak arayışına girdi, bunda başarılı da oldu. İttifak kuvvetleri içinde zaman zaman çatışma çıksa ve hatta Guomindang ÇKP kuvvetlerini çatışmaların büyük bölümünde yalnız bıraksa dahi, sonuç, Halk Kurtuluş Ordusu'nun ve ÇKP'nin yüzmilyonlarca insanın kafasında meşrulaşması oldu. Bu dönemde ÇKP hemen sadece düşman birliklerinden yardım alıyordu; oysa ABD sürekli olarak Guomindang kuvvetlerini teçhiz ediyordu.

    Bununla birlikte daha o dönemde ABD Mao'nun kuvvetlerinin önemini belli belirsiz kavramış görünüyor; bunun en belli başlı örneği, 1944'de Ya'nan bölgesine gönderilen Amerikan diplomatı Dixie misyonudur.

    İkinci Dünya Savaşından sonra da ABD Çan Kay Şek kuvvetlerine yardıma devam etti. Oysa bu sırada ÇKP ve Guomindang arasındaki ittifak sona ermiş ve yeni bir iç savaş başlamıştı. Dolayısıyla ABD, açıkça bu çatışmada taraf oluyordu.

    Bu dönemde Stalin önderliğindeki Sovyetler Birliği de ÇKP birliklerine yardımda bulunuyordu, ancak bunların çok az ve esasen de Japon birliklerinden kalan teçhizatlar şeklinde olduğu biliniyor.

    21 Ocak 1949'da Guomindang kuvvetleri ÇKP kuvvetlerine karşı çok ağır yenilgiler aldılar. Kurtuluşun ilanından sonra kıta Çin'inde kalan son Guomindang çekirdeği de 10 Aralık 1949'da Chengdu'da yok edildi. Çan Kay Şek de aynı gün Tayvan'a kaçtı.


    Çin'de Komünist Partisi İktidarı [değiştir]Çin Halk Cumhuriyetinin kuruluşu bu halk savaşının neticesinde olmuştur. Savaş Çin'de, önce savaş ağaları ittifakı olan Guomindang partisiyle iç savaş, sonra Japonlara karşı direnme savaşı ve son olarak da bir kez daha Guomindang partisiyle iç savaş biçiminde gelişmiştir. Mao'nun 1 Ekim 1949'da Pekin'deki Tiananmen meydanında yaptığı açıklamayla Çin Halk Cumhuriyeti kurulmuştur.

    İktidardayken Büyük İleri Atılım'la Çin'in sanayileşmesini sağlamaya çalışmıştır. Stalin'in 1953'te ölümü ve Kruşçev'in 1956 20'nci Kongre raporuyla birlikte Sovyetler Birliği'yle Çin arasındaki ilişkiler gerginleşmiş, daha sonra da Sovyetler Birliği'nin sosyal emperyalist olduğu teorileri ortaya çıkmıştır. Mao bu gerginliğin başlarında haklı bir noktadayken daha sonra milliyetçi bir anlayışa kaymış, bu durum bütün Çin'in geleceğini de etkilemiştir. 1966'da başlatılan Kültür Devrimi ile birlikte bütün Çin sathında geniş kapsamlı bir ideolojik eğitim başlatılmış, ama iki çizgi mücadelesi teorisi nedeniyle hiziplerin meşru görülmesi sonucu bu da kalıcı bir sonuca ulaşamamıştır. Sosyalizmin inşasında yapılan yanlışlar ve parti içi mücadeleye yanlış bakış, Çin'in uzun bir süre bir ileri bir geri gidiş gelişlerinin de nedenidir.

    1954-1959 yılları arasında Mao ÇHC başkanı olarak görev yaptı. Bu dönemde Pekin'deki yasak şehirde bulunan Zhongnanhai'da kaldı. Yasak şehirde bugün de o dönemden kalma yüzme havuzu ve diğer binalar vardır. Mao çalışmalarını esas olarak buradan sürdürüyordu.

    İktidarı aldıktan sonra Mao 1958'e kadar süren bir kollektivizasyon kampanyası başlattı. Bu sırada enflasyona karşı sert bir fiyat kontrolü ve eğitimsiz köylü nüfusu için de yaygın bir okuma yazma kampanyası başlatıldı. Toprak, toprak ağalarından alınarak yoksul köylülere dağıtıldı. Geniş kapsamlı sanayileşme programları uygulanmaya çalışıldı. Bu dönemde Çin'in yıllık büyümesi, kültüre gelişme bir tarafa konulaca olursa, yüzde 4 ila 9 arasındadır.

    Yine bu dönemde Yüz Çiçek Kampanyası başlatıldı. buna göre, herkes Çin'in nasıl yönetilmesini istediğini söylemekte serbestti. İfade hürriyeti tanınmasıyla ÇKP'ye yönelik burjuva liberal çevrelerin eleştirileri de arttı ve bunlar örgütlenmeye başladılar. Parti bunların yapıcı eleştiriler olduğunu düşünüyor ve bu yüzden cesaretlendiriyor ve hoşgörü gösteriyordu. Bununla birlikte birkaç ay sonra tehlike büyüdü ve Sağa Karşı Harekat başlatıldı.

    Yine 1958'de Büyük İleri Atılım başlatıldı. Bu, Sovyet sanayi modelinin dışındaydı; bu yüzden parti içinde de muhalefetle karşılaştı. Buna göre Çin tarımı kollektivize edilecek ve kırsal alanda endüstri özendirilecekti.

    Başlangıçta Büyük İleri Atılım gerçekten büyük başarı gösterdi. Ancak Mao'nun da içinde olduğu parti çevrelerinde b başarının daha da artırılabileceği düşünceleri de yaygınlaştı. Artan sayıda köylüler çelik üretimine kaydırıldı.

    Bu nedenlerle 1959'da Büyük İleri Atılım bir felakete yol açtı. Gerçi çelik üretim hedeflerine ulaşılmıştı ama açığa çıtı ki bunların önemli bölümü kullanılamaz durumdaydı.

    Yine aynı dönemde Çin-Sovyet ilişkileri de bozuluyordu. Kruşçev bu nedenle Çin'e Sovyet yardımını kesti; buna karşı tepki ise Çin'de Sovyet düşmanlığıyla karakterize olan milliyetçiliğin tırmanması oldu. Artık Sovyetlerle sınır çatışmaları bile görülmeye başlanmıştı. ÇKP tarafında ise ekonomide hatalar sürüyordu; gerçekçi olmayan tahıl talep ediliyordu. Böylece, savaş sonrası yeniden sanayileşme hamleleriyle bir parça düzelen ekonomi, açlıkla sonuçlandı. Bu dönemdeki felaketin sonuçları tam olarak bilinmiyor, ancak bazıları (örneğin Amerikalı tarihçi Edwin Moise) 12 milyon kadar insanın öldüğünü iddia ediyorlar.

    Bunların sonucu olarak parti içinde çatışmalar da artıyordu. Liu Shaoqi ve Deng Xiaoping'in de aralarında olduğu bazı önderler Mao'yu iktidardan uzaklaştırarak ona sembolik görevler yüklemek istiyorlardı. Böylece Mao'yu marjinalize etmeye başladılar; 1959'da da Liu Shaoqi devlet başkanı oldu. Boylece Mao parti başkani oldu.

    Kültür Devrimini başlatan esas olay da parti içi bu muhalefettir. 1966'da başlayan Kültür devrimiyle parti hiyerarşisi hiçe sayılarak iktidar doğrudan doğruya Kızıl Muhafızlara verildi. Bunlar çoğunlukla gençlerdi ve kendi mahkemelerini bile oluşturuyorlardı. Sonuçta yüzmilyonların kitle inisiyatifleri bu hareketle ayağa kaldırıldı; ama bunun bedeli ağır oldu. Ekonomik ve sosyal kaos artarken yüzyıllara dayanan kültürel değerler de tahrip ediliyordu. Bu dönemde Mao halefi olarak bütün savaş yıllarından tanıdığı Lin Biao'yu seçti. Ancak çatışmalar öyle noktalara dayanmıştı ki, Lin'in Mao'ya karşı askeri bir darbe düzenlemeye çalıştığı iddia edildi, Lin ise resmi açıklamaya göre Çin'den Sovyet Rusya'ya kaçmaya çalışırken Moğolistan üzerinde şüpheli bir uçak kazasında öldü.

    1969'da Mao, Kültür Devriminin sona erdiğini açıkladı. Kültür Devrimin suresince cok sayida ilim adami ve aydin kimseler tafsiye edildi. Resmi Çin tarihi ise Kültür Devriminin Mao'nun 1976'da ölümüyle sona erdiğini iddia eder. Mao hayatının son yıllarında Parkinson hastalığına yakalandı. Ayrıca akciğer ve kalbi de teklemeye başlamıştı. Komünist Partisi içinde pekçok fraksiyon Mao'nun ölümünden sonra iktidara sahip olmak için harekete geçerlerken Mao sessiz kaldı.

    9 Eylül 1976'da ölümünden sonra Çin'de iktidar mücadelesi ortaya çıktı. Bunların bir kısmı, daha sonra Dörtlü Çete denilen ve Mao'nun karısının da içinde olduğu gruptu ki, bunlar devrimci kitle seferberliği siyasetine devam edilmesini istiyorlardı. Hua Guofeng'in önderlik ettiği bir diğer grup, Sovyet modelinde bir merkezi planlamayı savunuyorlardı. Reformistlerin lideri olan Deng Xiaoping ise Çin ekonomisinin faydacı bir siyaset temelinde inşasını savunuyordu ve eknomik ve siyasi gelişmelerde ideolojinin tayin edici önemini reddediyordu.

    Sonuç olarak iktidarı Deng Xiaoping kazandı.


    Mao'nun Bilimsel Sosyalizme Katkısı [değiştir]19. yüzyıl sosyalizmi

    19. yüzyılın büyük ustalarının sosyalizmin kuruluş sürecine ilişkin teorileri sınırlıydı. Çünkü o zaman henüz dişe dokunur bir sosyalizmi kurma pratiği yoktu. 20. yüzyılda ise, dev sosyalizm pratikleri gerçekleşti. Bu pratikler kapitalistleşme açısından geri ve köylülüğün yoğun olduğu ülkelerde yaşandı. Bu toplumsal yapı, sosyalizmin kuruluş sürecinin sorunlarını da belirledi.

    Sovyetler Birliği deneyiminde, üretim araçlarının büyük sanayiden başlayarak toplumsallaştırılmasıyla birlikte kapitalizme geri dönüş tehlikesinin de kalkacağı düşünülüyordu. Bu görev tamamlandıktan sonra sınıflar ve sınıf mücadelesi son bulacak, geri dönüşün toplumsal ve ekonomik zemini yok olacaktı. 19. yüzyıldan kalan bu teori, 1960’larda Sovyetler Birliği’nde yoğunlaşan olgular karşısında geçerliğini kaybetti. Modern Revizyonizmin Sovyetler Birliği’nde iktidara gelişi, sosyalist harekette yeni bir bunalım yarattı.


    Mao’nun katkısı

    Bu noktada Mao Zedung, Sovyetler’deki geri dönüş sürecini ve Çin pratiğini tahlil ederek “Proletarya iktidarı altında devrimi sürdürme teorisi’'ni ortaya koydu:

    Sosyalizm, proleter devrimiyle başlayan ve sınıfsız topluma kadar sürecek uzun bir tarihi dönemi kapsar. Bütün bu süreç boyunca üretim araçlarının toplumsal mülkiyeti esas olarak tamamlandıktan sonra da, kapitalizme geri dönüş tehlikesi hâlâ vardır; iki sınıf, iki yol, iki çizgi arasındaki çelişmeler devam eder. Başka deyişle proletarya ile burjuvazi, sosyalist yol ile kapitalist yol, Bilimsel Sosyalizm ile Revizyonizm arasındaki mücadele sürer. Bir hukuki biçim olarak toplumsal mülkiyet, geri dönüş tehlikesini bütünüyle bertaraf edemez. Üretim araçlarının mülkiyetinin toplumsallaştırılmasından sonra esas tehlike, tasfiye edilen burjuvaziden değil, bizzat parti ve devlet aygıtı içinde yer alan mevki sahibi kapitalist yolculardan kaynaklanır. Sınıfsız topluma ilerleyen sosyalizmi kurma sürecinin itici gücü, sınıf mücadelesidir, emekçi kitlelerin inisiyatifidir, devrimdir.

    Mao’nun teorisi, burjuva çoğulculuğunu merkez alan burjuva demokrasisinden de köklü bir kopuşu temsil eder, yeni bir emekçi demokrasisi geliştirir. Parti, devrimin gereğidir, varlık nedeni yönetmek değil, sınıfa hizmettir. Sosyalizmin güvencesi, emekçilerin iktidarı yaygınlığına ve derinliğine yeniden ve yeniden fethetmesidir. Parti, bu inisiyatifin önderi olabildiği sürece sosyalizm yolunda ilerleyebilir. Sosyalizimin kuruluşu için sıradan emekçi kitlelerin inisiyatifini seferber etme ve onları öncülere dönüştürme görevini terk eden bir öncü, yozlaşma ve çürüme sürecine girerek, burjuva yolcular sınıfını oluşturmaya başlar ve emekçiler üzerinde diktatörlük uygulamaya yönelir. Böyle bir öncünün denetlediği devlet mülkiyeti de, artı değere bir azınlık sınıf tarafından elkonulmasına temel oluşturan bir tür özel mülkiyete dönüşür.


    Mao’nun teorisi kanıtlandı

    Mao’nun teorisi, Sovyetler Birliği’ndeki son gelişmelerle kanıtlandı. Bu teoriyi benimsemeden Sovyetler’deki çözülüşü açıklama ve burjuvazinin ideolojik saldırısını göğüsleme olanağı yoktur.

    Bugün herkes Sovyetler Birliği’nde sosyalizmden geri dönüldüğünü görüyor, otuz yıllık tartışma bitti. Fakat sorun, gözlemi teori düzeyine yükseltmektir: Rusya’da kapitalizme geri dönülmesi, ülkeyi kapitalizme götüren bir hakim sınıfın l99O'dan önce oluştuğunu kanıtladı. Gorbaçov ve Yeltsin, 1917’de yıkılan burjuvazinin temsilcileri değildi, “Komünist” adını taşıyan Parti’nin ve “sosyalist” adını taşıyan bir devletin başta gelen sorumlularıydı. Üstelik çevrelerindeki Parti ve devlet yöneticileri de onlarla birlikte kapitalizme geçişe önderlik ettiler.

    Her toplumsal sistem, bir sınıf tarafından kurulur. Kapitalist sistemi de burjuvazi kurar. Rusya’da 1991 yılında açıkça ilan edilen kapitalizmi de, kapitalist sınıf getirdi. Ancak bu kapitalist sınıf, feodalizme karşı mücadele sürecinde değil, sosyalizmin yozlaşması sürecinde doğmuş ve kapitalizme geri dönüş sürecinde gelişmişti. Devlet iktidarını elinde tuttuğu için üretim araçlarını da denetimi altına alan bu yeni tipte burjuvazi, Kuruşçev’le birlikte emekçiler üzerinde diktatörlük kurmuş ve kapitalizmin inşasına girişmişti. Gorbaçov ve Yeltsin’ler işte otuz yıldan uzun zamandır iktidarı elinde tutan bu sınıfın liderleriydi. Devlet burjuvazisi, daha önce oluştuğu ve iktidarı ele geçirdiği içindir ki, l990 yıllarına gelindiği zaman, başında bulunduğu sistemin de adını koydu.

    Yaşanan süreç, Mao'nun l96O'larda açıkladığı tahlili doğruladı. Böylece Mao'nun teorisi kanıtlandı ve kanun haline geldi.


    Mao Lenin’i tamamladı

    20. yüzyılda Bilimsel Sosyalizme ilk önemli katkıyı, Ekim Devrimi’nin önderi Lenin yaptı. Lenin, kapitalizmin emperyalizm aşamasına geldiği gerçeğine dayanarak, çağımızda proletarya devriminin stratejisini belirledi, böylece 19. yüzyılın Avrupa merkezli teorisini aştı, Bilimsel Sosyalizmi dünyalılaştırdı. Mao’nun sosyalizmde sınıf mücadelesi teorisi, Lenin’in katkısını tamamladı. Emperyalizm aşamasında devrimin geri ülkelere kayması, geri dönüş tehlikesini de kaçınılmaz olarak içeriyordu. Lenin, devrimin artık kapitalizmin en çok geliştiği ülkelerde olmayacağını açıklamıştı. Mao ise, sosyalizmin kuruluşu teorisini bu 2O. yüzyıl gerçeği üzerine oturttu. Dünyanın ezilen kutbunda, kapitalizmin gelişmediği ülkelerde kurulan sosyalizm, geri dönüş tehlikelerini içeren uzun bir sınıf mücadelesi sürecinden geçerek sınıfsız topluma ilerleyecekti.


    Dünyayı emekçilerle değiştirme

    Mao, sosyalizmin sorunlarını emekçi kitleleri seferber ederek çözme teorisiyle Marx’ın teorisine derinlik getirdi. Marx, “En büyük üretici gücün devrimci sınıfın kendisi olduğunu” belirtmişti. Yine Marx, “Devrim niçin zorunludur” sorusuna şu yanıtı getirmişti: “Devrim, yalnızca yönetici sınıfı devirmenin başka bir yolu olmadığı için değil, fakat aynı zamanda onu deviren sınıf ancak bir devrim içinde kendisini geçmişin birikmiş tortularından temizleyebileceği ve böylece toplumu yeniden kurabileceği için de zorunludur.”

    Devrim yapan emekçi kitleler, en büyük üretici güçtür. Öte yandan yeni toplumu kuracak sınıf, ancak ve ancak devrim için ayağa kalkmış olan sınıftır. Emekçileri eski toplumun bütün yüklerinden ve olumsuz özelliklerinden arındıran süreç, devrimci kitle eyleminin kendisindedir.

    Mao, devlet aygıtına değil, emekçi kitlelerin devrimci eylemine yaptığı vurguyla, sömürü, baskı ve yabancılaşmadan arınmış yeni bir toplum kurmak isteyenlere ışık bırakmıştır.

    Mao Zedung’un proletarya iktidarı altında sınıf mücadelesi teorisi, Bilimsel Sosyalizmin 20. yüzyılda ulaştığı doruğu belirler.

    Mao, bu teoriyle 19. yüzyıl sosyalizmini aşmış ve 21. yüzyılın yeni sosyalizm dalgası için temel oluşturmuştur. Bu nedenle Mao Zedung’un katkılarını içermeyen bir Bilimsel Sosyalizm artık düşünülemez.

    20. yüzyılda Bilimsel Sosyalizm, ideolojik planda Lenin ve Mao Zedung’un katkıları kanalında ilerledi. Bu çizgi, devrim yaptı, sosyalizmi kurma pratiğine girişti, dünyayı değiştirdi ve bu büyük pratikle teorideki büyük atılımların malzemesini de yarattı. Böylece 21. yüzyıla bir insanlık ve devrim köprüsü kurdu.


    .........................................................................................................

    م ا و ت س ي ت و ن غ
    م ن و ي ك ي ب ي د ي ا ، ا ل م و س و ع ة ا ل ح ر ة
    ا ذ ه ب إ ل ى : ت ص ف ح , ا ب ح ث
    م ا و ت س ي ت و ن غ ◄ ا س ت م ع (م ع ل و م ا ت ;) (26 د ي س م ب ر


    م ا و ت س ي ت و ن غ ف ى أ ق ل م ن ج ي ل ح و ل م ا و ت س ي ت ا ن ج ا ل ص ي ن م ن أ م ة م ت خ ل ف ة م ن ط ر ح ة أ ر ض ا ً ب ا ل ف ق ر و ا ل ح ر ب ا ل م د ن ي ة إ ل ى س ل ط ة ع ا ل م ي ة ع د و ا ن ي ة ب ا ل ق ن ا ب ل ا ل ه ي د ر و ج ن ي ة و ا ل ص و ا ر ي خ و ث ا ل ث أ ك ب ر ج ي ش ع ل ى ا ل ا ر ض ، م غ ي ر ا ً م ي ز ا ن ا ل ق و ى ف ي ا ل ع ا ل م . ك س ي د س ي ا س ى م ط ل ق ل 800000000 م ن ا ل ص ي ن ي ن - و ه و أ ق ر ب م ن إ ل ه ب ا ل ن س ب ة ل ه م - ي ع ي ش م ا و ب ا ل ك ل م ا ت ا ل ت ى ك ت ب ه ا م ن ف ت ر ة ط و ي ل ة . ا ل أ م ة ا ل أ ك ث ر ا ز د ح ا م ا ً ب ا ل س ك ا ن . أ ص ب ح ت أ و س ع م ع م ل ل ل ح ي ا ة ع ن د م ا ف ت ح ه ا م ا و ف ي 1949. ل ق د أ ق ا م ن ظ ا م م ر ك ز ى ع م ل ا ق ف ي ص و ر ة ح ز ب ا ً و ا ح د ا ً ل ل ت ح ك م ف ي ك ل ق ط ا ع م ن ح ي ا ة ا ل ص ي ن ي ن ، ك ل ا ل ص ن ا ع ا ت و ض ع ت ت ح ت ت ص ر ف ا ل د و ل ة ل ي ا د ت و ز ي ع ه ا ل خ د م ة ا ل م ج ت م ع ا ل ث و ر ى ، ل م ي ع د ه ن ا ك ا ى ن و ع م ن ا ل ح ر ي ا ت ا ل ا ع ل ا م ي ة م ث ل ا ل ص ح ا ف ة ، ا ل ا ذ ا ع ة و ب ا ق ى ا ل و س ا ئ ل ب ل ت ح و ل ت إ ل ى ا د و ا ت ل ل د ع ا ي ة ل ل ن ظ ا م و ا ل م د ا ر س و ا ل ج ا م ع ا ت ا ض ح ت ق ن و ا ت ل ت ر و ي ج و ن ش ر ا ف ك ا ر م ا و و أ ض ح ى ا ل ع ل م ا ء ف ي م خ ت ل ف ا ل م ج ا ل ا ت ف ي س ب ا ق ل ب ن ا ء ا ل ق و ة ا ل ع س ك ر ي ة ، و ك ا ن ا ل ج ي ش ي ُ س ت خ د م ل ب ق ا ء ا ل م ع ا ر ض ة ص ا م ت ة . ل ه خ م س ة م ن ا ل ا و ل ا د ، ب ن ت ا ن م ن ز و ج ت ه ا ل ر ا ب ع ة ا ل م م ث ل ة ش ي ا ن ج ش ي ن ج ، و و ل د ل ن و ب ن ت م ن ز ي ج ا ت ه ا ل س ا ب ق ة ، ق ت ل ا ب ن ل ه ف ي ح ر ب ك و ر ي ا ، و ا ل ا خ ر م ت ر ج م ر و س ى ف ي ب ك ي ن . ن ش أ ت ه و ل د م ا و ف ي 26 د ي س م ب ر 1893 ف ي م ق ا ط ع ة ه ي و ف ن م ن ا ب ف ل ا ح و ع ن د م ا ك ا ن ف ي ا ل ث ا م ن ة ع ش ر ة م ن ع م ر ه ق ا م ت ا ث و ر ة ض د ا ل ن ظ ا م ا ل م ل ك ى ا ل ف ا س د ا ل ذ ى ي ح ك م ا ل ب ل ا د م ن ا ل ق ر ن 17 و ب ع د ش ه و ر م ن ق ي ا م ه ا ا ن ت ه ت ا ل م ل ك ي ة و ا ع ل ن ت ا ل ج م ه و ر ي ة ، و ف ش ل ا ل ن ظ ا م ا ل ث و ر ي ف ي إ ن ش ا ء ح ك و م ة م س ت ق ر ة ف ك ا ن ت ق ا ع د ة ل ح ر ب أ ه ل ي ة م س ب ب ة ا ل ف و ض ى و ظ ل ت ا ل ص ي ن ك ذ ل ك ح ت ى 1949

    ا ر ا د م ا و ا ن ي ص ب ح ا س ت ا ذ ا ً ف د خ ل ج ا م ع ة ب ك ي ن ف ي 1918 و ه ن ا ك ا ع ت ن ق ا ل ش ي و ع ي ة ك و ن ه ي س ا ر ي ا ً ف ي أ ف ك ا ر ه و ف ي 1920 ك ا ن و ا ض ح ا ً ا ن ه م ا ر ك س ى م ت ع ص ب ك ع ش ر ا ت ا ل ص ي ن ي ن و ف ي ي و ن ي و 1921أ ص ب ح و ا ح د ا ً م ن ا ل ا ث ن ى ع ش ر ا ل ذ ي ن ا س س و ا ا ل ح ز ب ا ل ش ي و ع ى ف ي ش ن غ ه ا ى .و ت ر ق ى ف ي ه ب ب ط ء ف ك ا ن ز ع ي م ه ف ي 1937.

    ف ه ر س [إ خ ف ا ء ]
    1 ف ل س ف ت ه
    2 م ص ا ع ب و ا ج ه ت ا ل ح ز ب
    3 ا ل س ل ط ة
    4 أ ه م ا ن ج ا ز ا ت ه
    5 م ش ر و ع ا ل ق ف ز خ ط و ة إ ل ى ا ل أ م ا م
    6 ا ل ث و ر ة ا ل ث ق ا ف ي ي ة
    7 ا ل ن ا ح ي ة ا ل ع س ك ر ي ة
    8 ع ل ا ق ت ه ب ر و س ي ا
    9 م ؤ ل ف ا ت ه
    10 ا ل م ص ا د ر



    [ت ح ر ي ر ] ف ل س ف ت ه
    ف ى ا ل ب د ا ي ة ا ع ت ق د م ا و ا ن ا ن ص ا ر ا ل ح ز ب ي ج ب ا ن ي ك و ن و ا ا ل ع م ا ل ف ي ا ل م د ن ، م ت ف ق ا ً م ع ك ا ر ل م ا ر ك س و ف ى 1925 ت غ ي ر ت ف ك ي ر ه ب ع د أ ن ت غ ي ر ت ظ ر و ف ا ل ص ي ن ، و ا ع ت م د م ا و ع ل ى ا ل ف ل ا ح ي ن ، م و ج ه ا ً ك ل ت ر ك ي ز ه إ ل ى ا ل ت ن م ي ة ا ل ز ر ا ع ي ة .ع م ل م ا و ع ل ى ت ط و ي ر م ف ه و م ج د ي د ل ل ش ي و ع ي ة س ُ م ّ ي 'ب ا ل م ا و ي ة ' و ك ا ن م ز ي ج م ن ش ي و ع ي ة ل ي ن ي ن و م ا ر ك س . و ع م ل ع ل ى ا ل ت ح ا ل ف م ع ا ل إ ت ح ا د ا ل س و ف ي ي ت ي و م ن ث م ّ ة ا ل خ ر و ج إ ل ى ا ل ج م و ع ا ل ص ي ن ي ة ب ا ل ث و ر ة ا ل ث ق ا ف ي ة


    [ت ح ر ي ر ] م ص ا ع ب و ا ج ه ت ا ل ح ز ب
    ت م ز ق ا ل ت ح ا ل ف ب ي ن ا ل ج ي و ش ا ل ق و م ي ة ، و ا ل ش ي و ع ي ة ف ي ع ا م 1927 ع ن د م ا ب د أ ش ي ا ن ج ك ا ى ش ى ت ط ه ي ر ا ً ع ن ي ف ا ً ل ل ح م ر ه ر ب م ا و و ز م ل ا ئ ه إ ل ى ا ل ج ب ا ل ع ل ى ح د و د ه ي ز ا ن ك ي ا ن ج س ى ل ت ن ظ ي م أ و ل ح ك و م ة س و ف ي ا ت ة ص ي ن ي ة ي ر ت ك ز ع ل ى ا ل ف ل ا ح ي ن . ف ى س ن ة 1934 أ ح ا ط ا ل ق و م ي و ن ب س و ف ي ت ه ي و ا ن – ك ي ا ن ج س ى ف ا ن س ح ب ا ل ش ي و ع ي و ن و ب د أ و ا ف ي ا ل ه ر و ب م ن خ ل ا ل ر ح ل ة ط و ل ه ا 6000 م ي ل ن ح و ا ل ح د و د ا ل غ ر ب ي ة أ ك ث ر م ن 100000 ر ج ل ، و ا م ر أ ة ، و ط ف ل ، س ا ف ر و ا س ي ر ا ً ع ل ى ا ل ا ق د ا م ل م د ة ع ا م م ا ر ي ن خ ل ا ل 12 م ق ا ط ع ة ، 24 ن ه ر ، ا ل ع د ي د م ن س ل ا س ل ا ل ج ب ا ل ، ا ل غ ا ب ا ت ا ل ك ث ي ف ة ، و ا ل ص ح ا ر ى ا ل م ه ج و ر ة و ل م ي ن ج و م ن ه م ا ل ا 20000.


    [ت ح ر ي ر ] ا ل س ل ط ة
    و ض ع ا ل ح ز ب خ ط ة ب ط ي ئ ة ا ل ت ق د م ل ل ا س ت ي ل ا ء ع ل ى ا ل ح ك م و ب ع د أ ن أ غ ت ي ل ع د د ة ق ا د ة ش ي و ع ي و ن أ ص ب ح م ا و ا ل ق ا ئ د ا ل و ح ي د و ف ي ع ا م 1947 ب د أ ا ل ت ح ر ك ل ق ل ب ن ظ ا م ا ل ح ك م ب ز ع ا م ة ش ي ا ن ج ، و ف ي 1949 ا ن ت ص ر ت ا ل ق و ا ت ا ل ش ي و ع ي ة ، ك ا ن م ا و ف ي ا ل س ا د س ة و ا ل خ م س ي ن ، ا م ا ب ل ا د ه ف ك ا ن ت ق د ا ن ه ك ت ه ا ا ل ص ر ا ع ا ت و ا ل ح ر و ب ف ي ح ا ل م ن ا ل ف ق ر و ا ل ت خ ل ف و ا ل ج ه ل ، و ه ر ب ش ي ا ن ج إ ل ى ت ا ي و ا ن . ا س ت خ د و م ا و ا س ا ل ي ب و ح ش ي ة ل ي ح ك م ق ب ض ت ه ع ل ى ا ل ص ي ن ف ق ت ل ا ل م ل ا ي ي ن ب ع د ه م م ن ق ا د ة ا ل ث و ر ة ا ل م ع ا د ي ة ل ه و ا خ ر ي ن م ن ا ل ا م ب ر ي ا ل ي ي ن و م ن ا ل ر ج ع ي ن ا ل س ي ا س ي ن و ق ط ا ع ا ل ط ر ق .


    [ت ح ر ي ر ] أ ه م ا ن ج ا ز ا ت ه
    ا خ ذ م ا و ع ل ى ع ا ت ق ه ت ع ص ي ر ا ل ص ي ن و ت ح و ي ل ه ا إ ل ى أ م ة ع ص ر ي ة ق و ي ة ، ب د أ ب ا ل ع ن ا ي ة ب ا ل ت ع ل ي م و ا ل ت ص ن ي ع و ا ل ص ح ة ح و ل ا ل ن ظ ا م ا ل ا ق ت ص ا د ى م ن ر أ س م ا ل ي ة إ ل ى إ ش ت ر ا ك ي ة ، و س ي ط ر م ا و ع ل ى ك ل أ ج ه ز ة ا ل د و ل ة و ا س ت خ د م ه ا ل ل د ع ا ي ة ، ف ب ع د أ ن ك ا ن ت ا ل ص ي ن ت ق د س أ ل ا ب ا ء و ا ل أ ج د ا د م ن ذ ا ل ا ف ا ل س ن ي ن أ ص ب ح ت ت ق د س ا ل و ط ن و ب د أ ت ت ع ا ل ي م ك و ن ف و ش ي و س ف ي ا ل ا ن ق ر ا ض ح ت ى ا خ ت ف ت .


    [ت ح ر ي ر ] م ش ر و ع ا ل ق ف ز خ ط و ة إ ل ى ا ل أ م ا م
    ا ع ت ب ر ه ا ل غ ر ب م ن أ خ ط ر ا ل م ش ا ر ي ع ا ل ت ى ت ب ن ا ه ا م ا و و ك ا ن و ق ت ذ ا ك ف ي ا ل س ت ي ن ا ت م ن ع م ر ه ، ف ف ى 1958 ب د أ ا ل م ش ر و ع و ك ا ن ي ر ت ك ز ع ل ى ا ل ص ن ا ع ا ت ا ل ص غ ي ر ة ف ي ا ل ح ق و ل و ا ل ق ر ى ف ي ا ل ر ي ف ، ح ي ث أ ج ب ر ا ل م ل ا ي ي ن م ن ا ل ف ل ا ح ي ن و ا ل ع م ا ل و ا ل م د ن ي ي ن ع ل ى ا ل ع م ل ف ي ه ذ ا ا ل ب ر ن ا م ج ا ل ص ن ا ع ى ب م ع د ل س ر ي ع ل ت ح ق ي ق ن ت ا ئ ج ك ب ي ر ة ، و ل ك ن ل م ي س ت ط ع ا ل ش ع ب أ ن ي و ا ك ب ا ل س ر ع ة ا ل م ط ل و ب ة ف ا ن ه ا ر ا ل م ش ر و ع ، م خ ل ف ا ً خ س ا ئ ر ض خ م ة ت خ ط ت ه ا ا ل ص ي ن ب ع د س ن ت ي ن و ف ي ه ذ ه ا ل ف ت ر ة ا ل ع ص ي ب ة ، د ف ع ا ل ش ع ب ا ل ث م ن م و ا ج ه ا ً ف ق ر م د ق ع ب ل ا ط ع ا م و ب م ل ا ب س ر ث ة ، ا م ا م ا و ف ا ض ط ر أ ن ي ش ت ر ي ا ل ق م ح م ن ا ل د و ل ا ل ر ا س م ا ل ي ة ل ي ط ع م ش ع ب ه .





    [ت ح ر ي ر ] ا ل ث و ر ة ا ل ث ق ا ف ي ي ة
    ف ى 1966 أ ش ع ل م ا و ا ل ث و ر ة ا ل ث ق ا ف ي ة ا ل ك ب ر ى و ك ا ن ف ي ا ل س ب ع ي ن ا ت م ن ع م ر ه و ق ت ه ا ، ل أ ر ا د م ن ه ا س ح ق ا ل م ع ا ر ض ة ، ف ق ا م ب إ ط ل ا ق م ل ا ي ي ن ا ل ط ل ب ة م ن ا ل م د ا ر س ا ل ع ل ي ا و ا ل ج ا م ع ا ت ل ي خ د م و ا ك ح ر س ح م ر و ل ك ن ه م س ب ب و ا ا ل ف و ض ى ف ي ا ل ب ل ا د ، د ا ف ع ي ي ن ب ا ل ص ي ن إ ل ى ح ا ف ة ح ر ب أ ه ل ي ة د ا ر ي ة .





    [ت ح ر ي ر ] ا ل ن ا ح ي ة ا ل ع س ك ر ي ة
    ف ى ا خ ر 1950 ا ر س ل م ا و ق و ة ع س ك ر ي ة ض خ م ة م ن ا ل م ت ط و ع ي ن إ ل ى ش م ا ل ك و ر ي ا ل م ح ا ر ب ة ج ي ش ا ً ا م ر ي ك ي ا ً ت ح ت ق ي ا د ة ا ل ج ن ر ا ل د و ج ل ا س م ا ك آ ر ث ر ه ا ز م ا ً ا ي ا ه ، م م ا ج ع ل ا ل ج ي ش ا ل ا م ر ي ك ى ا ل م ه ز و م أ ن ي ت ق ه ق ر إ ل ى ك و ر ي ا ا ل ج ن و ب ي ة .

    ب ع د ذ ل ك ب ع ا م غ ز ت ا ل ق و ا ت ا ل ص ي ن ي ة ج ب ا ل ا ل ت ب ت ، و ق ت ل و ا ا ل ا ف م ن ا ل م ق ا و م ة ا ل ت ب ت ي ة . و ف ي 1962 ا ر س ل م ا و ج ي ش ا ً ع ب ر ح د و د ا ل ه ي م ا ل ا ي ا ا ل ه ن د ي ة ف د خ ل ت ا ل ه ن د ا ل ا ق ل ت ج ه ي ز ا ً ا ل ح ر ب ، و ب ع د ا س ا ب ي ع ا ن س ح ب ت ا ل ص ي ن ب ع د ا ن غ ز ت م س ا ح ا ت ل ا ت ذ ك ر ع ل ى ا ل ح د و د .

    ر غ م ا ن ه م ف ق د و ا م س ا ع د ة ا ل ر و س ا ل ف ن ي ة ل ه م أ ث ر ا ل خ ل ا ف ا ل ذ ى د ب ب ي ن ه م ب ع د ا ل م ص ا ل ح ة م ع ا ل و ل ا ي ا ت ا ل م ت ح د ة ، ا ل ا ا ن ه م ا س ت ط ا ع و ا ا ن ي خ ت ب ر و ا ق ن ب ل ت ه م ا ل ذ ر ي ة ا ل ا و ل ى ع ل ى أ ر ض س ن ك ي ا ن ج ا ل ب و ر ف ي 1964، ث م ا ل ق ن ب ل ة ا ل ه ي د ر و ج ي ن ي ة ب ع د ه ا ب ف ت ر ة و ج ي ز ة ، ا س ر ع م م ا ا ع ت ق د ك ل ا م ن م و س ك و و و ا ش ن ط ن


    [ت ح ر ي ر ] ع ل ا ق ت ه ب ر و س ي ا
    ف ى ا و ا خ ر ا ل خ م س ي ن ا ت س ا ئ ت ا ل ع ل ا ق ة ب ي ن ا ل ص ي ن و ا ل ك ر م ل ي ن و ز ا د ت ح د ت ه ا ب ع د ا ن ق ر ر ت م و س ك و ل ل ت ع ا ي ش ا ل س ل م ى م ع ا ل و ل ا ي ا ت ا ل م ت ح د ة ، و ه ا ج م ه م م ا و م ع ل ن ا ً ا ن ي خ د م ب إ خ ل ا ص ف ك ر ل ي ن ي ن ا ل م ا ر ك س ى ا ل ذ ى ي د ع و إ ل ى ت د م ي ر ا ل ر أ س م ا ل ي ي ن ،





    1893 إ ل ى 9 س ب ت م ب ر 1976) ز ع ي م ا ل ح ز ب ا ل ش ي و ع ي ا ل ص ي ن ي م ن ذ 1935 ح ت ى و ف ا ت ه .ت ر ا ج ع م ن س ح ب ا ً أ م ا م ا ل ج ي ش ا ل و ط ن ي ف ي 'ا ل م س ي ر ة ا ل ط و ي ل ة '. و م ن ذ ت أ س ي س ا ل ح ز ب ا ل ش ي و ع ي ح ت ى ك ت ا ب ة ه ذ ا ا ل م ق ا ل ، ح ا ف ظ ا ل ح ز ب ع ل ى ق ي ا د ة ا ل ص ي ن ن ت ي ج ة ا ن ت ص ا ر م ا و ت س ي ت و ن غ ف ي ا ل ح ر ب ا ل أ ه ل ي ة ف ي ا ل ص ي ن و ت أ س ي س ج م ه و ر ي ة ا ل ص ي ن ا ل ش ع ب ي ة ع ا م 1949.





    [ت ح ر ي ر ] م ؤ ل ف ا ت ه


    .........................................................................................................

    Asturianu


    Mao Zedong
    De Uiquipedia
    Saltar a: navegación, busca

    Semeya de Mao Zedong na puerta de Tian'anmen na Ciudá Prohibía de Pequín.Mao Zedong (Pronunciación) (chinu simplificáu: 毛 泽 东 ; chinu tradicional: 毛 澤 東 ; pinyin: Máo Zédō ng, Wade-Giles: Mao Tse-tung;

    Nacíu en Shaoshan, Hunan, 26 de payares de 1893 - Pequín, 9 de setiembre de 1976, el so apellíu ye Mao, Zedong ye'l nome de pila. Foi el másimu dirixente del Partíu Comunista de China (PCCh) y de la República Popular China. Baxo'l so llideralgu, el Partíu Comunista fízose col poder na China continental en 1949, cuando se proclamó la nueva República Popular, tres la victoria na Guerra Civil escontra les fuercies de la República de China. La victoria comunista prevocó la fuxida de Chiang Kai-shek y los sos acólitos del Kuomintang a Taiwán y convirtió a Mao nel llíder másimu de China hasta la so muerte en 1976.

    Nel planu ideolóxicu, Mao asumió los plantegamientos del marxismu-leninismu pero con xeitos propios sofitaos nes carauterístiques de la sociedá china, muy desemeyada de la europea. En particular, el comunismu de Mao da un papel central a la clase campesina como motor de revolución, plantegamientu que deseméyase del camientu tradicinal marxista-leninista de la Xunión Soviética, que veía a los campesinos como una triba d'escasa capacidá de movilización y axudicaba a los trabayaores urbanos el papel central na llucha de clases.

    La etapa de gobiernu de Mao tuvo carauterizada por intenses campañes de reafirmación ideolóxica, que prevocaríen descomanaes conmociones sociales y polítiques en China, como'l Gran Saltu Alantre y especialmente la Revolución Cultural, intre nel que'l so poder algamó les cotes másimes al desendolcase un intensu cultu a la personalidá alrodiu de la so figura. Entá güei, el papel hestóricu de Mao ta arrodiáu d'una gran controversia.

    Años dempues de la so muerte, en 1981, el Partíu Comunista de China asoleyó un analís oficial sobro la responsabilidá de Mao nos problemes sociales y económicos derivaos de les sos polítiques, nel que-y achacaben errores graves, entá cuando se-y reconocía el so papel como gran llíder revolucionariu y artífice de la xubida al poder del Partíu comunista. Dende entós, el Partíu Comunista de China caltien esta valoración hestórica de Mao como un gran llider, fonte de llexitimidá del propiu partíu, que sicasí, fizo dellos errores graves. Fuera de la República Popular, les valoraciones de Mao camudaren dende la visión bonal que lu amosaba como un llíder popular.


    Mao na proclamación de la República Popular China el 1 d'ochobre de 1949.Esta visión fízose enforma popular n'Occidente gracies al llibru del estaunidense Edgar Snow Red Star over China ('Estrella roxa sobro China') , asoleyáu en 1939, hasta'l collumbramientu de la so etapa nel poder como un exemplu d'autoritarismu tiránicu y brutal. Chang y Halliday (2006) consideren a Mao un dictador tiránicu, que fuera responsable direutu de la muerte d'hasta 70 millones de chinos. Li Zhishui (1995) , qu'afitaba ser el mélicu personal de Mao, amuesa a Mao como un llíder caprichosu osesionáu col poder.

    La gran desemeyanza ente estes visiones opuestes de la figura de Mao, básense en cual foi el so nivel de responsabilidá nel fracasu de munches de les polítiques radicales que s'adoutaren demientres el so llideralgu, asina como a les cifres de muertos de mena direuta o indireuta d'eses campañes polítiques.


    .........................................................................................................


    Б ъ л г а р с к и

    М а о Д з ъ д у н
    о т У и к и п е д и я , с в о б о д н а т а е н ц и к л о п е д и я
    Н а п р а в о к ъ м : н а в и г а ц и я , т ъ р с е н е
    З а д р у г и з н а ч е н и я н а д у м а т а в и ж т е М а о (п о я с н е н и е ;) .

    ----------
    М а о Д з ъ д у н
    к и т а й с к и п о л и т и к

    Р о д е н : 26 д е к е м в р и 1893
    К и т а й
    П о ч и н а л : 9 с е п т е м в р и 1976
    П е к и н , К и т а й

    М а о Д з ъ д у н (н а к и т а й с к и : 毛 泽 东 ;) е к и т а й с к и п о л и т и к и д ъ р ж а в н и к , с ъ з д а т е л н а К и т а й с к а т а к о м у н и с т и ч е с к а п а р т и я (К К П ;) и К и т а й с к а т а н а р о д н а р е п у б л и к а (К Н Р ;) . Т о й е о с н о в о п о л о ж н и к н а р а з к л о н е н и е н а м а р к с и з м а , н а р е ч е н о н а н е г о в о и м е - м а о и з ъ м .

    М а о Д з ъ д у н о г л а в я в а п р е з 30-т е г о д и н и н а 20 в е к к о м у н и с т и ч е с к и т е р а й о н и н а п р о в и н ц и я Ц з я н с и . П р и д ъ р ж а с е к ъ м м н е н и е т о з а н е о б х о д и м о с т т а о т о с о б е н а и д е о л о г и я н а к и т а й с к и я к о м у н и з ъ м , в к о я т о в о д е щ а р о л я д а и м а с е л я ч е с т в о т о . С л е д 'В е л и к и я м а р ш ', е д и н о т р ъ к о в о д и т е л и т е н а к о й т о с е я в я в а М а о , н а н е г о м у с е о т д а в а в ъ з м о ж н о с т д а з а е м е в о д е щ а р о л я в К П К .

    П р е з 1949 г о д и н а М а о Д з ъ д у н п р о в ъ з г л а с я в а К и т а й с к а т а н а р о д н а р е п у б л и к а и с т а в а н е и н ф а к т и ч е с к и л и д е р д о с в о я т а с м ъ р т .

    О т 1945 г о д и н а и д о с м ъ р т т а с и е п р е д с е д а т е л н а к и т а й с к а т а к о м у н и с т и ч е с к а п а р т и я , п р е з 1954-59 г . е п р е з и д е н т н а К Н Р .

    П р о в е ж д а н я к о л к о ш у м н и к а м п а н и и , н а й -г о л я м а о т к о и т о с е я в я в а 'К у л т у р н а т а р е в о л ю ц и я ' (1966 – 1976) , п р и к о я т о з а г и в а т н я к о л к о м и л и о н а ч о в е к а . У п р а в л е н и е т о н а М а о с е х а р а к т е р и з и р а с о б е д и н е н и е т о н а с т р а н а т а с л е д д ъ л ъ г п е р и о д н а р а з д р о б е н о с т , р ъ с т н а и н д у с т р и а л и з а ц и я т а и у м е р е н р ъ с т н а б л а г о с ъ с т о я н и е т о н а н а р о д а о т е д н а с т р а н а , п о л и т и ч е с к и т е р о р , б е з с м и с л е н и к а м п а н и и , у п а д ъ к в с ф е р а т а н а к у л т у р а т а и к у л т к ъ м л и ч н о с т т а н а М а о о т д р у г а .


    .........................................................................................................

    Brezhoneg


    Mao Zedong
    Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
    Mont da: merdeiñ, klask

    Mao ZedongMao Zedong (sinaeg: 毛 泽 东 ;) a zo bet ganet d'an 26 a viz Kerzu 1893 ha marvet d'an 9 a viz Gwengolo 1976.

    Emsaver komunour sinaat, prederour, milour, barzh, skrivagner, den-Stad


    .........................................................................................................


    Bosanski

    Mao Zedong
    Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
    Idi na: navigacija, pretraga
    Mao Tse-tung ili Mao Zedong (26. decembar 1893. - 9. septembar 1976.) je kineski politič ar, vojskovođ a, revolucionarni vođ a i drž avnik koji se smatra najvaž nijom lič nošć u u modernoj kineskoj historiji i jednom od najveć ih lič nosti 20. vijeka.

    Kao dijete imuć nih seljaka se tokom školovanja uključ io u radikalnu politiku, da bi godine 1921. postao č lanom KP Kine. Kao jedan od vođ a KP Kine izbjegao je bijeli teror godine 1927. U planinama jugoistoč ne Kine je započ eo ustanak i stvorio Kinesku sovjetsku republiku te razvio vlastitu marksistič ko-lenjinistič ku doktrinu koja ć e se poslije nazvati maoizam. Njegovo insistiranje na seljacima kao bazi revolucionarnog pokreta i gerilskoj strategiji je dovelo do sukoba s dogmatima koji su inzistirali na oslanjanju na radnič ku klasu i borbu u gradovima. Mao je taj sukob izgubio, pa su kineski komunisti, odbacivši njegovu strategiju poraž eni u sukobu s nacionalistič kom vojskom Chang-Kai-Sheka i prisiljeni na Dugi marš u Yenan. Tamo se Mao ponovno nametnuo kao vođ a i iz te baze rukovodio borbom protiv Changa i japanskih osvajač a koji su napali Kinu godine 1937. Nakon japanskog poraza u drugom svjetskom ratu komunisti i nacionalisti su nastavili rat, da bi krajem 1949. komunisti odnijeli konač nu pobjedu. 1. oktobra 1949. je proglašena NR Kina, a prež ivjeli nacionalisti su pobjegli na otok Tajvan, koji se danas služ beno smatra 'otpadnutom' kineskom provincijom.

    Mao Tse-tung je tako nakon više od jednog vijeka po prvi put uspio sve kineske teritorije staviti pod jednu vlast i okonč ati građ anske ratove, ustanke i revolucije. Godinu dana kasnije je uspješna kineska intervencija u korejskom ratu poveć ala prestiž mlade drž ave. Prvih devet godina pod Mao Tse-tungom su takođ er zapamć ene po uvođ enju niza reformi - pojednostavljanju kineske abecede u svrhu poveć anja pismenosti, zaustavljanju inflacije i agrarnoj reformi. No, sva su ta dostignuć a zasjenjena ekonomskom katastrofom u koju se pretvorio Veliki korak naprijed. Nešto kasnije se NR Kina odmetnula od svog tradicionalnog saveznika SSSR-a i postala jednom od najizoliranijih drž ava svijeta. Pod Mao Tse-tungom Kina je stvorila i testirala nuklearno oruž je i tako postala velikom svjetskom silom. U nastojanju da suzbije opoziciju svojoj vlasti, Mao je godine 1966. pokrenuo Kulturnu revoluciju koja je dovela do opć eg ekonomskog i društvenog kaosa. Kaos je zaustavljen tek nekoliko godina kasnije.

    Kult lič nosti koji je započ eo za Maovog ž ivota u NR Kini je nastavljen i nakon njegove smrti. Dok ga se u Kini smatra najveć im nacionalnim junakom, dotle ga u ostatku svijeta, pogotovo međ u antikomunistič kom javnošć u, smatraju jednim od najveć ih zlotvora 20. vijeka. S druge strane, mnogi njegovu revolucionarnu strategiju smatraju jednim od najblistavijih primjera vojne teorije.


    .........................................................................................................


    Català

    Mao Zedong
    De Viquipèdia
    Dreceres ràpides: navegació, cerca

    Nom
    Noms
    Tradicional 毛 澤 東 潤 芝 ¹
    Simplificat 毛 泽 东 润 芝
    Pinyin Máo Zédō ng
    Wade-Giles Mao Tse-tung
    Alfabet Fon. Int. /mau̯ ː tsɤ tʊ ŋ /
    Escoltar
    Cognom: Mao
    ¹Originalment 詠 芝 (咏 芝 ;)

    毛 泽 东 també es pot trobar escrit com Mao Tse Tung, Mao Tse-Tung o Mao Zhe Tung
    Mao Zedong (?) , polític,estadista i poeta xinès (Shaosan, Hunan, 26 de desembre de 1893 – Beijing, 9 de setembre de 1976) Al 1921 va ser un dels fundadors del Partit Comunista de Xina. Va revoltar els pagesos i intentà un aixecament a Hunan, però fracassà. Progressivament imposà els seus criteris a dins el partit, arribant a cap del moviment comunista al 1935. Al 1949 després d'una llarga guerra civil proclamà la República Popular de Xina.

    Va ser President del Politburó del Partit Comunista de Xina des del 1943 i president del Comitè Central del Partit Comunista de Xina des del 1945 fins a la seva mort. Sota aquest lideratge, el Partit Comunista governa Xina com a resultat de la victòria en la guerra civil xinesa i en funda la República Popular de la Xina el 1949.

    Mao va desenvolupar una branca sinificada del marxisme-leninisme coneguda com a maoisme, en paral·lel a la ideologia política de l'estalinisme, i mentre estava en el poder va colectivitzar l'agricultura durant l'anomenat Gran Salt Endavant. Va crear, i més tard trencar, l'aliança amb la Unió Soviètica. Més endavant va encetar la Revolució Cultural.

    A Mao se li reconeix la creació d'una Xina unificada, en pau i sense dominació estrangera per primer cop des de la Guerra de l'opi; al mateix temps és molt criticat pels episodis de gana de 1958–1961 i per la violència que va acompanyar la Revolució Cultural.


    [edita] Culte a Mao
    Una de les raons per les quals Mao és més recordat és el culte a Mao, el culte a la personalitat que es va crear al seu voltant. Mao es presentava com un enemic dels terratinents, homes de negocis i de les potències d'Occident, particularment els Estats Units. Per altra banda, declarava ser aliat dels camperols i treballadors. Tot i que el culte a la personalitat topi amb els ideals del marxisme, sembla que Stalin va començar a endegar un culte a la personalitat i, també, Lenin encara que aquest va desitjar obertament que no es construís cap monument abans de la seva mort.

    Mao va dir al congrés del partit de Chengdu, manifestant-se favorable als cultes a la personalitat, inclòs en personatges com Stalin:

    'Hi ha dos tipus de culte a la personalitat. Un és sa, com és venerar homes com Marx, Engels, Lenin i Stalin, perquè sostenen la veritat en les seves mans. L'altre és un culte a la personalitat fals, no analitzat i cec.'

    El 1962, Mao va proposar la creació del Moviment d'Educació Socialista, el qual havia de protegir als camperols de les temptacions del feudalisme i el capitalisme que pensava estaven començant a sorgir en les àrees rurals. Es va publicar una gran quantitat de propaganda en la qual Mao era la figura central. Nombroses tanques i cançons es referien a Mao com El sol vermell en el centre dels nostres cors i El salvador del poble.

    El culte a Mao va ser vital pel llançament de la Revolució Cultural. La joventut xinesa havia crescut sota el règim comunista i se'ls havia inculcat l'amor cap a Mao. Aquesta és la raó per la qual en aquesta revolució es van convertir en els seus principals seguidors.

    A l'octubre de 1966 es van publicar les Cites del President Mao, llibre recopilat per Lin Biao, amb cites i dites de Mao. Als membres del partit se'ls exigiria dur sempre damunt aquest llibre. Al llarg dels anys la imatge de Mao apareixia a tot arreu, en tots les llars, oficines i comerços. Les seves dites apareixien en publicacions escrites de qualsevol naturalesa.


    [edita] Retrat de Mao

    Retrat de Mao Zedong a la Plaça de Tiananmen de PekínMao no és només un president de la Xina, és la figura que retorna o crea l'orgull nacional al poble xinès. Pacifica i unifica el seu país i s’erigeix com figura pseudodivinitzada del maoisme. La seva imatge es difon sistemàticament des d'enclavaments significatius com places o encapçalaments de locomotores. El seu retrat substitueix divinitats antigues en llocs tan casolans com les cuines. Es veneren escultures i es produeix tot tipus d'objectes amb la seva efígie, com per exemple clauers, i s'imposa el seu vestit que influencia la moda d'occident amb el 'coll Mao'.

    El primer dia d'octubre, se celebra la creació de la República Popular Xina, dia en què es canvia la pintura que penja a la tribuna de la plaça de Tiananmen. Aquestes pintures estan fetes copiant la que va pintar Zhang Zhenshi el 1950, Chairman Mao Zedong, 91 x 69 cm. El 3 de juny del 2006, el quadre Chairman Mao Zedong s’havia de posar a subhasta, però davant l'allau de crítiques que es desfermaren per internet, es va suspendre la subhasta el 28 de maig del 2006. La darrera noticia d'aquest afer és que l'antic propietari dona la pintura al Museu xinès.

    El periodista Yu Dongyue que es va manifestar amb dos amics a la revolta de 1989, va ser acusat per tirar pintura al retrat de Mao Zedong de la plaça de Tiananmen, la premsa recull que van ser els mateixos manifestants que els van entregar a la policia. Yu Dongyue va passar 14 anys a la presó. Diferents organitzacions han denunciat tractes vexatoris i tortures durant el seu empresonament



    .........................................................................................................

    Č esky

    Mao Ce-tung (tradič ní č ínština: 毛 澤 東 , zjednodušená č ínština: 毛 泽 东 , pī nyī n: Máo Zédō ng; nové jméno: Rùnzhī 润 芝 ;) (26. prosince 1893 – 9. zář í 1976) byl od ledna 1935 tajemníkem a od roku 1943 př edsedou Komunistické strany Č íny. Zvítě zil v obč anské válce s nacionalisty a od roku 1949 byl nejvý znamně jší osobností v nově vzniklé komunistické Č ínské lidové republice, a to až do své smrti v roce 1976. Mě l oficiální př ezdívku Velký kormidelník (伟 大 舵 手 ;) .


    [editovat] Ž ivot
    Narodil se ve vesnici Šao-šan v pomě rně bohaté rolnické rodině v provincii Chu-nan, vzdě lání se mu dostalo v Č chang-ša. Mao se následně vě noval vyuč ování a novinař ině . V roce 1918 zač al pracovat v knihovně Pekingské univerzity a na rozdíl od svý ch souč asníků nevyuž il mož nosti studovat v cizině . V Pekingu se seznámil s myšlenkami marxismu a v roce 1921 pomáhal budovat Komunistickou stranu Č íny. Jako revolucionář se vě noval organizování rolníků v politickou sílu a roku 1928 se zúč astnil povstání, po jehož neúspě chu se uchý lil do sově tu v Ť iang-si. Obklíč ení této oblasti Č ankajškový mi silami vedlo k tomu, ž e Mao spolu s dalšími soudruhy zahájili tak zvaný Dlouhý pochod - právě bě hem ně j se Mao prosadil jako vů dce. V polovině tř icátý ch let, kdy jeho zdecimované síly dorazily do Jen-anu, již byl Mao s to bránit se Stalinovu tlaku na dosazení promoskevského vedení. V této době si vytvoř il kult osobnosti a vyvinul i vlastní politickou filosofii, která vešla ve známost jako Mao Ce-tungovo myšlení.


    Vyhlášení Č LR v Pekingu 1. ř íjna 1949Spojenectví s Kuomintangem bě hem války proti Japonců m a pomoc Moskvy mu umož nily vybudovat znač nou vojenskou sílu a rozšíř it síť guerillový ch jednotek. Schopnost udrž et stranu př i ž ivotě i v tě ch nejtě ž ších podmínkách a rozhodná vítě zství bě hem obč anské války mu po vytvoř ení Č ínské lidové republiky 1. ř íjna 1949 př inesla obrovský vě hlas.

    Maovi systém sově tského stylu, vytvoř ený po roce 1949, nevyhovoval. Proto se v roce 1958 rozhodl př istoupit k Velkému skoku vpř ed, který mě l zemi rychle př iblíž it komunistické Utopii. Avšak následný hladomor př inesl smrt zhruba 20 až 40 milionů m lidí. Totální fiasko Velkého skoku bylo pro Maa tě ž kou ranou a poníž ením. Ve snaze obnovit svou prestiž a moc, s úč elem eliminovat nepř átele, zahájil v roce 1966 Kulturní revoluci, bě hem níž byli postiž eni všichni č lenové strany, které podezř íval z neposlušnosti.

    V roce 1959 Mao narušil vztahy se Sově tský m svazem a Č ínu odř ízl od zbytku komunistického bloku. Byl př esvě dč en, ž e se neodvratně blíž í atomová válka se Sově tský m svazem. Proto zemi uvrhl do stavu horeč ného zbrojení, které do jeho smrti témě ř úplně zruinovalo hospodář ství.

    .........................................................................................................

    Ч ă в а ш л а

    М а о Ц з е д у н
    В и к и п е д и р и м а т е р и а л
    К у çа с : н а в и г а ц и , Ш ы р а в
    М а о Ц з э д у н (р а ш т а в , 26 1893 — а в ă н , 9 1976) — XX ĕ м ĕ р т и К и т а й ă н п а т ш а л ă х т а т а п о л и т и к а ĕ çч е н ĕ , к и т а й к о м м у н и с ă м ĕ н т ĕ п т е о р е т и к ĕ .

    Т у п м а л л и [к ӑ т а р т м а л л а м а р ]
    1 А ч а л ă х ĕ п е çа м р ă к л ă х ĕ
    1.1 П о л и т и к ă ĕ ç-х ĕ л н е п у çă н н и
    2 Г р а ж д а н в ă р çи т а п х ă р ĕ н ч е
    2.1 Ц з я н с и С о в е т Р е с п у б л и к и
    3 Т ă в а н ĕ с е м
    4 С у й л а с а и л н и с е м
    5 В у л а м а л л и
    6 К а çă с е м



    [т ӳ р л е т ] А ч а л ă х ĕ п е çа м р ă к л ă х ĕ
    Я ч ĕ с е м
    Я ч ĕ И к к ĕ м ĕ ш я ч ĕ
    Й ă л а л л ă 毛 澤 東 潤 芝
    А н с а т . 毛 泽 东 润 芝
    П и н ь и н Máo Zédō ng Rùnzhī
    У э й д -Д ж а й л с Mao Tse-tung Jun-chih
    П а л л . М а о Ц з э д у н Ж у н ь ч ж и

    [т ӳ р л е т ] П о л и т и к ă ĕ ç-х ĕ л н е п у çă н н и

    Ю н ы й М а о , с т у д е н т . Ч е н д у х у л и .
    [т ӳ р л е т ] Г р а ж д а н в ă р çи т а п х ă р ĕ н ч е

    [т ӳ р л е т ] Ц з я н с и С о в е т Р е с п у б л и к и

    [т ӳ р л е т ] Т ă в а н ĕ с е м

    С у л а х а й р а н с ы л т ă м а л л а : М а о Ц з э т а н , М а о Ц з э м и н , В э н ь Ц и м э й , М а о Ц з э д у н . Ч а н ш а , 1919.В э н ь Ц и м э й (Ш а б л о н :Lang-zh2, 1867—1919) , а м ă ш ĕ .
    М а о Ж е н ь ш э н ,(Ш а б л о н :Lang-zh2, 1870—1920) а ш ш ĕ .
    М а о Ц з э м и н (Ш а б л о н :Lang-zh2, 1895—1943) , ш ă л л ĕ .
    М а о Ц з э т а н (Ш а б л о н :Lang-zh2, 1905—1935) , ш ă л л ĕ .
    М а о Ц з э х у н , й ă м ă к ĕ .
    А р ă м ĕ с е м

    Л о Ш и , ю р и а р ă м ĕ 1907 çу л т а н п а , и р ĕ к с ĕ р а в л а н т а р н ă , М а о й ы ш ă н м а н .
    Я н К а н х у э й (Ш а б л о н :Lang-zh2, 1901—1930) , 1921 — 1927 çу л с е н ч и а р ă м ĕ .
    Х э Ц з ы ч ж э н ь (Ш а б л о н :Lang-zh2, 1910—1984) , с у п р у г а с 1928 — 1939 çу л с е н ч и а р ă м ĕ .
    Ц з я н Ц и н (Ш а б л о н :Lang-zh2, 1914—1991) , 1938 — 1976 çу л с е н ч и а р ă м ĕ .




    [т ӳ р л е т ] С у й л а с а и л н и с е м
    «К у л л е н х и ĕ ç п и р к и » (Ш а б л о н :Lang-zh2) , 1937
    «О т н о с и т е л ь н о п р о т и в о р е ч и я », 1937
    «Л и б е р а л и с ă м а х и р ĕ ç», 1937
    «Т ă с ă л ă в л ă в ă р çă п и р к и » (Ш а б л о н :Lang-zh2) , 1938
    «Çĕ н ĕ д е м о к р а т и п и р к и » (Ш а б л о н :Lang-zh2) , 1940
    «Л и т е р а т у р ă п а ӳ н е р л ĕ х çи н ч е н », 1942
    «С л у ж и т ь н а р о д у », 1944
    «П а р т и к о м и т е ч ĕ с е н ĕ çл е в м е с л е ч ĕ с е м », 1949
    «О п р а в и л ь н о м р а з р е ш е н и и п р о т и в о р е ч и й в н у т р и н а р о д а » (Ш а б л о н :Lang-zh2) , 1957
    «Р е в о л ю ц и е т ĕ л л е в н е çи т е р е с с и », 1960

    [т ӳ р л е т ] В у л а м а л л и
    М а о , Ц з э -Д у н . И з б р а н н ы е п р о и з в е д е н и я в ч е т ы р е х т о м а х . И з д а т е л ь с т в о и н о с т р а н н о й л и т е р а т у р ы , М о с к в а , 1952.
    М а о , Ц з э -Д у н . В о с е м н а д ц а т ь с т и х о т в о р е н и й . И з д а т е л ь с т в о и н о с т р а н н о й л и т е р а т у р ы , М о с к в а , 1957.
    М а о , Ц з е -Д у н . В ы д е р ж к и и з п р о и з в е д е н и й . И з д а т е л ь с т в о л и т е р а т у р ы н а и н о с т р а н н ы х я з ы к а х , П е к и н , 1966.
    М а о , Ц з э д у н . С б о р н и к в ы с к а з ы в а н и й 'М а о Ц з е д у н '. Н е в а , О л м а -П р е с с , С а н к т -П е т е р б у р г , 2000.
    Ш о р т , Ф и л и п . М а о Ц з е д у н . А С Т , М о с к в а , 2001г .
    Б у р л а ц к и й , Ф .М . М а о Ц з э д у н . 2003.
    Г а л е н о в и ч , Ю .М . П э н Д э х у а й и М а о Ц з э д у н . П о л и т и ч е с к и е л и д е р ы К и т а я XX в е к а . О г н и , 2005.
    Snow, Edgar. Red Star over China. Hesperides Press, 2006. (п о с л е д н е е и з д а н и е ;)
    Spence, Jonathan D. Mao Zedong. New York, Viking, 1999.
    Schram, Stuart R. Mao Tse-Tung. New York, Simon and Schuster,
    ,
    .........................................................................................................
    daha fazla bilgi için
    www.wikipedi.org

  • sivas katliamı31.03.2008 - 21:29

    KATLİAMDAN SONRA YARGILAMA SÜRECİ



    Olaydan bir gün sonra 35 kişi gözaltına alındı. Daha sonra gözaltına alınanların sayısı 190'a çıktı. Gözaltına alınan 190 kişiden 124'ü hakkında 'laik anayasal düzeni değiştirip din devleti kurmaya kalkışma' suçlamasıyla dava açıldı,[1] geri kalanlar serbest bırakıldı. Kamuoyunda Sivas Davası olarak bilinen davanın ilk duruşması, Ankara 1 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde 21 Ekim 1993 günü yapıldı. 26 Aralık 1994'te karara bağlanan dava sonucunda, 22 sanık hakkında 15'er yıl, 3 sanık hakkında 10'ar yıl, 54 sanık hakkında 3'er yıl, 6 sanık hakkında 2'şer yıl hapis cezası, 37 sanık hakkında da beraat kararı verildi.

    Müdahil avukatlar, Devlet Güvenlik Mahkemesi'nin kararını 'taraflı, hukuka ve adalete aykırı' olarak niteleyerek, ayrıntılı bir savunmayla temyize gittiler. Yargıtay 9. Ceza Dairesi katlıamın 'Cumhuriyete, Laikliğe ve Demokrasiye yönelik olduğunu' belirterek Devlet Güvenlik Mahkemesi'nin kararını esastan bozdu. Ankara 1 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi, Yargıtay'ın bozma kararına uyarak yargılamayı yeniden başlattı.

    28 Kasım 1997'de açıklanan kararda, 33 sanık Türk Ceza Yasası'nın 146/1 maddesine göre idama[2] ve 14 sanık 15 yıla kadar değişen hapis cezasına[1] mahkûm edildi. Yargıtay 9. Ceza Dairesi 24 Aralık 1998'de hapis cezalarını onadı, 33 idam cezasını ise usül noksanlıkları nedeniyle bozdu. Şubat 1999 tarihinde usül eksikliklerinin giderilmesi için başlayan yargılama sonucunda 16 Haziran 2000'de 33 sanık Devlet Güvenlik Mahkemesi'nce yeniden idam cezasına çarptırıldı. 2002 yılında idam cezasının yürürlükten kaldırılmasıyla idam cezası hükümlülerinin cezaları müebbet ağır hapis cezasına çevrildi.[1]

    Sanıkların avukatlığını Refahyol iktidarının Adalet Bakanı Şevket Kazan üstlendi ve bakanlığı sırasında onları hapisanede ziyaret etti.[3]

    Geçen bu zaman zarfı içerisinde sanık sayısı tahliyelerle 33'e düştü.[3] Olayın kilit ismi olarak nitelendirilen, dönemin Sivas Belediye Meclisi üyesi Cafer Erçakmak[1] ve Yargıtay'ın 1997'deki bozma kararından sonra firar eden 8 sanık ise halen yakalanamamıştır.[3]

    Sivas Davası İstiklal Mahkemeleri sonrasinda, tek bir davada, bu kadar çok idam cezasinin verildiği ilk davadır.

    PATİ[email protected]

  • İBRAHİM KAYPAKKAYA31.03.2008 - 19:49

    İBRAHİM KAYPAKKAYA

    İbrahim Kaypakkaya (1949 - 1973) , Türkiye Komünist Partisi / Marksist-Leninist'in kurucusu.

    1949 yılında Çorum'un Alaca ilçesinin Karakaya köyünde doğdu. İlkokulu bitirdikten sonra Hasanoğlan Öğretmen Okulu'na girdi. Öğretmen Okulunun ardından İstanbul Çapa Yüksek Öğretmen Okulu 'na başladı. Aynı zamanda İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi- Fizik Bölümü öğrencisi olan Kaypakkaya, sol düşüncelerle burada tanıştı. Mart 1968'de Çapa Fikir Kulübü'nün kurucuları arasında yer aldı. Çapa Fikir Kulübü'nün başkanı olan Kaypakkaya, 6. Filo'ya karşı bildiri yayınladığı gerekçesiyle Kasım 1968'de okuldan atıldı.

    FKF ve TİP içinde ortaya çıkan ayrışmada Milli Demokratik Devrim (MDD) tezini savunan kesimde yer aldı. İşçi-Köylü gazetesinin istanbul'daki bürosunda çalışan Kaypakkaya, Aydınlık ve Türk Solu dergilerine yazılar yazdı. Aydınlık içinde meydana gelen ayrışmada Doğu Perinçek'in başını çektiği PDA kanadında yer aldı. 1972 yılına kadar PDA (TİİKP) saflarında çalıştı ve DABK üyesi olarak görev yaptı. Bu tarihte PDA ile yolları ayrıldı. Doğu Perinçek ve çevresinin revizyonist ve oportünist olduklarını iddia eden Kaypakkaya, ayrılık sonrasında TKP/ML-TİKKO'yu kurdu.

    TKP/ML faaliyetlerinin yoğunlaştırıldığı Tunceli Çemişgezek bölgesinde mücadele ederken, 24 Ocak 1973'de Vartinik köyü Mirik mezrasında Kolluk Güçleri tarafından bulunduğu köyün etrafı sarıldı. Çatışma sırasında TİKKO'nun ilk komutanlarından Ali Haydar Yıldız yaşamını yitirirken, yaralı olarak kaçan ve beş gün köylerde saklanan İbrahim Kaypakkaya, 29 ocak 1973'te kaldığı köyde bir öğretmenin ihbarı üzerine ele geçirildi. Yaralı olmasına rağmen yürütüldü. Buradan ayakları donmuş olduğu halde Diyarbakır'a getirildi. Daha sonra hastaneye yatırıldı, bu arada ayaklarının kesilmesine izin vermemesine karşın yemeğine ilaç konularak donmuş olan ayakları kesildi.

    İyileştikten sonra günlerce işkenceye maruz kalan Kaypakkaya, sorgusunda hiçbir biçimde kendisini ve örgütünü bağlayacak ifade vermedi. 16 mayıs 1973'te yeniden sorguya götürüldükten iki gün sonra Diyarbakır'a gelen babasına intihar ettiği söylendi ve parçalanmış cesedi teslim edildi. Bu olay o dönemde bağımsız milletvekili olan Mehmet Ali Aybar tarafından bir soru önergesiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) getirildi.



    PATİ[email protected]

  • sivas katliamı30.03.2008 - 13:48

    HASRET GÜLTEKİN 23 yaşında şair, sanatçı, şelpe tekniğinin önderi

    Hasret Gültekin, (d. 1 Mayıs 1971 - ö. 2 Temmuz 1993) , müzisyen.

    Sivas İmranlı'nın Han köyünde dünyaya geldi. Süleyman ve Hacıhanım Gültekin'in üçüncü çocuğu olan sanatçı ana dili Türkçenin yanısıra kürtçeyi de kullanmıştır.

    Gültekin 6 yaşında iken bağlama çalmaya başladı. Girdiği Kadıköy Anadolu Lisesi (Kadıköy Maarif Koleji) 'ni yarıda bırakarak müzik hayatına başladı. İlk resitalini Kadıköy Moda Sineması'nda verdi ve ilk albümü 'Gün Olaydı'yı 16 yaşında çıkardı. Büyük usta Talip Özkan`ın öğrencisiydi. 1989 yılında çıkardığı 'Gece ile Gündüz Arasında' adlı albümü ile sadece sesi ile değil bağlama ve şelpe tekniğiyle de dikkatleri çekti. Çok sayıda sanatçının albümüne müzik yönetmeni olarak imza atmıştır. 1991'de 'Rüzgarın Kanatlarında' adlı bir albüm daha çıkarmıştır.

    Sayısız uluslararası festivalde Türkiye'yi temsil eden Hasret Gültekin, 1991'de Yeter Gültekin'le evlendi, Hasret Roni babasının ölümünden sonra doğdu.

    Pir Sultan Abdal Kültür Festivaline katılmak üzere gittiği Sivas'ta,22 yaşında,kundaklanan Madımak Oteli'nde hayatını kaybetti. Ölümünden sonra Kalan Müzik tarafından 'Seçmeler' adlı bir toplama albümü ve 1993 yılında Yunanlı Rambetiko grubu Prosechos ile birlikte verdiği 'Ege'nin iki yakası' adlı konserdeki bazı şarkılardan oluşan ve aynı adı taşıyan albüm Hasret Gültekin Kültür ve Sanat Merkezi tarafından yayımlandı.

    GÜLLER NE KADAR YAKILIP YOLUNSADA O KADAR FİLİZLENECEK.....! ! ! ! !




    PATİ[email protected]

  • sivas katliamı26.03.2008 - 17:36

    CURANIN SON USTASI NESİMİ ÇİMEN


    Nesimi Çimen (d. 1931 - ö. 2 Temmuz 1993) , Alevi Bektaşi halk ozanı.
    1931 yılında Adana'nın Saimbeyli ilçesinde doğdu. Daha sonra tüm ailesiyle birlikte Kayseri'nin Sarız ilçesine yerleşti ve bir köy ağasının yanında maraba olarak çalışmaya başladı. Ağanın kızı Dilber'e aşık olunca, birlikte Kayseri'den kaçıp Elbistan'ın Sevdili Köyü'ne yerleştiler.[1] Anadolu Aleviliği'nin yoğun yaşandığı bu bölgede uzun süre kaldıktan sonra İstanbul'a taşındı. İşçi olarak Almanya'ya gitmek için çabaladı, fakat nefes darlığı olduğu için başaramadı ve ailesiyle beraber Osmaniye'nin Kadirli ilçesine göç etti. Bu dönemde yazar Yaşar Kemal ile tanıştı ve onun da yardımıyla bir fabrikada işe başladı.[1] Greve çıkan işçilerin başına geçince işten altıldı ve ailesinin geçimini sağlamak için ozanlığa başladı. 1967 yılında Tunceli'de sergilenen bir Pir Sultan Abdal oyununda oynayan ve deyişler söyleyen Nesimi, salonda olay çıkınca gözaltına alındı ve bıyığının yarısı tek tek yolunmuş bir vaziyette serbest bırakıldı.[1] Ailesiyle birlikte Zeytinburnu'nda bir gecekonduya yerleşti. Evinde konaklayanlar arasında Yaşar Kemal, Atıf Yılmaz, İlhan Selçuk, Behice Boran, Mehmet Ali Aybar, Harun Karadeniz, Yılmaz Güney, Mahzuni Şerif, İhsani, Emekçi ve Ali Özgentürk gibi isimler vardı.[1]

    Küçük yaşta türkü derlemeleri yapan Nesimi, topladığı folklor değerlerini radyo arşivlerine kazandırdı. Hatayi, Pir Sultan Abdal ve diğer usta ozanların nefeslerini söyleyerek kendisini tanıttı. Nefeslerini, türkülerini bağlama ile değil, göğsünde taşıdığı cura eşliğinde söyledi ve cura çalmada ün kazandı. Kendi yazdığı deyişlerini de okuyup söylemiştir.

    2 Temmuz 1993 günü Sivas'ta, Madımak Oteli'nin yakıldığı ve 37 kişinin öldürüldüğü katliamda hayatını kaybetti. Cenazesi İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.

    O SİVAS'IN HİÇ SÖNMEMİŞ IŞIĞI CURASI İLE SİVASTA AKAN KANIN DEYİŞE ÇEVİRECEK.............! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

    PATİ[email protected]

  • abdal24.03.2008 - 15:58

    KAZAK ABDAL

    Kazak Abdal’ın doğum tarihi ve doğum yeri hakkında çeşitli bilgiler var. Bunlar içinde en çok bilineni, Romanyalı olduğu ve 17. yüzyılda yaşadığıdır. Kazak Abdal, bir çok düşündürücü olayı hiciv yöntemiyle dile getirmiştir. Günümüzde dahi Kazak Abdal’ın şiirleri güncelliğini ve önemini korumaktadır.

    Ormanda büyüyen adam azgını
    Çarşıda pazarda insan beğenmez
    Medrese kaçkını softa bozgunu
    Selam vermek için keşan beğenmez.

    Alemi ta’n eder yanına varsan
    Seni yanıltır bir mesele sorsan
    Bir cim çıkmaz eğer karnını yarsan
    Camiye gelir de erkan beğenmez.

    Elin kapısında karavaş olan
    Burnu sümüklü hem gözü yaş olan
    Bayramdan bayrama bir traş olan
    Berbere gelir de dükkan beğenmez.

    Dağlarda bayırda gezen bir yörük
    Kim tımar sipahi kimi ser bölük
    Bir elife dili dönmeyen hödük
    Şehristana gelir ezan beğenmez.

    Bir çubuğu vardır gayet küçücek
    Zum-ı fasidince keyif sürecek
    Kırık çanağı yok ayran içecek
    Kahvede fağfuri fincan beğenmez.

    Aslında neslinde giymemiş hare
    İş gelmez elinden gitmez bir kare
    Sandığı gömleksiz duran mekkare
    Bedestene gelir kaftan beğenmez.

    Kazak Abdal söyler bu türlü sözü
    Yoğurt ayran ile hallolmuş özü
    Köyden şehre gelen bir köylü kızı
    İnci yakut ister mercan beğenmez.

    Kazak Abdal ile ilgili Bektaşi Aleviler arasında çok yaygın olan bir söylencesi var. Bu söylence şöyledir: “Rus çarının kızı bir çocuk doğurur. Fakat bu çocuk annesinden süt emmez. Bu duruma ne hekimler ne de papazlar çare bulamazlar. Sonunda Deliorman dergâhından, Rusya’dan tuz parası almak üzere gelen Demir Baba’ya; ‘sen keramet sahibi bir azizsin. Bu çocuğu tutulduğu hastalıktan kurtar’ diye yalvarırlar. Demir Baba da; ‘bu çocuğun süt emmesini sağlar isem, tekkeme nezreder (adamak) misiniz? ’ der. Kabûl ederler. Demir Baba çocuğa, ‘em’ der. Çocuk anasının memesini emer. Delikanlılık çağına gelince, Demir Baba dergâhına gönderirler. Böylece Demir Baba çocuğu evlat edinir. Adını Ahmet olarak koyar. Bu çocuk daha sonraları Balım Sultan’a giderek, el alır ve adı da Kazak Abdal olur.” Söylence böyle.

    Kazak Abdal’ın bürokratik yapıları, batıl inançları, insanın yaşamını anlamsızlaştıran gelenekleri eleştiren şiirleri günümüzde de meşhurdur.



    Eşeği saldım çayıra

    Otlayıp karnın doyura

    Gördüğü düşü hayıra

    Yoranın da...



    Alaycı tutumu, güldürücü diliyle gericilere, kendisini bilgin sanan cahillere şiirlerinde cevap verir. Onların saçmalıklarını sergiler.

    Kazak Abdal, yola, yolun ulularına, Hacı Bektaş Veli’ye candan bağlıdır.


    [email protected]

  • Taksim24.03.2008 - 12:35

    TAKSİM KATLİAMI

    1 Mayıs 1977 İşçi Bayramı, 41 kişinin hayatını kaybettiği yaklaşık 130 kişinin yaralandığı gün, tarihe Kanlı 1 Mayıs adıyla geçmiştir.

    1 Mayıs 1977 günü İşçi Bayramı`nı kutlamak üzere çeşitli illerden İstanbul`a gelen yaklaşık 500 bin kişi DİSK`in organizasyonu önderliğinde Taksim Meydanı`nı doldurdu. Katılımın yüksek olması sebebiyle kortejlerin alana girmesi uzun sürmüş, miting de uzamıştır. Saat 19.00 sularında dönemin DİSK başkanı Kemal Türkler konuşmasının sonuna geldiğinde etraftan silah sesleri duyulmaya başlandı. Sular İdaresi binasının üstünden ve meydandaki otelin çeşitli katlarından açılan bu ateş sonucu insanlar panik halde kaçmaya başladı, kısa bir süre içinde İntercontinental Oteli`nin de üst katlarından ateş açıldı.

    İnsanlar panik halde kaçmaya çalışırken panzerler de kalabalığın arasına doğru girmeye ve kitleleri sıkıştırarak Kazancı Yokuşu`na itmeye başladı.Kalabalığa ateş açılıyordu fakat polis ateş açanlara değil,kalabalığın üstüne saldırıyordu. Bir kamyonun tıkadığı Kazancı Yokuşu`ndan aşağıya kaçmaya çalışan kalabalığı daha da korkutmak için bir daha ateş açıldı. İnsanlar panzerler altında kalarak ve birbirlerini ezerek kaçmaya devam etti.

    28 kişi ezilme ya da boğulma nedeniyle, 5 kişi vurulma nedeniyle, 1 kişi de panzer altında kalarak yaşamını yitirdi, yaklaşık 130 kişi de yaralandı. 470 kişi göz altına alındı fakat hiçbirinin olayla ilgisi kurulamadı. Ateşi kimin açtığı tam olarak belirlenememiş, olay halen aydınlatılamamıştır. Sular idaresinin çatısından ve otel odalarından ateş açanlar bulunamamıştır.



    PATİ[email protected]

  • ömer hayyam22.03.2008 - 23:40

    ÖMER HAYYAM



    Ömer Hayyam'ın mezarı, Nişapur, İran.Gıyaseddin Eb'ul Feth Ömer İbni İbrahim'el Hayyam veya Ömer Hayyam (18 Haziran 1048 - 4 Aralık 1131) , Fars şair, filozof, matematikçi ve astronom.

    Hayyam Nişabur'ludur. Yaşadığı dönemin ünlü veziri Nizamül-Mülk ve Hasan Sabbah ile aynı medresede zamanın ünlü alimi Muvaffakeddin Abdüllatif ibn el Lübad'tan eğitim görmüş ve hayatı boyunca her ikisi ile de ilişkisini koparmamıştır. Bazı kaynaklar; Hasan Sabbah'ın Rey kentinden olduğu Nizamül-Mülk'ünde yaşca Ömer Hayyam ve Hasan Sabbah'tan büyük olduğunu ve buna dayanarak aynı medresede eğitim görmediklerini belirtmektedir. Ama yine de Ömer Hayyam, Hasan Sabbah ve Nizamül-Mülk'ün ilişki içinde olduklarını inkar etmemektedir. (Kaynak: Semerkant-Amin Maalouf)

    Bir çok bilim adamınca Batıni, Mutezile anlayışlarına dâhil görülür. Evreni anlamak için, içinde yetiştiği İslam kültüründeki hakim anlayıştan ayrılmış, kendi içinde yaptığı akıl yürütmeleri eşine az rastlanır bir edebi başarı ile dörtlükler halinde dışa aktarmıştır.

    Çadırcı anlamına gelen 'Hayyam' takma adını babasının çadırcılık yapmasından almıştır. Ayrıca İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bir semte adını da vermiştir. Tarlabaşı bulvarında Sakızağacı ışıklardan başlayıp, Tepebaşına kadar inen caddenin adıdır.

    Hayyam aynı zamanda çok iyi bir matematikçiydi Binom Açılımını ilk kullanan bilim adamıdır.

    Hayyam, genelde şiirlerindeki eğlence düşkünlüğünün belirgin olmasından dolayı Rubâileri ile ünlenmiştir.

    Geçmişte yaşamış bir çok ünlü kişinin aksine Ömer Hayyam'ın doğum tarihi günü gününe bilinmektedir. Bunun sebebi Ömer Hayyam'ın bir çok konuda olduğu gibi takvim konusunda uzman olması ve kendi doğum tarihini araştırıp gün be gün doğru bulmasına dayanmaktadır.

    Hayyam Rûbailerinde ''abarttığı'' şarap ve zevk düşkünlüğü, ve islama aykırı düşüncelerini yansıtması ile zamanında ve daha sonra rûbailerini okuyan geniş çevrelerce dışlanmış, sapkın olarak nitelenmiştir. Dönemin hükümdarları ile aynı yerde oturabilmesi ve uzun ömrünün gösterdiği üzere, kendisini tanıyanlarca ne dışlanan bir sapkın ne de sefil ve zevk düşkünü bir ayyaştır.

    Hayyam'ın yaptığı ve Celâleddin Melikşah adına Celâli takvimi dediği takvim Gregoryen takvimi kadar sağlıklı olarak nitelenmiştir.

    Pek çok Rûbai ünü sebebiyle Hayyam'ınkilerine karıştırılmıştır, bilinen kadarıyla Rûbailerinin sayısı 158dir. Fakat kendisine maledilenler binin üzerindedir.

    Ayrıca Ömer Hayyam için tarihteki ilk bilinen savaş karşıtı eylemci yakıştırması da yapılmaktadır.





    Eserleri [değiştir]Hayyam'ın eserlerinden 18 tanesinin adı bilinmektedir, çeşitli bilim dallarında birçok eser yazmıştır.

    1.Ziyc-i Melikşahi. (Astronomi ve takvime dair, Melikşah'a ithaf edilmiştir)
    2.Kitabün fi'l Burhan ül Sıhhat-ı Turuk ül Hind. (Geometriye dair)
    3.Risaletün fi Berahin İl Cebr ve Mukabele. (Cebir ve denklemlere dair)
    4.Müşkilat'ül Hisab. (Aritmetiğe dair)
    5.İlm-i Külliyat (Genel prensiplere dair)
    6.Nevruzname (Takvim ve yılbaşı tespitine dair)
    7.Risaletün fil İhtiyal li Marifet. (Altın ve gümüşten yapılmış bir cisimde altın ve gümüş miktarının bilinmesine dair. Almanya Gotha kütüphanesinde bir nüshası mevcuttur.)
    8.Risaletün fi Şerhi ma Eşkele min Musaderat(Öklid'in bir probleminin çözülmesi metoduna dair, Hollanda Leiden kütüphanesinde bir nüshası vardır. F. Woepcke fransızcaya çevirmiştir.)
    9.Risaletün fi Vücud (Felsefede ontoloji bahsine dair. Britanya kütüphanesinde bir nüshası mevcuttur.)
    10.Muhtasarun fi't Tabiiyat (Fizik İlmine dair)
    11.Risaletün fi'l Kevn vet Teklif (Felsefeye dair)
    12.Levazim'ül Emkine (Meskûn yerlerin iklimi ve hava değişikliklerine dair)
    13.Fil Cevab Selaseti Mesâil ve fi Keşfil Hicab (Üç meseleye cevap ve alemde zıtlığın zorunlu olduğuna dair)
    14.Mizan'ül Hikem (Pırlantalı eşyaların taşlarını çıkarmadan kıymetini bulmanın yöntemine dair)
    15.Abdurrahman'el Neseviye Cevab (Hak Teâlâ'nın alemleri yaratmasının ve insanları ibadetle yükümlü kılmasının hikmetine dair)
    16.Nizamülmülk (Arkadaşı olan vezirin biyografisi)
    17.Eş'arı bil Arabiyye (Arabça rûbaileri)
    18.Fil Mutayat (İlim prensipleri)