Horoz beğenmiyor koca tavuklar
Keramet koymadı yedi kavuklar
Akıl, sır ermiyor bakın şu işe
Akıl alır, ahlak satar lavuklar
17 Mart 2010-Alaşehir
..
Cenabı amel cenabı baş haldir cenabı halde akıl çalışması zenginliği sağlık uzun ömür buluş yetenek çok gibidir
Cenabısız amel cenabısız baş haldir cenabısız halde akıl çalışması zenginliği sağlık uzun ömür buluş yetenek yok gibidir
İbni sina mimar sinan nuhtan esinlendim
Sedat hünkar
(Karamecnun)
..
AKIL MI NAKİL Mİ?
İnananlar öyle ki, iki farla yol alır
Nakli akla değil de; aklı nakle kurban et.
Sâlim ise bir akıl, o da nakli doğrular
Nakli akla değil de; aklı nakle kurban et.
..
Her şeyi öğrenir akıl,
her duyguyu atar içinden yürek,
lakin ne unutmayı becerebilir yürek
ne de unutmaya bir yol bulmayı akıl.
..
Gafil olup, aldanma boş dünyaya,
Gökyüzünde yıldızlara bak aya,
Dua et ibadetle yüce Allah’a,
Hakkı bil, akıl ermez Mevla’daki sırlara.
Kötülükle kendini boşa yorma,
..
Sokrat; "tek bildiğim şey hiç bir şey bilmediğimdir" diyordu demesine de; biz insanı kâmil denen bir şeyi biliyorduk. Elin gavuru varsın insanı kâmili aransın dursundu(!) Biz tüm yetkinliğe kavuşmuştuk.
Bizde ise erdem iki şekilde gerçekleşiyordu. Birçoklarının “insanı kâmil” davranışlarını örnek alarak itaat etmek ve itaati olanın, susması idi. Yani; birinci olarak insanı kâmili hedeflemek; ikinci olaraktan da itaat etmek ve susmaktı. Bu kadardı. Akıl yerli yerinde duracaktı, biz de bir muti olarak, olgun insan olacaktık! İşte geri kalmanın ve gerileşmenin temelindeki prangalardan birisidir bu aşılanış.
Sanki evrende belli bir standartlardan sapmayan bir doğru vardı. Birileri de akla karayı seçerek, bu doğruyu bulmuştu. Bizler de bu doğru olan standardı uyguluyorduk! Oysa doğru ve standartlarınız göreceydi. Ve görece ilişkileri içinde oluşla kesikli (sınırlı-gelip geçici) ve yeni inşalarla sürekliydiler.
Yani bu mantığın zorunlu sonucu şudur. Siz davranmayarak, söyleneni uygulayarak, insanı kâmil olacaktınız. Gerçekte ise nasıl davranacağınızı o yola dek zorunlu olan işlev ve yöntemler belirliyordu. Siz uygulamayı ancak öğreniyordunuz. Ne var ki yinelenir davranışlarla da siz, bir önceki öğrenme tutumunuzu tekrarlıyordunuz. Bunun da garantisi yoktu. Bu hal de sürekli doğruları desteklemiyordu.
..
Ezanı duyar gelmezsin
oruç nedir bilmezsin
zekatı hiç vermezsin
akıl bağli olmadınmı?
Çocukmusun kumcukta oynuyorsun
başı boş geziyorsun
..
MATÜRİDİ
(Ebu Mansur el-Matüridi)
BİR AKIL DAHİSİ
1050 YIL ÖNCE YÜKSELEN AKIL
Allahım! Ya bugün?
..
Anonim bir hikaye ekledim.Bir çok yörede anlatılır.
Akıl Kutusu Hatıp ve Günümüzün Hatıpları
Malum Türk Dilinin ses uyumu kuralı gereği Arapçası Hatip olan kelimeye Türkler hatıp derler.İyi konuşan,dini vaazlar yani dersler veren kişi demektir.Okur ve yazarlarımızın az olduğu çağlarda okuma öğrenip,biraz da dini bilgi sahibi olanlara köylerde büyük saygı gösterilir,zor konularda ona danışılırdı.
Köylerden birinde böyle bir hatıp vardı.Kendisine gösterilen saygı ve ilgi,kendine güvenini gereğinden fazla artırmıştı.
Mevsim güz mevsimi.Karısı,
..
Fıkıh giyimini pek tarif etmez
Giysilerin seni bir arif etmez
Uygun giyin kimse de tahrif etmez
Şekil değil akıl Müslüman olsun
O zaman namaz kıl miracın olsun.
İster sarık tak, giy beyaz elbise
..
AKIL ve PARAŞÜT
Yazdığı her yazıyı eğer doğru yazarsa
Yazar; ehl-i kalemse o her zaman faydalı.
Akla değer vererek, vahyi öne çıkaran
Kelâm; ilm-i kelâmsa o her zaman faydalı.
..
Güç kuvvet ve kudret Haktandır Didar,
Ölüm Haktır herkes can borcu öder,
Yeni insanlar gelir eskiler gider,
Akıl almaz işte budur Dünyanın hali.
Yaşada gör dostum gerçekler ayan,
Bir yandan gelen çok gidenler beyan,
..
Bir zamanlar benden beterdi açtı
Vurgunu vurunca bizide geçti,
Herkes vurguncuyu akıl hocası seçti,
Şimdi gelmiş akıl veriri vurguncu.
Farkı yoktu bir zamanlar durgun sulardan,
Çulsuzdu anlamazdı Euro dolardan,
..
'Akıl soranlar bana', ne gezeeer... ben de akıl yok!
'Bunlar da ne? ' diyenler, ne olacak... ok bunlar, ok!
Her biri, gözlerinden ki sormayın... sormayın hiç,
Bir bilseniz halimi ki duruuum - vaziyet bom bok!
..
Aklı, akıl ile akıllıdan sor
Hakk’ı mahlükatta akıl ile gör
Akılla çözmeye kalkma her şeyi
Manasız akılla Hakk’ı bulmak zor.
(13.02.2009. İst.)
..
güç bela iki dirhem bir sikke idare lambası gibiyiz işte
akıl mı var desem akıl varimi desem bakmışım bir kere
borazan kuşu gibi dır dır bişeye vır vır arı gibi mubarek
kendi kendime oynarken ettim hayatın içine
Şu gözüme şu kafama elime dilime batsın çivi,
ancak paklar beni kara toprak
..
Her halı seccade olmaya memur,
Kirli ayaklarla örselenmese..
Müşfik vakitlerde içen mendebur,
Düşüp, sendelerken efelenmese!
Saf akıl aslını bilmeye mecbur!
Ya ruhun sözcüsü, ya nefse gözcü..
..
““Akıl
Akıl akıl olsaydı adı gönül olurdu
Gönül gönlü bulsaydı bozkırlar gül olurdu.
Necip Fazıl Kısakürek““ (Ruhunuz şâd olsun büyük Üstad)
..
Neymis demek ki…dogdugu dünyasina günaydin oldugu hayati ayni hosgelmislikle karsilayip büyütüp besleyip barindiran degerlilikle akil fikir düsünce tutum davranis sorumluluk aidiyet onur ar namus sevgi saygi amac gaye kalp ve gönül birlikteligi olmayan rastlanti saplanmisligina tek gecelik veya tek gündüzlükmis gibi icinde her türlü iliski bozuklugunun villa saray kösk hane kondu siginak derme catmaligini yapip donatsa da insan, saglik dirlik birlik huzur buldugu evcillesmeye asla bir türlü erisip kavusamamakta.
Bütün azgin amansiz gayret hirs ve cabalari sonucu sadece basari grafigine veyahut beklenti saplanmisligina göre hayati varligini sekillenip konuslandiran sabit soyutluluk, ulastigi kasilip kibirlenen muhtesem görünümlü erk güc donanim cepecvrelenmisligi olsa bile, cogu zaman insanligi elden avuctan gitmis makina düzenekliligin zora dara endiseye baskiya korkuya sehvete dehsete salginakavgayagürültüye hasede fesada yalnizliga yabancilasmaya sevgisiz saygisiz hukuksuz onursuz temel dayanikliliklarla akilsizligi bilgisizligi bagnazligi karanligi bunalimi övüp kutsayan yollardan kamcilanip kiskirtilarak kendini örüp bina etmis canavarlasmanin bizzat kendisidir….
Böyle bir dibi delik temeltavansizligin kisiyi kusatip kontrolüne aldigi beklenti ve basari bagimisi güdümlülük esaretinde, insani bütün degerleriyle birlikte hiclige hortumlayip götüren basibozuklugun yersiz yurtsuz ilgisiz iletisimsiz ucsuz bucaksizligina yorulup üzülen bütün akil bilgi samimiyet sorumluluk özgürlük ilgi sevgi emek caba yakinlik fedakarlik sahipliligi yine cogu zaman her türlü cöküs cürüyüs bozuklklarini göze alip hayati varligina yedirmis savruluslar karsisinda tipki kimi kolon kiris yön ayaklari yikik köprüler gibi yasamsal deger dengesini bulamayacagindan zayifa ve yorguna sarsilip sekteye ugrayacaktir.
Insandan insana ugragi iliskisi ulasimi iletisimi olmayan silik soyut kasilip kalmisligin icine düstügü yalnizliga yabancilasmis kör karanlik kusatma kuyulanisinin, kedini hic yerine koyup akil fikir paylasim sevgi saygi sorumluluk güven özgüven yokluguyla cevrilmis donatilmisliga azat eden dengesiz durumsuz savrukus sarsintilarinaysa asla yasamin hakki hukuku huzuru sagligi dirligi birligi fedakarligi samimiyet sakinligi ve kaynagi tükenmez güvencesi yerlesip oturmasi mümkün ve müsait olmayacaktir.
Bu tür körlük darlik zorluk zorbalik zorunlulklarina serpilmis savrulmus insan piyasa dolasimi, soran sorgulayan anlayan bilen gören farkeden gelisip büyümesini temeli tümden ucuk göcük soygun vurgun kacak korku baski siddet nefret yilginlik bikkinlik yorgunluk kültürsüzlük akilsizlik düsüncesizlik hukuksuzluk haram hurda harabesiyle düse kalka sivriltip kabuklastigi sebebiyle, timsahlarin köpeklerin yilanlarin sansarlarin insanla hicbir ayirdimi omadiginin sürekli heran herseyin DEGiSIME ugradigini ve her degisen seyin en az insanla yerdegistiren dengede hatta insandan daha yükseklikte üstün degerde oldugunun algisini bulanip bunayarak, git gide iliskisi bozuk karakter tapinmisligini evine odasina minderine sofrasina yatagina yerlestirip yayip tasiyacak kadar (hizla bütün insani iliskilerinden kacarak kendi saplantisina uyar ahlak inanc iliski iletisim bozuklugunu her canli cansiz varliga kendine dahi ilgisi yakinligi omayan soyut sahte yapilmis uydurulmus insanlik giydirip donatmaya kalkisarak) hastalikli illetli sapkin asosyallesme dürtülerine egilir ve bükülür.
Kabaca bilinen seydir ki hic kimse dogustan ne seytandir ne melek. Onu bu tanimlara yaklastiran yahut uzak tutan sey, dogustan insanligiyla birlikte özelliklestigi ve yasami boyunca hicbir zaman tümüyle kökten kazinip varligindan siyrilamayacagi duygu his duyum algi ve duyarliliklarini nerde ne zaman hangi amac niyet güdüm egilim yöneim ve maksatlara yogunluklu kullandiginin yaklasim sonucudur. Yine kabaca ayan beyan bilinen seydir ki, siddet nefret hirs bencillik hasetlik keder tasa özlem sadakat sevgi saygi ilgi merak nispet zorbalik tiksinti dislama horlama kayirma fedakarlik gibi tüm olumlu olumsuz egilimler hickimseyi temelden kutsayacak veya lanetleyecek sekilde kacinilmaz kesinligi olan kisiye has zimmetli belirginlikler degildir. Her kiside zaten dogustan varolan bütün bu insani özellikleri her kim ne kadar azaltip kontrol altinda tutarak veya cogaltip hayatinin tüm cogunuguna yayip yogunlastirarak git gide gelisip olgunlasan aliskanliklara karakterlestigi iyi kötü; yahut melek seytanliga cagristirir kendini. Gerek edinip kazanirken veya umursamayip kaybederken takindigi tutum tavir durus fiil ve eylemlerinde elbetteki her durumda yönetip yönlenduren akil ve vicdan otoritesi etkin ve belirleyici olacaktir.
En az anne baba ve cevrenin egitip ögrettigi kadar, eger saglikli bir bünyenin bütün birbirini önemseyen ve birbiriyle kacinilmaz surette ilgili dengeli dayanakli sorumlu bagli doku ve organlari gibi insanin icinde ve insana hakim SiSTEM devir daimliligi beyin-kalp (akil-vicdan) otoritesinin denetim ve yönetimine sorumlu-yükümlü kilindigi gibi, saglikli duyarli huzurlu birlik beraberligi olan toplumlarin da bütün hayati güvenini sorumlulugunu yükümlülügünü üstüne emanet alan DEVLLET`de ayni düsünsel ve bedensel bütünlügü olan sistemin akla vicdana dayali OTORiTE sahibidir.
..
Akıl şiirleri kısa ve uzun olarak ünlü şairlerden Akıl ile ilgili şiirler ve sözleri
(Deneme )
Bırakıp gitmek çözüm olsaydı gidenlerin hepsi ihya olurdu.Oysa ne gidenler kaybolup gitti bu coğrafyada,ne kalanların gönlündeki fırtınalar dindi.Özlemler,hasretler ve acı dolu günler bir birini kovaladı .Gözyaşları akıp gitti öylece.Gitmek kimsenin işine yaramadı.
Düşünüyorum da ,gitmene sebep olacak ne yaptım diye.İnanki aklıma bir sebep gelmedi.Hani hep derdin ya “ sen de akıl olsaydı..” diye.Doğru söylüyorsun,bende akıl olsaydı ben bu durumlara düşecek adam olur muydum ? Hiç bu kadar avaz avaz haykırır mıydım ? Kendime yaptım ne yaptıysam.Sevdim,hem de çok sevdim.Sensiz geçen saniyelere tahammülüm yokken,şimdi büsbütün yoksun.Burnumun direği sızlıyor,içim kan ağlıyor.Kendi gölgem bile bana ar geliyor.Ne yaşadığım günler umurumda,ne geçen günler heybemde bir yer işgal ediyor.Bir avuç pişmanlığım olsun isterdim.Sevdiğime,bu kadar bağlandığıma,bu kadar yandığıma pişman olmayı ne kadar çok isterdim.Ama yok,yok işte.Seni seviyorum ve ömrümün sonuna kadar da sevmeye devam edeceğim.Gönlümde sana ayırdığım yerini hiç kimseye vermeyeceğim.Sen benim başımın tacı,yüreğimin tek sahibisin.Bırakıp gitmekle sadece hayatımda olmayacaksın.Ama büsbütün benimsin zaten.Sana dokunamasam da,kokunu alamasam da,başını göğsüme yaslayıp uyumasan da benimsin.Her anım,her saniyem seninle dolu.Belki karşıma çıkmasaydın sevmenin bu kadar güzel olduğunu bilmeyecektim.Romanlarda okurdum sevenin acı çektiğini,sevilenin acı verdiğini.Her acıya rağmen sevmekten vazgeçmeyenlerin budala olduğunu düşünürdüm.Romandır işte deyip,sonunu merak ederdim.Daha yarıya gelmeden sevilenin bir hiç uğruna sevenini yok saydığını okudukça,içimden nefret beslerdim ve isterdim ki romanın sonunda sevilen sevene gelsin,bütün pişmanlığıyla kapıya dayansın.Ama hiç böyle bitmedi okuduğum romanlar.Seven her zaman acı içinde kaldı ve sevilen hayatını bir başkasıyla yaşadı.
Sonumuz böyle olur mu bilmiyorum,ancak eğer böyle olursa da sana kırılmam.Sen mutlu olursan bana yetiyor zaten.Hem gayem seni mutlu etmek değil miydi ? Mutluluğu beraber yaşamak elbette tek arzumdur ama,eğer benimle mutlu olamayacaksan ben buna alınmam.Ben,seninle hiç karşılaşma ihtimalimin olmamasına rağmen sevdim.Yıllardır geleceğin günü bekliyorum,hiç gelmeyeceğini bile bile.Galiba hayatımın en acı tarafı da bu.Beni sevdiğini biliyorum,ya da ben öyle zannediyorum.Yoksa ne diye bunca senedir benimle zaman kaybı yaşayasın ki ? Gecelerin büyük bir kısmını bana ayırdın,benimle yazıştın.Gün oldu beraber güldük,gün oldu beraber ağladık.Gün oldu,her ikimiz de ağlamamıza rağmen bunu bir birimizden sakladık.Yani her ikimiz de gayet güzel yalan söylüyorduk.Bir birimize inanmamamıza rağmen ,bunu hep yaptık.Şimdi ne alemdesin,nasılsın bilmiyorum.Keşke bir haberin gelse de, nasıl olduğunu bilsem dünyalar benim olurdu. Benim seni merak ettiğimi biliyorsun,uykuyu gözlerime haram kıldığımı da..Buna rağmen bana yokluğunun acısını yaşatıyorsun ya, aklım almıyor.Keşke çıkıp sevmediğini söylesen belki bu kadar acı duymazdım.Kim bilir ,belki de gerçekten de sevmiyorsundur.Aklım gidip geliyor.Gel gitler arasında nefes almak zordur be gülüm.Hangi kitapta yazar, seveni böyle acı içinde bırakmak ? Yarım bırakmak,yaralamak,yârdan atmak.Kör kuyularda can çekişen bir esir gibiyim şimdi.Hangi yana tutunsam elimde kalıyor.Hani kıyıya yanaşsam limansız kalıyor.Benim senden başka düşüncem yok.
Bütün iklimlerden uzak bir mevsimsin gözlerimde.Yıldızsız gecelerde içim kan ağlaya ağlaya sabahlıyorum.Sen,kokusunu bilmediğim bir çiçek,uzanıp tutamadığım bir ömürsün.Güz rüzgârlarında yaktım gurbet türkülerini,her kese aykırıydım,sana tutsak.Sevmenin bu kadar suç olduğunu bilmezdim ....
..
Olsada boş şanın şöhretin ünün,
Ömürden gidiyor geçen her günün,
Mal mülk para olmuş İmanın Dinin,
Aldanma boşuna fukara akıl.
Önce düşün Ağayım Paşayım derken,
Mazlumun masumun hakkını yerken,
..
Kâr mı az da hiç konmaz yararlı icatlarım,
Patlamaz fren olsun ki hiç ölmesin canlarım…
Sen, lüks araç, dersin ya freni düşünemezsin,
Görünmez yerde diye mi kâr edinemezsin?
Bil ki biz ölüyoruz frenleriniz yüzünden,
..
Bu Amerikalılar alem adamlar vallahi... Dünya film piyasasının büyük bölümü ellerinde olduğu için, insanları olayları cilalayıp parlatmayı da biliyorlar, ülkeleri yerden yere vurup silkelemeyi de biliyorlar... Holywood denen sinema fabrikasının bir çok ülkenin milli gelirinden ihracatından fazla gelir elde ettiği kulağımıza gelen haberler arasında... Milyonlarca dolar bütçeler ile filmler çeviriyorlar, hiç bir masraftan kaçınmadan, sonrada parsayı topluyorlar milyon dolar olarak...
Silvester Stallone'nin oynadığı o meşhur hayali kahraman Rambo'yu hepiniz tanıyorsunuz. Belki içinizde ''Onu tanıdığım güne lanet ediyorum.'' diyenlerde vardır... Televizyonda filmlerini defalarca izlediniz. Uçtu, kaçtı, on kişinin arasına daldı sağ çıktı, helikopter düşürdü, düşman askerlerinin sabrını taşırdı... Nihayetinde beş altı tane Rambo Filmi yaptı ve köşeyi döndü arkadaş. O filmleri de bizim gibi ülkeler ile birlikte dünyanın bir çok ülkesine de kakaladı ve dünya kadar paralar kazandı hem Amerika hem de kendisi...
Bazı zamanlarda rastlamışsınızdır basında Türk Ramboları benzetmesine ki ne kadar yalan ve yanlış bir söylem olduğu da gün gibi ortada... Benim tertemiz, vatan sevgisi ile dolu dolu askerimi Amerikalının hayali bir kahramanına niye benzeteyim ki? Hiç duydunuz mu onlardan Amerikan Mehmetçiği ya da İngiliz Mehmetçiği diye bir kelime ya da cümle, duyamazsınız... Mehmetçiğin bir anlamı da küçük Muhammed'tir...
..
