Cumhuriyet tarihinin örnek alınası öğretmenlerinden biri... 'Bir Devrin Romanı'nda yaşam öyküsünü anlatır... Şair...
ELLERİM BOMBOŞ
Hasret dedikleri zorlu ateştir; Bekledim, bağrımı dağladı gül gül. Artık gelse de bir, gelmese de bir. Dermanı yanmada bulan bu gönül, Vahdet şarabına mey-hane oldu!
Yürekten, derinden fışkırdı bir ah, Erişti imdada Rahmet-i Rahman. Işıkla dolu can, Elhamdülillah, Gönülden göründü en büyük Sultan... Bezminde kandiller peymane oldu.
Şanlıurfayı... Bilenler Bilir Halide Nusret Zorlutuna Ş.Urfada şu anda baba olmuş anne olmuşların öğretim verdiği dönemde urfalı bir çok öğrencinin anasıdır..
1901 yılında İstanbul’da doğan Halide Nusret, meşrutiyet döneminde Kerkük’te mutasarrıflık yapmış olan ve hürriyet mücadeleleriyle tanınan Avnullah Kâzimî’nin kızıdır. Halide Nusret, ilk tahsilini ailesinden alır. Kerkük’te özel hocalardan bir yandan Türkçe’sini diğer yandan Arap ve İran dillerindeki bilgisini kuvvetlendirmiştir. Dünya Savaşı’nın başladığı sıralarda İstanbul’a dönerler ve Halide Nusret Erenköy Kız Lisesi’ne devam eder. Mütareke yılları başlayınca çalışmak zorunda kalan şaire Darü’lmuallimat’ta imtihana girerek öğretmen olma hakkını kazanır. Bu arada İstanbul Darülfününu’na –Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü- devam eder. Özel olarak İngilizce öğrenir.1926 yılında süvari yarbayı Aziz Vecihi Zorlutuna ile evlenir.1930 yılında Ergün adlı oğulları ve 1938 yılında da kızları Emine Işınsu kızları dünyaya gelir. Tanrı’nın kendisini öğretmen olsun diye yarattığına inanan Halide Nusret,1957 yılında kendi isteği ile emekli oluncaya kadar çeşitli illerde öğretmenliğe devam etmiştir. Son yıllarında yüksek tansiyon ve romatizmadan rahatsız olan Zorlutuna,1984 yılında vefat etmiştir. Zorlutuna’nın yazarlık hayatına girişi Erenköy Kız Lisesi’nde orta tahsilini yaparken babasını kaybetmesi üzerine yazdığı “Ağlayan Kahkahalar” adlı yazısıyla olmuştur. Bu yazısı 1917 yılında Talebe Defteri adlı derginin açtığı yarışmada birinci olmuş ve neşredilmiştir. On dokuz yaşında iken ilk romanı olan Küller’i kaleme almıştır. Ayrıca Türk Kadını, Kadınlar Dünyası, Aydabir, Salon Mecmuası, Çınaraltı, Çağrı, Hilâl, Defne, Hisar, Milli Mecmua dergilerinde ve Vakit, Zafer, Kudret, Haber, Yeni İstanbul, Sabah, Hürriyet gazetelerinde yazıları yayınlanır. Halide Nusret, genç yaşlarından itibaren sosyal kuruluşlarda ve hayır cemiyetlerinde çalışır. Türk Kadınlar Birliği, Türk Ocakları, Halk Evleri, Muallimler Birliği, Yardım Sevenler Derneği, Çocuk Haklarını Müdafaa Cemiyeti ve Çocuk Esirgeme Kurumu (Himaye-i Etfal Cemiyeti) yönetim kurullarında uzun yıllar hizmet verdi.1975 yılı Birleşmiş Milletler tarafından “kadın yılı” olarak ilan edildiğinde “Kadının Sosyal Hayatını İnceleme ve Araştırma Derneği” tarafından düzenlenen sergi ve toplantıda Halide Nusret’e “ümmül muharrirat” (kadın yazarların annesi) unvanı verilmiştir.1983 yılında ise Basın Yayın Genel Müdürlüğü ile Türk Basın Birliği tarafından “Basın Mesleği’nde 50 Yıl Şerefli Hizmet” belgesiyle plaket verilmiştir. Zorlutuna, şiirlerinde hece ölçüsünü; romanlarında da konuşulan Türkçe’yi kullanmıştır. İnce ruhlu, hassas şairlerimizden olan Halide Nusret, aynı zamanda yazı tekniğinin kuvvetiyle tanınmış kadın ediplerimizdendir. Eserleri: Şiirlerini 1930’de Geceden Taşan Dertler,1943’te Yayla Türküsü,1960’da Yurdun Dört Bucağı ve 1967’de yayımlanan Ellerim Bomboş adlı kitaplarında topladı. Romanları ise,1921’de Küller,1922’de Sisli Geceler,1933’te Gülün Babası Kum,1945’te Beyaz Selvi,1971’de Büyük Anne,1974’te Aydınlık Kapı,1978’de Aşk ve Zafer adlarıyla yayımlandı. Ayrıca yazarın 1977 yılında çıkan Benim Küçük Dostlarım ve 1978 yılında Bir Devrin Romanı adlı hatıra türünde kitapları da bulunmaktadır.
Git Bahar Çekil, bu gölgeli yolda gezinme… Bahar, bakışların gene pek sarhoş. Yanılıp gönlüme misafir inme: Kapısı kilitli, mihrabı bomboş, Mabettir orası, meyhane değil!
Altınlı başında papatya niçin? Sarı saçlarına pembe gül takın! Git bahar, gönlümde ibadet için Diz çöken kızları ürkütme sakın, Kalbime girme, o kâşâne değil!
Ziyalar, kokular, renkler, çiçekler… Ömrünün her gün bir başka düğün, Bülbüller koynunda aşkı çiçekler, Güller dökülürler göğsüne bütün. Gerçekten güzelsin, efsane değil!
Kaynaklar: Bir Devrin Romanı,1978; Tanzimattan Bu Yana Hamasi Türk Şiiri Antolojisi,1997; Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi,1993; Tanzimattan Bugüne Türk Şiiri Antolojisi I,1994; Edebiyatçılar Alemi,1999; Türkçe Kitaplarında Yazıları Bulunan Şair ve Yazarların Hayatı,1970; Kadın Şair ve Muharrirlerimiz,1940; Şahsiyetler ve Eserler,1993; Roman Hulasaları,1945; Bugünkü Türk Yazarları,1960; Türk Edip ve Şairleri; Edebiyatçılarımız ve Türk Edebiyatı,1938; Yazarlar Sözlüğü,1999.
okullarda öğretilmeyen yazarlardan
şair yazar
Cumhuriyet tarihinin örnek alınası öğretmenlerinden biri... 'Bir Devrin Romanı'nda yaşam öyküsünü anlatır... Şair...
ELLERİM BOMBOŞ
Hasret dedikleri zorlu ateştir;
Bekledim, bağrımı dağladı gül gül.
Artık gelse de bir, gelmese de bir.
Dermanı yanmada bulan bu gönül,
Vahdet şarabına mey-hane oldu!
Yürekten, derinden fışkırdı bir ah,
Erişti imdada Rahmet-i Rahman.
Işıkla dolu can, Elhamdülillah,
Gönülden göründü en büyük Sultan...
Bezminde kandiller peymane oldu.
Nusret bu aşk ile divane oldu!
Halide Nusret ZORLUTUNA
Şanlıurfayı...
Bilenler Bilir Halide Nusret Zorlutuna Ş.Urfada şu anda baba olmuş anne olmuşların öğretim verdiği dönemde urfalı bir çok öğrencinin anasıdır..
milli mücadele
şair
vatansever
ilk kadın aydınlardan
aklıma direkt Sayın Edebiyat Hocam Mehmet Şentürk geliyor..cidden çok sewiyo onu..oopps..seviyor..
Halide Nusret (Zorlutuna) ve Git Bahar
1901 yılında İstanbul’da doğan Halide Nusret, meşrutiyet döneminde Kerkük’te mutasarrıflık yapmış olan ve hürriyet mücadeleleriyle tanınan Avnullah Kâzimî’nin kızıdır. Halide Nusret, ilk tahsilini ailesinden alır. Kerkük’te özel hocalardan bir yandan Türkçe’sini diğer yandan Arap ve İran dillerindeki bilgisini kuvvetlendirmiştir. Dünya Savaşı’nın başladığı sıralarda İstanbul’a dönerler ve Halide Nusret Erenköy Kız Lisesi’ne devam eder. Mütareke yılları başlayınca çalışmak zorunda kalan şaire Darü’lmuallimat’ta imtihana girerek öğretmen olma hakkını kazanır. Bu arada İstanbul Darülfününu’na –Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü- devam eder. Özel olarak İngilizce öğrenir.1926 yılında süvari yarbayı Aziz Vecihi Zorlutuna ile evlenir.1930 yılında Ergün adlı oğulları ve 1938 yılında da kızları Emine Işınsu kızları dünyaya gelir. Tanrı’nın kendisini öğretmen olsun diye yarattığına inanan Halide Nusret,1957 yılında kendi isteği ile emekli oluncaya kadar çeşitli illerde öğretmenliğe devam etmiştir. Son yıllarında yüksek tansiyon ve romatizmadan rahatsız olan Zorlutuna,1984 yılında vefat etmiştir.
Zorlutuna’nın yazarlık hayatına girişi Erenköy Kız Lisesi’nde orta tahsilini yaparken babasını kaybetmesi üzerine yazdığı “Ağlayan Kahkahalar” adlı yazısıyla olmuştur. Bu yazısı 1917 yılında Talebe Defteri adlı derginin açtığı yarışmada birinci olmuş ve neşredilmiştir. On dokuz yaşında iken ilk romanı olan Küller’i kaleme almıştır. Ayrıca Türk Kadını, Kadınlar Dünyası, Aydabir, Salon Mecmuası, Çınaraltı, Çağrı, Hilâl, Defne, Hisar, Milli Mecmua dergilerinde ve Vakit, Zafer, Kudret, Haber, Yeni İstanbul, Sabah, Hürriyet gazetelerinde yazıları yayınlanır.
Halide Nusret, genç yaşlarından itibaren sosyal kuruluşlarda ve hayır cemiyetlerinde çalışır. Türk Kadınlar Birliği, Türk Ocakları, Halk Evleri, Muallimler Birliği, Yardım Sevenler Derneği, Çocuk Haklarını Müdafaa Cemiyeti ve Çocuk Esirgeme Kurumu (Himaye-i Etfal Cemiyeti) yönetim kurullarında uzun yıllar hizmet verdi.1975 yılı Birleşmiş Milletler tarafından “kadın yılı” olarak ilan edildiğinde “Kadının Sosyal Hayatını İnceleme ve Araştırma Derneği” tarafından düzenlenen sergi ve toplantıda Halide Nusret’e “ümmül muharrirat” (kadın yazarların annesi) unvanı verilmiştir.1983 yılında ise Basın Yayın Genel Müdürlüğü ile Türk Basın Birliği tarafından “Basın Mesleği’nde 50 Yıl Şerefli Hizmet” belgesiyle plaket verilmiştir.
Zorlutuna, şiirlerinde hece ölçüsünü; romanlarında da konuşulan Türkçe’yi kullanmıştır. İnce ruhlu, hassas şairlerimizden olan Halide Nusret, aynı zamanda yazı tekniğinin kuvvetiyle tanınmış kadın ediplerimizdendir.
Eserleri: Şiirlerini 1930’de Geceden Taşan Dertler,1943’te Yayla Türküsü,1960’da Yurdun Dört Bucağı ve 1967’de yayımlanan Ellerim Bomboş adlı kitaplarında topladı. Romanları ise,1921’de Küller,1922’de Sisli Geceler,1933’te Gülün Babası Kum,1945’te Beyaz Selvi,1971’de Büyük Anne,1974’te Aydınlık Kapı,1978’de Aşk ve Zafer adlarıyla yayımlandı. Ayrıca yazarın 1977 yılında çıkan Benim Küçük Dostlarım ve 1978 yılında Bir Devrin Romanı adlı hatıra türünde kitapları da bulunmaktadır.
Git Bahar
Çekil, bu gölgeli yolda gezinme…
Bahar, bakışların gene pek sarhoş.
Yanılıp gönlüme misafir inme:
Kapısı kilitli, mihrabı bomboş,
Mabettir orası, meyhane değil!
Altınlı başında papatya niçin?
Sarı saçlarına pembe gül takın!
Git bahar, gönlümde ibadet için
Diz çöken kızları ürkütme sakın,
Kalbime girme, o kâşâne değil!
Ziyalar, kokular, renkler, çiçekler…
Ömrünün her gün bir başka düğün,
Bülbüller koynunda aşkı çiçekler,
Güller dökülürler göğsüne bütün.
Gerçekten güzelsin, efsane değil!
Git bahar, git bahar, uzaklarda gül!
Denize renginden bırak hediye;
Ufuklarda gezin, semaya süzül,
Sokulma kalbime peymane diye.
Gördüklerin kandil… peymane değil!
Kaynaklar: Bir Devrin Romanı,1978; Tanzimattan Bu Yana Hamasi Türk Şiiri Antolojisi,1997; Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi,1993; Tanzimattan Bugüne Türk Şiiri Antolojisi I,1994; Edebiyatçılar Alemi,1999; Türkçe Kitaplarında Yazıları Bulunan Şair ve Yazarların Hayatı,1970; Kadın Şair ve Muharrirlerimiz,1940; Şahsiyetler ve Eserler,1993; Roman Hulasaları,1945; Bugünkü Türk Yazarları,1960; Türk Edip ve Şairleri; Edebiyatçılarımız ve Türk Edebiyatı,1938; Yazarlar Sözlüğü,1999.
elif konar 11.11.2002