CİNAS: kısa tanım olarak, yazılışları aynı, anlamları farklı olan kelime veya kelime gruplarıdır.
Türkçemizde CİNAS, bir kelime oyunu değil, bir edebî sanattır.
Cinas; Türkçenin yediveren gülüdür.
Cinas; dil'e belki yeni kelime kazandırmaz ama bir güzellik, bir ahenk katar. Usta ellerde güzelliği artar. Ehli olmayan kullanırsa, bir ses yığınından öteye gidemez.
Bendenize ait bir kaç cinaslı örneği:
Gerçek ilim, irfan ayağa düşünce, Asıl o gün hapis demektir düşünce.
Sorsam sana arkadaş bilir misin cinası Cin asi, gördün işte değişince mana’sı Manas’ı imha etmek ziraatın binası Bin asi böcek yeyip talan eder ekini
Ekini yozlaştırma, geliştirip bilgi’ni Bilgin’i herkes sever kimse sevmez yılgın’ı Yılgı’nı belli etme içinden at, sil kin’i Silkinince görürsün bağlacını ek’ini
Ek ini mantar bitsin bayram etsin karınca Karınca toprağı gör, su dönüşür pirince Pir incedir, zariftir hele bir de erince Erince aklın buna öğrenirsin tekin’i
Tek’ini bile bilmek ufkunda bir seyyare Seyyar’e rağbet olmaz bağlanmalı bir yâr’e Yârenin olur senin, işte budur idare İdare’ye uğra da uzatsınlar çekini
Çekiniyorsan eğer düşün almadan karar Karar deme aklımı okumakta var yarar Yarar usta sözcüğü ya da ortadan kırar Kırar gider bilmeyen bulamazsın yek’ini
On uncuyu kenara çek onuncuyu tokatla Tok at’la gitsin evine devam etsin inatla İn atla de, şu bahçeye sabanı tak sür at’la Süratla iş eylesin ki akıllansın serseri
Ser serine bir hasırı eşyalar toplanacak Top’la nacak kaldırılsın gerisi kaplanacak Kap’la nacak lazım bize baltamız saplanacak Sap’la nacak çok önemli unutmayın keseri
Keser isen kendi suçun, dilemem yaralan da Yâr alanda dikkat etsin belâ var dar alanda Daralanda fırlatmasın istemem paralan da Paralan da bir iş becer, ver bize bir eseri
Eser ise toz yükselir nesneler kapatılsın Kap atılsın yaramazsa hurda diye satılsın Satıl sınai değilsen sahte olan atılsın Atılsın ya, marabanın olsun izi, eseri
Eseri var, nasıhatler bir işe yarasalar Yarasalar kanı emip deriye yara salar Salar seni bir derde ki dersin beni asalar Asalar hazır bulunsun lazım olur ekseri
Ek, seri çok işler varmış, bildirldi kahya’ya Kâh yaya kâh at üstünde işçi kaçmış Konya’ya Kon, yaya git, sersem adam seni gördüm dün yaya Dünya’ya sen çok güvenme yener seni kanseri
başlamak istersen sende cinasa
gerekli araç ve gerecin asa
başına vur gebert minareye çık
yeter ki camiye güvercin asa
ver cin a saki! gel haydi içelim
bu gece olmasın böyle hiç elim
eli kanlı terör örgütü atmış
molotof kokteyli yanmış İçelim
çelimsizim kuzu takamam şişe
diyerek Mühittin girmemiş işe
ben tahlil yaptırdım Egemen bağış
kan aldı hemşire tam iki şişe
Hmm.
Bir de edebi sanat boyutuna çıkartmışlar ya sinir oldum..
Yazılışları aynı, anlamları farklı.
CİNAS: kısa tanım olarak, yazılışları aynı, anlamları farklı olan kelime veya kelime gruplarıdır.
Türkçemizde CİNAS, bir kelime oyunu değil, bir edebî sanattır.
Cinas; Türkçenin yediveren gülüdür.
Cinas; dil'e belki yeni kelime kazandırmaz ama bir güzellik, bir ahenk katar.
Usta ellerde güzelliği artar. Ehli olmayan kullanırsa, bir ses yığınından öteye gidemez.
Bendenize ait bir kaç cinaslı örneği:
Gerçek ilim, irfan ayağa düşünce,
Asıl o gün hapis demektir düşünce.
Nerede başsız başlar/ Orada kavga başlar.
Aptala öğrettim kazı kazmayı,
Kafama indirdi koca kazmayı.
Dedi; tazelendi eski yaram, kan akar,
Dedim; etme zalim basılmaz ki kana kar.
Şaşkın avcı kırık ok ile yayla,
Dolanır bir günde oniki yayla.
İki tane de cinaslı kesik mani örneği:
Ayaküstü
Görüştük ayaküstü.
El gördü, ele dedi
Sevdiğim aya küstü.
Taş gönül
Yık bendini taş gönül.
Bazen ipek olursun,
Bazen de bir taş gönül.
Bu cinaslılar, bendeniz Âşık Cinasî (Ekrem Yalbuz) ye aittir.
Paylaşmakla mutluluk duyarım.
Cinas:
Çok anlamı olan bir kelimenin iyi anlamını kullanıyorumuş gibi görünerek,kötü anlamını kastedmeye cinas denir.
Cinas Nedir?
Sorsam sana arkadaş bilir misin cinası
Cin asi, gördün işte değişince mana’sı
Manas’ı imha etmek ziraatın binası
Bin asi böcek yeyip talan eder ekini
Ekini yozlaştırma, geliştirip bilgi’ni
Bilgin’i herkes sever kimse sevmez yılgın’ı
Yılgı’nı belli etme içinden at, sil kin’i
Silkinince görürsün bağlacını ek’ini
Ek ini mantar bitsin bayram etsin karınca
Karınca toprağı gör, su dönüşür pirince
Pir incedir, zariftir hele bir de erince
Erince aklın buna öğrenirsin tekin’i
Tek’ini bile bilmek ufkunda bir seyyare
Seyyar’e rağbet olmaz bağlanmalı bir yâr’e
Yârenin olur senin, işte budur idare
İdare’ye uğra da uzatsınlar çekini
Çekiniyorsan eğer düşün almadan karar
Karar deme aklımı okumakta var yarar
Yarar usta sözcüğü ya da ortadan kırar
Kırar gider bilmeyen bulamazsın yek’ini
Mikdat Bal
Ağa'nın Kahyasına emirleri (Cinas)
On uncuyu kenara çek onuncuyu tokatla
Tok at’la gitsin evine devam etsin inatla
İn atla de, şu bahçeye sabanı tak sür at’la
Süratla iş eylesin ki akıllansın serseri
Ser serine bir hasırı eşyalar toplanacak
Top’la nacak kaldırılsın gerisi kaplanacak
Kap’la nacak lazım bize baltamız saplanacak
Sap’la nacak çok önemli unutmayın keseri
Keser isen kendi suçun, dilemem yaralan da
Yâr alanda dikkat etsin belâ var dar alanda
Daralanda fırlatmasın istemem paralan da
Paralan da bir iş becer, ver bize bir eseri
Eser ise toz yükselir nesneler kapatılsın
Kap atılsın yaramazsa hurda diye satılsın
Satıl sınai değilsen sahte olan atılsın
Atılsın ya, marabanın olsun izi, eseri
Eseri var, nasıhatler bir işe yarasalar
Yarasalar kanı emip deriye yara salar
Salar seni bir derde ki dersin beni asalar
Asalar hazır bulunsun lazım olur ekseri
Ek, seri çok işler varmış, bildirldi kahya’ya
Kâh yaya kâh at üstünde işçi kaçmış Konya’ya
Kon, yaya git, sersem adam seni gördüm dün yaya
Dünya’ya sen çok güvenme yener seni kanseri
Mikdat Bal
yerine düşmeyen yerine yerine eskir........*
Dilim seni dilim dilim dileyim.....*
Çaresizsiniz.Çare sizsiniz. ;)
Bir gül dedi bülbül güle, Gül gülmedi gitti
Gül bülbüle, bülbül güle, Yar olmadı gitti..
oldu mu hocam?
Bağırsak kurtları bağırsakta yaşar bağırmasak da.
Telaffuzu bir, manası ayrı olan kelimelerin bir sözde bulunması. Telmihli söz.
birden fazla anlamı olan bir kelimeyi, her defasında başka anlamını teşbih ederek ardarda kullanma haysiyeti.