Elfçe,J.R.R.Tolkien'in oluşturduğu,Yüzüklerin Efendisi'nde,orta dünyada elflerin kullandığı bir lisandır.Elfler ölümsüz değildirler sadece ömürleri insan ırkına göre çok daha fazla uzun olduğu için onlar genelde ölümsüz gibi nitelendirilirler.
Sadece elf dillerini inceleyerek bile Tolkien'ın yarattığı dünyanın ne kadar zengin olduğunu görürsünüz. Gerçekte mitolojik bir dil olsa da kısaca Orta Dünya'daki elf dillerini sayayım:
Kaynak: J.R.R. Tolkien, The Lost Road and Other Writings
Esasında bu diller Orta Dünya'da farklı yerlerde ve zamanlarda konuşulmuştur, mesela Telerin dili, Teleri Elfleri tarafından Aman ve Beleriand yörelerinde konuşulmasına rağmen İlk çağdan önce Alqualonde Elfleri tarafından Valinar'da konuşuldurdu sonradan Grey Havens'da devam eden dil Bunun gibi çoğu dil zamanla birbirinden etkilenerek ya da başka Irklar tarafından kullanarak farklı diyaletiklere bölünmüştür. Dediğim incelenirse Tolkien'nın sadece bir dil uydurup işin kolayına gitmediğini anlarsınız...
¤ á (variant a) , Emir vermek amacı ile fiilin başına konur (ör: á carë! 'yap! ')
¤ airita-, eylem 'kutsamak' (geçmiş zamanda airitánë)
¤ aiwë, isim 'kuş'
¤ alassë, isim 'zevk'
¤ alda, isim 'ağaç'
¤ alta, sıfat 'büyük' (= fiziksel açıdan)
¤ alya, sıfat 'zengin'
¤ Ambar, isim 'Dünya'
¤ ambo, isim 'mağara'
¤ an, 'İngilizcedeki for, için'
¤ an-, aşırılık öneki
¤ Anar, isim 'Güneş'
¤ ando, isim 'geçit, kapı'
¤ ango (angu-) , isim 'yılan'
¤ anna, isim 'hediye'
¤ anta- eylem 'vermek', geçmiş zamanda ánë (veya antanë)
¤ anto, isim 'ağız'
¤ anwa, sıfat 'gerçek, doğru'
¤ apa, edat 'sonra'
¤ ar, bağlaç 've'
¤ aran, isim 'kral'
¤ arwa, sıfat 'sahip olmak',isim takip eder
¤ Atan, isim 'İnsan'
¤ atta, sayı 'iki'; attëa, sayı 'ikinci' (eski halleri tatya, atya)
¤ aurë, isim 'gündüz' (24 saatlik sure değil, aydınlık zaman)
¤ auta- 'ayrılmak', geçmiş zamanda oantë ve geçmiş zamanda oantië fiziksel olarak bir yerden ayrılıp başka bir yere gitmek, ama geçmiş zamanda vánë ve geçmiş zamanda avánier kaybolmak veya ölmek.
¤ áva 'yapma! ', emir öneki á + ile olumsuzluk eki –va birleşimi; áva başka bir fiil eklenerek kullanılır.
¤ cainen, sayı 'on'
¤ caita-, eylem 'uzanmak'
¤ cala, isim 'ışık'
¤ calima, sıfat 'parlak'
¤ canta, sayı 'dört'; cantëa, sayı 'dördüncü'
¤ cap-, eylem 'zıplamak'
¤ car-, eylem 'yapmak'
¤ carnë, sıfat 'kırmızı' (ayrıca car- eyleminin geçmiş zamanı)
¤ cen- eylem 'görmek'
¤ cenda-, eylem 'okumak'
¤ cilya, isim 'geçit'
¤ cirya, isim 'gemi'
¤ coa, isim 'ev'
¤ ëa, eylem 'olmak' = 'var olmak', geçmiş zamanda ëane veya engë, gelecek zamanda belki euva
¤ ehtë (ehti-) , isim 'ruh, hayalet'
¤ Elda, isim 'Elf'
¤ elen, isim 'yıldız'
¤ elmë, saygı anlamında 'biz'
¤ elyë, saygı anlamında 'siz'
¤ emmë, çoğul'biz'
¤ engwë, isim 'şey'
¤ enquë, sayı 'altı'; enquëa, sayı 'altıncı'
¤ enta, işaret 'oradaki'
¤ envinyata-, eylem 'yenilemek'
¤ equë, eylem 'söylemek, söyledi' (zaman problemi olmayan eylem)
¤ et, edat 'ordaki'
¤ euva,bkz. ëa
¤ i, 1) artikle 'the'; 2) relative proisim 'who, which'
¤ ilya, isim/sıfat 'her, tüm'.Tekil bir isimden sonta, ilya 'her', ör: ilya Elda 'her Elf', ama ilya tek başına 'tüm'.Çoğul isimden önce, ilya 'tüm'; bir sıfat oldu, ilyë haline geçer, ör: ilyë tier 'tüm patikalar' (Namárië)
¤ imbë, edat 'arasında'
¤ inyë, 'ben'
¤ írë, bağlaç 'zaman' (saat anlamında değil. “Araba geldiği zaman” gibi.)
Ai! laurie lantar lassi surinen, yéni ùnòtime ve ràmar aldaron! Yéni ve linte yuldar avànier mi oromardi lisse-miruvòreva Andùne pella, Vardo tellumar nu luini yassen tintilar i eleni òmarya airetàri-lìrien.
Sì man i yulman nin enquantuva?
An sì Tintalle Varda Oiolosseo ve fanyar màryat Elentàri ortane
ar ilye tier unduàve lumbule; ar sindanòriello catita mornie i falmalinnar imbe met, ar hìsie untùpa Calaciryo mìri oiale. Sì vanwa nà, Ròmello vanwa, Valimar!
Namàrie! Nai hiruvalye Valimar. Nai elye hiruva. Namàrie!
Ah! altın gib dökülüyor yapraklar rüzgarda, uzun yıllar ağaçların kanatları gibi sayısız! Uzun yıllar Batı'nın ötesinde, yıldızların Varda'nın kutsal ve kraliçelere yakışır sesinin şarkısıyla titrediği mavi seması altındaki yüksek saraylarda içilmiş yudum yudum bal likörü gibi gelip geçti.
Şimdi kadehi benim için kim dolduracak?
Çünkü artık Tutuşturan, Varda, Yıldızların Kraliçesi, Hepak Dağı'ndan kollarını bulutlar gibi kaldırdı ve bütün yollar derin gölgelere battı; kurşini ülkeden çıkan karanlık, aramızdaki köpüren dalgalar üzerine uzanmış sis Calacirya'nın cevherlerini sonsuza kadar örtmüş. Artık yitti, yitti Doğu'lular için Valimar!
Elveda! Belki sen Valimar'ı bulursun. Belki sen bile bulabilirsin onu. Elveda!
Bence de yüzükler efendisindeki elflerin kullandıkları dil olmalı. :) :) :)
sla mori'yi bilirim :)
gizli yol demek...
gzl bir şeydir
BENCE ELFCE DEMEK ELİFCE DEMEK DİMİİİİİİİ.......... :)
ELOFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF..... :)
Elfçe,J.R.R.Tolkien'in oluşturduğu,Yüzüklerin Efendisi'nde,orta dünyada elflerin kullandığı bir lisandır.Elfler ölümsüz değildirler sadece ömürleri insan ırkına göre çok daha fazla uzun olduğu için onlar genelde ölümsüz gibi nitelendirilirler.
valla yüzüklerin efendisinden öğrendiğim kadarıyla elfler ölümsüz kişilerdir ve elfçe de onların kullandığı dildir
mehmet sabri karakas
elfçe elfçedir
yüzüklerin efendisi film 3 lemesinde bulunan insanlardan önce orta dünyada doğan ırkın kullandığı bir dildir.
Tarihte bir zamanlar İzlanda (İceland - Norse Myth.) , Danimarka gibi ülkelerde gerçekten de kullanılan bir dil olduğunu da ekleyeyim..
Türkiye'de bile Elfçe Kurs! ! ! bilem varmış :)
Sadece elf dillerini inceleyerek bile Tolkien'ın yarattığı dünyanın ne kadar zengin olduğunu görürsünüz. Gerçekte mitolojik bir dil olsa da kısaca Orta Dünya'daki elf dillerini sayayım:
Valarin
Valinorian
Ingwiquenya
Quenya (Elf-latin)
Quendian
Lembian diyaletikleri
Danian
Taliskan
Leikvian (East Danian)
Ossiriandic
Eldarin
Koreldarin
Lindarin Diyaletikleri
Kornoldorin (Finrodian)
Noldirin (Beleriand)
Telerin
Beleriandic
Doriathrin
Kaynak: J.R.R. Tolkien, The Lost Road and Other Writings
Esasında bu diller Orta Dünya'da farklı yerlerde ve zamanlarda konuşulmuştur, mesela Telerin dili, Teleri Elfleri tarafından Aman ve Beleriand yörelerinde konuşulmasına rağmen İlk çağdan önce Alqualonde Elfleri tarafından Valinar'da konuşuldurdu sonradan Grey Havens'da devam eden dil Bunun gibi çoğu dil zamanla birbirinden etkilenerek ya da başka Irklar tarafından kullanarak farklı diyaletiklere bölünmüştür. Dediğim incelenirse Tolkien'nın sadece bir dil uydurup işin kolayına gitmediğini anlarsınız...
elfçe kelimelerin türkçe karşılığı
¤ á (variant a) , Emir vermek amacı ile fiilin başına konur (ör: á carë! 'yap! ')
¤ airita-, eylem 'kutsamak' (geçmiş zamanda airitánë)
¤ aiwë, isim 'kuş'
¤ alassë, isim 'zevk'
¤ alda, isim 'ağaç'
¤ alta, sıfat 'büyük' (= fiziksel açıdan)
¤ alya, sıfat 'zengin'
¤ Ambar, isim 'Dünya'
¤ ambo, isim 'mağara'
¤ an, 'İngilizcedeki for, için'
¤ an-, aşırılık öneki
¤ Anar, isim 'Güneş'
¤ ando, isim 'geçit, kapı'
¤ ango (angu-) , isim 'yılan'
¤ anna, isim 'hediye'
¤ anta- eylem 'vermek', geçmiş zamanda ánë (veya antanë)
¤ anto, isim 'ağız'
¤ anwa, sıfat 'gerçek, doğru'
¤ apa, edat 'sonra'
¤ ar, bağlaç 've'
¤ aran, isim 'kral'
¤ arwa, sıfat 'sahip olmak',isim takip eder
¤ Atan, isim 'İnsan'
¤ atta, sayı 'iki'; attëa, sayı 'ikinci' (eski halleri tatya, atya)
¤ aurë, isim 'gündüz' (24 saatlik sure değil, aydınlık zaman)
¤ auta- 'ayrılmak', geçmiş zamanda oantë ve geçmiş zamanda oantië fiziksel olarak bir yerden ayrılıp başka bir yere gitmek, ama geçmiş zamanda vánë ve geçmiş zamanda avánier kaybolmak veya ölmek.
¤ áva 'yapma! ', emir öneki á + ile olumsuzluk eki –va birleşimi; áva başka bir fiil eklenerek kullanılır.
¤ cainen, sayı 'on'
¤ caita-, eylem 'uzanmak'
¤ cala, isim 'ışık'
¤ calima, sıfat 'parlak'
¤ canta, sayı 'dört'; cantëa, sayı 'dördüncü'
¤ cap-, eylem 'zıplamak'
¤ car-, eylem 'yapmak'
¤ carnë, sıfat 'kırmızı' (ayrıca car- eyleminin geçmiş zamanı)
¤ cen- eylem 'görmek'
¤ cenda-, eylem 'okumak'
¤ cilya, isim 'geçit'
¤ cirya, isim 'gemi'
¤ coa, isim 'ev'
¤ ëa, eylem 'olmak' = 'var olmak', geçmiş zamanda ëane veya engë, gelecek zamanda belki euva
¤ ehtë (ehti-) , isim 'ruh, hayalet'
¤ Elda, isim 'Elf'
¤ elen, isim 'yıldız'
¤ elmë, saygı anlamında 'biz'
¤ elyë, saygı anlamında 'siz'
¤ emmë, çoğul'biz'
¤ engwë, isim 'şey'
¤ enquë, sayı 'altı'; enquëa, sayı 'altıncı'
¤ enta, işaret 'oradaki'
¤ envinyata-, eylem 'yenilemek'
¤ equë, eylem 'söylemek, söyledi' (zaman problemi olmayan eylem)
¤ et, edat 'ordaki'
¤ euva,bkz. ëa
¤ i, 1) artikle 'the'; 2) relative proisim 'who, which'
¤ ilya, isim/sıfat 'her, tüm'.Tekil bir isimden sonta, ilya 'her', ör: ilya Elda 'her Elf', ama ilya tek başına 'tüm'.Çoğul isimden önce, ilya 'tüm'; bir sıfat oldu, ilyë haline geçer, ör: ilyë tier 'tüm patikalar' (Namárië)
¤ imbë, edat 'arasında'
¤ inyë, 'ben'
¤ írë, bağlaç 'zaman' (saat anlamında değil. “Araba geldiği zaman” gibi.)
¤ farya-, eylem 'yetmek', geçmiş zamanda farnë
¤ fir-, eylem 'ölmek'
¤ firin, sıfat 'ölü' (aynı zamanda firin 'öldüm', fir- eyleminin q.tekil şahısı)
¤ Formen, isim 'kuzey'
¤ forya, sıfat 'sağ'
¤ haira, sıfat 'uzak'
¤ halla, sıfat 'uzun'
¤ harma, isim 'define'
¤ harna-, eylem 'yaralamak'
¤ harya-, eylem 'sahip olmak'
¤ hen (hend-) , isim 'göz'
¤ hir-, eylem 'bulmak'
¤ hlar-, eylem 'duymak'
¤ hosta-, eylem 'toplamak, bir araya getirmek'
¤ hrávë, isim 'et'
¤ hrívë, isim 'kış'
¤ hroa, isim 'vücut'
¤ Hyarmen, isim güney'
¤ hyarya, sıfat 'sol
¤ Isil, isim 'Ay'
¤ ista-, eylem 'bilmek',kuraldışı geçmiş zamanda sintë.
¤ lá, 1) negative 'değil', 2) edat 'ötedeki'
¤ laita-, eylem 'kutsamak'
¤ lala-, eylem 'gülmek'
¤ laman (lamn-) , isim 'hayvan' (basitçe laman-)
¤ lambë 'dil' (= türkçe, ingilizce gibi; vücudun parçası olan'dil' lamba)
¤ lanta-, eylem 'düşmek'
¤ le, 'siz' (çoğul veya saygılı tekil) ,
¤ lelya-, eylem 'gitmek, seyahat etmek',kural dışı geçmiş zamanda lendë, geçmiş [e]lendië
¤ lempë, sayı 'beş'; lempëa, 'beşinci'
¤ lerta-, eylem 'olası olmak, yapabilmek'
¤ lerya-, eylem 'serbest bırakmak'
¤ lië, isim 'halk'
¤ limpë, isim 'şarap'
¤ linda-, eylem 'şarkı söylemek, çırımak'
¤ linta, sıfat 'süratli' (çoğulu: lintë)
¤ lómë (lómi-) , isim 'gece'
¤ má, isim 'el'
¤ macil, isim 'kılıç'
¤ mahta-, isim 'dövüşmek'
¤ mallë, isim 'yol, sokak'
¤ malta, isim 'altın'
¤ man, 'kim? '
¤ mana, 'ne? '
¤ manen, 'nasıl? '
¤ mapa-, eylem 'kapmak'
¤ mar-, eylem 'yaşamak'; bir yerde ikamet etmek
¤ mára, sıfat 'iyi' (işe yarar anlamında, kişilik özelliği değil)
¤ mat-, eylem to 'yemek'
¤ me, 'biz'
¤ mel-, eylem 'sevmek' (arkadaşla)
¤ Menel, isim 'gökyüzü, cennet'
¤ menta-, eylem 'göndermek'
¤ mer-, eylem 'dilemek, istemek'
¤ metya-, eylem 'bitirmek'
¤ mindon, isim '(yüksek) kule'
¤ minë, sayı 'bir'; minya, ordinal 'birinci, ilk'
¤ minquë, sayı 'onbir'
¤ mir, edat 'içindeki'
¤ mól, isim 'köle'
¤ morë, sıfat 'siyah'
¤ mornië, isim 'karanlık'
¤ muilë, isim 'sır saklayan'
¤ ná, eylem '-dir' (nar '-dirler') , gelecek zaman nauva “-cek'; ayrıca bkz. né.
¤ namba, isim 'çekiç'
¤ nan, bağlaç 'ama'
¤ Nauco, isim 'Cüce'
¤ nauva, bkz. ná
¤ né '-dı, -di' geçmiş zaman
¤ neldë, sayı 'üç'; nelya (neldëa) , 'üçüncü'
¤ nér (ner-) , isim 'adam'
¤ nertë, sayı 'dokuz'; nertëa, 'dokuzuncu'
¤ ni, 'ben', tamlama oluşturdupunda “benim” olabilir(ör: dative nin 'benim için') . nye 'benim'
¤ nilmë, isim 'arkadaşlık'
¤ ninquë, sıfat 'beyaz'
¤ nís (niss-) 'kadın'
¤ noa, isim 'fikit'
¤ nómë, isim 'yer'
¤ nórë, isim 'alan, diyar'
¤ nu, edat 'altında'
¤ nulda, sıfat 'gizli'
¤ Númen, isim 'Batı'
¤ núra, sıfat 'derin'
¤ nurta-, eylem 'gizlemek'
¤ nye, nesne 'benim'
¤ oantë, oantië, geçmiş ve gelecek formları auta, q.v.
¤ ohtar, isim 'savaçı'
¤ óla-, impersonal eylem 'hayal etmek'
¤ ondo, isim 'taş' (material konusu)
¤ or- (ya da ora-) , eylem 'ezmek'(aynı zamanda birisini birşeye yönlendirmek) .
¤ or, edat 'yukarıda, civarda'
¤ oron (oront-) , isim 'dağ'
¤ orta-, eylem 'doğmak(güneş için) ', ya da kaldırmak
¤ osto, isim 'şehir(kale içinde) '
¤ otso, sayı 'yedi'; otsëa, 'yedinci'
¤ palu-, eylem 'genişlemek'
¤ parma, isim 'kitap'
¤ pé, isim 'dudak', çifti peu
¤ pella, 'ilerisi'
¤ pol- 'fiziksel olarak uygun olmak'
¤ polda, sıfat '(fiziksel) güçlü'
¤ pusta-, eylem 'durmak'
¤ quainëa, ordinal 'onuncu'
¤ quen, “birisi”
¤ quet-, eylem 'konuşmak, söylemek'
¤ rá (ráv-) , isim 'aslan'
¤ rac-, eylem 'kırmak'
¤ ramba, isim 'duvar'
¤ ranco (rancu-) , isim 'kol'
¤ rassë 'boynuz' (dağ zirvesi için de kullanılır)
¤? rasta, sayı 'yirmi'
¤ rimba, sıfat 'sayısız'
¤ rocco, isim 'at' (koşu atı)
¤ roita-, eylem 'kovalamak'
¤ Rómen, isim Güney'
¤ ruc- eylem 'korkmak'
¤ ruhta-, eylem 'çok korkutmak'
¤ saila, sıfat 'bilge'
¤ sambë, isim 'oda'
¤ sangwa, isim 'zehir'
¤ sar (sard-) , isim 'ufak taş'
¤ seldo, isim 'erkek çocuk'
¤ seler (sell-) , isim 'kız kardeş'
¤ sérë, isim 'barış'
¤ sil-, eylem 'ışımak' (beyaz ve gümüş renkle, genelde güneş için)
¤ sina, 'bu'
¤ sinomë, ad-eylem 'bu mekanda' basitçe 'bura'
¤ sírë, isim 'nehir'
¤ suc-, eylem 'içmek'
¤ ta, işaret 'o' veya 'şu',
¤ talan (talam-) , isim 'zemin'
¤ tana, işaret 'şu'
¤ tári, isim 'kraliçe'
¤ tasar, isim 'söğüt'
¤ tatya, (eski kullanımda) 'ikinci'
¤ taura, sıfat 'kuvvetli'
¤ te, 'onları'
¤ tec-, eylem 'yazmak'
¤ telda, sıfat 'son'
¤ tenna, edat '…a kadar'
¤ ter, edat 'doğru'
¤ tir-, eylem 'izlemek, korumak'
¤ tiuca, sıfat 'şişman'
¤ tolto, sayı 'sekiz'; toltëa, 'sekizinci'
¤ toron (torn-) , isim 'erkek kardeş'
¤ tul-, eylem 'gelmek'
¤ tulta-, eylem 'celp etmek (çağırmak) ing.summon'
¤ tur-, eylem 'kontrol'
¤ tye, nesne 'sen”
¤ ú, edat 'dışında'
¤ ulya-, eylem 'dökmek' (geçmiş zamanda ulyanë,nesnesiz geçmiş zamanda ullë)
¤ um-, negatif eylem 'yapmamak' ya da 'olmamak', geçmiş zamanda úmë, gelecek zamanda úva
¤ úmëa, sıfat 'kötü'(kişilik)
¤ urco (urcu-) , isim 'öcü' ('Ork' anlamında da kullanılır) ing.bogey
¤ úva, gelecek zamanda negatif eylem (bkz. um-)
¤ vánë, a geçmiş zamandaki auta, q.v.
¤ vanwa “kayıp”
¤ vanya, sıfat 'güzel'
¤ varya-, eylem 'kormak'
¤ ve, edat 'gibi'
¤ vendë, isim 'bakire'
¤ veru, çift isim 'evli çift, karı-koca'
¤ verya-, eylem 'cüret etmek'
¤ ya, relative cümledeki 'that, which',
¤ yá, 'önceki'
¤ yána, isim 'kutsal mekan'
¤ yana, işaret 'o'
¤ yondo, isim 'oğul'
¤ yulma, isim 'kupa, fincan'
kaynak- ortadünya :)
Ai! laurie lantar lassi surinen,
yéni ùnòtime ve ràmar aldaron!
Yéni ve linte yuldar avànier
mi oromardi lisse-miruvòreva
Andùne pella, Vardo tellumar
nu luini yassen tintilar i eleni
òmarya airetàri-lìrien.
Sì man i yulman nin enquantuva?
An sì Tintalle Varda Oiolosseo
ve fanyar màryat Elentàri ortane
ar ilye tier unduàve lumbule;
ar sindanòriello catita mornie
i falmalinnar imbe met, ar hìsie
untùpa Calaciryo mìri oiale.
Sì vanwa nà, Ròmello vanwa, Valimar!
Namàrie! Nai hiruvalye Valimar.
Nai elye hiruva. Namàrie!
Ah! altın gib dökülüyor yapraklar rüzgarda, uzun yıllar ağaçların kanatları gibi sayısız! Uzun yıllar Batı'nın ötesinde, yıldızların Varda'nın kutsal ve kraliçelere yakışır sesinin şarkısıyla titrediği mavi seması altındaki yüksek saraylarda içilmiş yudum yudum bal likörü gibi gelip geçti.
Şimdi kadehi benim için kim dolduracak?
Çünkü artık Tutuşturan, Varda, Yıldızların Kraliçesi, Hepak Dağı'ndan kollarını bulutlar gibi kaldırdı ve bütün yollar derin gölgelere battı; kurşini ülkeden çıkan karanlık, aramızdaki köpüren dalgalar üzerine uzanmış sis Calacirya'nın cevherlerini sonsuza kadar örtmüş. Artık yitti, yitti Doğu'lular için Valimar!
Elveda! Belki sen Valimar'ı bulursun. Belki sen bile bulabilirsin onu. Elveda!
kaynak- kadim günlerin isyanı -http://www.geop.itu.edu.tr/~onur/ye/dil1.htm