Kültür Sanat Edebiyat Şiir

BUKAĞI

Yeniden bir su boyunca yürümek, elinden tutmak
bir çocuğun usulca, birlikte solumak menekşeleri,
dağlarda kayaları kıracak. Birden dağlar iniyor sulara,
sular güneşle ışıyor birden, yayılmak sulara ve dağlara,
zindanlar boşalmışcasına.


BÖLÜNMEYEN BİR SESSİZLİK İÇİNDE.

Öyle seviyor ki susmayı, sözcükleri öyle seviyor ki,
lambasız kalabilir geceleri, kışı uykusuz geçirebilir.
Esrikliğin değişen yoğunluğu onun için her mevsim,
rüzgarlar yoğunluğun dalga dalga esrikliği. Derken,
gemiler yanaşıyor bir fırtınadan bağrının rıhtımına,
sürgünden dönenlerle yaşamak doludizgin.


Cevat ÇAPAN, Türk Şair, Çevirmen, 1933

Çağın yozlaşmasına, tek tek her insan katkıda bulunur, kimi değerbilmezliğiyle, kimi yasa tanımazlığıyla, kimi zındıklığıyla, kimi açgözlülüğüyle, kimi hainliğiyle, herkes gücüne göre.

Montaigne, Fransız Dahi Dieneme Yazarı, 1592


Bu nerdeyse her çağda artan veya azalan özellikleriyle döneminin insanlarında görülür, burası cennet değildir, ama böyle bir idealin olduğu yere geçişte ölçüler doğrultusunda dökülecektir ki, her çileye rağmen ipi göğüsleyen, dünya şartlarında asla olmayacak bir mutluluk ve güzellik ortamına diğerlerini geride bırakarak kavuşsun, o güçlüklere en zor şartlarda dayanabilmenin ödülü olarak, sınav denilen şey de budur zaten, kolayı da olmaz, çok emek, direnç ve ancak geçilebilir bir sıradağlar olarak önümüzde durur ömür sürecinde.


Dünyada dinlerden daha değerli hiçbir şey yoktur, çünkü insanlara bu kadar uzun vadeli bir vaadi olan başka hiçbir kavram yoktur.

Baudelaire, Fransız Dahi Şair, 1867

İnsani vasıfların önde gelen özelliklerinden ve tarımsal evrede hala da dinin kısmen de olsa etkili olabildiği dönemlerde insanların dünyasında yeri olabilen bir kavramken, son yüzelli yılda keskinleşen endüstrileşmiş şehirler ortamında giderek gündemden çıkmış, tüketim sarhoşluğuna kapılan insanların değerleri yaygın gözardı edişiyle artık nostaljik bir değere dönüşmüştür, iyice silikleşen bu insanın en sağlam kalesi bir görüntüye kitlenmiş, gerçeklikle bağını koparmıştır kaçınılmaz gidişatın içinde eriyerek, 1920 lerin Londrasında Endüstrileşmenin merkez üssünde ve ilk göründüğü yerde Bloomsbury Entelektüel zümresi arkadaşlık değerlerini yüceltmeye çalışsa da fiiliyat ezip geçmiştir, gruban kadın dahi yazarlarından Virginia Woolf, klasik kitlaplarından birini - Güvenin Ölümü - diye adlandırmıştı, insanların içinde bulundukları durumdan acı çektikleri ve keskin bir duyarlıkla dile getirdikleri, burda yeni yetmelerce bir medeniyet diye pazarlandı, bugün artık ısrarlı
medya salvoları ile, değer diye bildiğimiz kavramların çoğu artık rafta dikkate alınmayan bir lükse dönüştü, daha yeni bir haberde dünyanın en büyük sorununun artık yalnızlaşma olduğu belirtiliyordu, parçalanmış, tek başına bütün güçlüklere direnmesi beklenen insanlar artık bir güvenecek dalları olmadan yaşamalıydılar, bataklık her yere yayılmış, sineklerle mücadele tavsiye ediliyor, nasıl olur bu, onu aşacak bir zemin artık kalmamışsa, yani modern diye parlatılan daha yüz yıl önce kaynağında ağır bir drama yuvarlanmak olarak görülürken, burda bir marifet olarak anlatıldı, ve artık geri dönüş de çok zor, düşüp kalan, yanlarından geçip gidenlere bakacak, onların o duyarsız özgüveni de fazla süremeyecek, giderek sentetik koltuk değneklerinin aranmasındaki artışın
genel manzarası önce burda şekilleniyor.

En yüce olan, yani tamamen aşkın - transcendent - Bir de ne fark, ne çoktuk ne de oluş vardır. O varlık ve
varolmayan dışındaki tüm kategorilerin ötesindedir. Bu sebeple Bir sıfatsızdır.

Plotinos, Neo Platonizmin Kurucusu Romalı Antik Mistik Filozof, ölm. 270

Çağlar boyunca her dinin felsefesinde etkin olmuştur, Kuran bunu - O herşeyden münezzehtir - diyerek ifade eder.

Peki bunun zeka ile ilgisi nedir, - Zekaya daha ne verebiliriz, dinginlik, kesinlikle, fakat Zekanın dinginliği hiç de kendinden bir dışarı çıkış değildir, bu hiçbir yabancı ögesi olmayan bir fiildir. Kendinin dışındaki bütün varlıklara göre dingin olan her varlık, özellikle bu güç halinde değil de fiil halinde bir varlıksa, sadece kendi hareketini korur, Zekanın varlığı fiilidir ve bu fiilin yöneleceği hiçbir şey yoktur, zeka kendisinde kalır. Zeka kendini düşünürken aktivitesini kendinde ve kendi üzerinde gerçekleştirir ve o eğer bir şeyin kaynağı oluyorsa, bunun nedeni, onun kendinde ve kendi üzerinde etkin olmasıdır. Başka bir şey üzerinde etkin olması veya ondan, ona benzer bir şeyin gelmesi için, Zekanın önce kendinde etkin olması gerekir, ateş önce kendinde ateş olduğu için
ve ateş fiilini icra ettiği için, izi başka bir şey de etkin olur. O halde bütün nesneler Düşüncenin ve Zekanın izleridir, modellerine uygun davranırlar.

Plotinos, Mistik Antik Filozof,


Platon, Suhreverdi, Gazzali, Kierkegaard, Weil, gibi yüz milyar insanın geçtiği düşünülen tarihte çok ender raslanan mistik tecrübe ile yazan filozoflardandır. Yani Dağlarcanın şiir diliyle aktardığı gibi, enginler verilse bile,
bu bulunduğun yerden çıkış değildir, uzak ve sen arasındaki mesafe aslında yoktur, Kısaca bütün mesafeler, bizdeki dolaşımı dahil, Bir dir, algıda farklılık vardır, öz de hep aynıdır, nokta ve sonsuz ilişkisi gibi.

Ucuz mal alacak kadar zengin değilim.


İnsan giysisidir.

Para herkes kazanabilir ama, harcamak kültür işidir.


İngiliz Atasözleri.

Benzer dünya görüşüne sahip insanlar için bir değer ve önemi vardır, çoğunluğa bir şey söylemez, önemi de yoktur hayatında, ondan kültürel konular bütün toplumlarda tarih boyunca küçük bir azınlığın kendi arasındaki bir uğraşı olmaktan öteye gitmemiştir.

Milyonlarca bilmiyenin, merak da etmeyenin hele ki hiç emek vermeyenin arasında zurnanın son deliğidir, sadece keyif için tadından yenmez, öyle bir zevkinde yoksa, boşa patinaj, güdüler sağolsun.

Belirgin senle, belirsizlik arasında bir geçiş alanı olarak görünür, sendeki bütün geçmiş ve gelecek, belirsizlikte toplanmış, sen ve dışındaki herşeyle hiçbiri bir damarda billurlaşarak akış halini alır, muhakemeye dayalı bilgiden çok, muhakemesi yapılmış bilgi olarak gözükür, bilinçdışının istem dışı, dışlaşmasında bir şimdiyle beraberlik olarak, akışa dahil olur, kapsama alanı en baştan en sona şimdiyle harmanlanır ve hepimizin tekil görünümü olarak bir ortak mülk haline gelir.

İnsan bir davranışlar toplamında çözümlenir veya çözer, yapısallığın temel taşlarında rol alan etkenler, kolay açıklanabilir de değildir, yetiştirmeden, öğrenmeye, etkilenmeden, çevre unsurlarına geniş bir yelpazenin sonucudur, köken bu toplamın temelinde yer alır ve inşada çeşitli şekillerde etki gösterir, azalan veya çoğalan
özellikleri ile, ama, tam bir matematiksel veri konusu da değildir, daha çok öznel bir olay örgüsü halinde yansımaya başlar ve devam eder, buna irade etkisiyle katkı yapmak veya olanla yetinmek de size kalmış.

Genelde, kendine empati gösterilmesini ister, başkasına özel bir çıkarı yoksa umurunda olmaz.