Öğüt Şiiri - Yorumlar

modernizmin kültüre olan yansımasında söz ettik ..bilindiği üzere kültür kavramı kapsayan olarak sanatı , sanatsal bir etkinlik olarak mimariyi, edebiyatı içine alır..

kültür terimi diğer tüm alt disiplinleri kapsayandır...nasıl ki edebiyat terimi tiyatroyu romanı öyküyü kuşatıyorsa...

ama öncelikle m o d e r n i zm in anlaşılması için bu değerler sistemine geçişin temel etkeni iyi anlaşılmalıdır..başta da dedik...

mitolojilerde sözü edilen hususlar hariç insanlığın observ ve ampirist ( gözlemci ve deneyci) bilim araştırmalarında tarihin hiç bir döneminde eşyaya bu denli nüfuz ve tahakküm başarılamamıştır..fizik sayesinde açılan bu bilimsel alan önce eşyaya hükmetme noktasında başdöndürücü bir hız sağlamıştır insan soyuna..insansoyunun yani toplumun bu hız içinde düşünce ve duygu yapısında da tarihin hiç bir dönemindee görülmemiş başkalaşım yaşanmıştır..

mesela grev şiiri yoktur tarihte...matbaa gelince el yazması işçilerinin direnişi ise mesela asla bir sınıf bilinci ile karşı çıkış olarak adlanmamıştır...dini, kutsal kitapların basımının günah olacağı teziyle perdelenmiştir örneğin asıl amaç...

ticarettten , evliliğe kadar eskilerin muamelat dediği alanda da her toplumda başkalışımlar yaşanmıştır..evlilik kurumu mesela batıda 19 yüzyılda olduğu gibi değildir..evlilik kurumu belki de git gide azlan bir yapı göstermektedir..ama bu değişim sadece batıyla sınırlı değilidir ..batıda bulunan teknoloji diğer ülkeler gittikçe oralarda da aynı sonuçları vermektedir..

kısacası modernizm iyi ve kötü yani bir ethic tasarım olmaktan önce bir sonuçtur..

şiirin divan dönemi olduğu gibi , modern dönemide vardır..yani bu bir dönem ismidir ve her dönemin içindebiçimsel olduğu kadar muhtevasal bir başkalaşım da vardır elbette

orhan velinin sıradan vatandaş süleyman efendiye yazdığı mersiye modern şiirdir mesela...bakinin kanuniye yazdığı mersiye ise divan şiiridir..

Şiir sözünü ettiğimiz sosyal değişime bağlı olarak hem biçimsel hem de muhteva yönünden değişime uğramıştır..

mesela kummings çekirgeyi anlatırken şiirinde, şiirinin harfleri çekirge resmi oluşacak şekilde tasarlamıştır...

yani resimde kübik sanat mesela...pastoral manzara resimlerine benziyor mu?

kısacası modern zamanlarda yazılan şiirler gittikçe eski zamanlarda yazılan şiirlerden hem biçimsel hem içerik olarak başkalaşıyor..

ben çok iyi hatırlıyorum..sezai karakoç 1970 lerde yazarken koministler gibi yazmakla suçlanıyordu..

tek sebebi ..hece veya klasik biçimsellik dışında yazmasından dolayı

evet solcularda türkçülerde islamcılarda artık divan şiiri yazmıyor...epsilon mertebesinde bir kısım uğraşıları saymazsak..ama türkiye toplumunda hangi sosyal sınıflama yapılırsa yapılsın hepsi de divanın tematiğinden ahenginden veya başka unsurlardan eğretilemelere baş vurabiliyor..eğretilemeler olarak kalıyor ancak bu istifadeler

kısacası modern zamanların etkisini üzerinde hisseden ve etkilenen her şair modern zamanların şairidir ve bunların şiirinde kadim zamanlara göre değişim vardır..

her hangii bir antoloji kitabına bakarsan aziz kardeşim kanra bey klasik usuller ( halk veya divan) şiirinden başkalaşan şairleri göreceksin...

bunların tam bir ortak paydası var mıdır dersen...

hemen hemen imkansız derim..ama şöyle bir ortak paydaları var tamamının ..yazdıkları şiirler divan ve klasik halk şiirinden farklıdır derim...

esasen bunu sen de biliyorsun muhterem kanra abim ama madem ki bir sınava tabi tutmak istedin..biz de dilimizin döndüğünce anlatmaya çalıştık..

zira modern şiir nedir sorusu bilgisayara ne var ne yok diyen türk fıkrasındaki kadar traji komik bir soru aslında...


modern şiir , modern zamanlarda vukubulanlardan etkilenen şiirdir.

bunlarda cami hocalarına sorma alışkanlığı oluşmuş ..
araştırma okuma falan filan hak getire ..
hazır lop olsun göbeği de kırmızı olsun yumurtanın istedikleri gibi..

hocalar anlatmış,bunlar dinlemişler..

kolay gelsin..

iyi geceler

şu tevazunuza bayılıyorum fakat..karıncaya bile değer vermenize..çalışkan şiir çocukları..sinyali amcanıza ne sorsanız cevabı var

Muhterem sinyali bey açıklamalarınız mantıki olmakla beraber yazınızda şiir kelimesi atlamadı isem hiç geçmedi.
Bir şiirin modern olduğu nasıl anlaşılır.Benim merak ettiğim husus budur.Modern şiirin özelliklerinden bahsederseniz sorumun cevabını bulur ve istifade ederim inşaallah.Zahmetiniz için çok teşekkür ederim.Selam.

bu açıklamanıza pekala ütü formülü gibi olmuş diyebilirim sinyali abi..

d=e/t idi galiba..

çok da hap yapılıp yutturulacak bir konu değil esasen..

Hüseyin demircan 1 bey bendenizden önce aslında bir güzel anlatmış türkün batıya doğru akarken karşı karşıya kaldığı serencamı...türk modernleşmesi aslında batılı değerler sisteminden alınması gerekenleri aynı zamanda türk kalabilerek ve inançlarımızı zedelemeden nasıl alabilirizin tanzimattan beri süregelen dönemsel bir kargaşawsının adı aslında

işte bu kargaşanın içindeki paradoksları da bir güzel anlatmış hüseyin bey...klavyesinin türkçeye direnmesine rağmen

:)

tekrar saygılar ve sevgiler

öyle olsun muhterem Kanra 545 bey..bildiğimiz kadarıyla anlatalım..modernizmi...

şuradan başlayalım diyorum konuya...

bir sözcüğün anlamını, eskiler; sülasi , ıstılah ve lugat olarak incelemeye başlarlardı..bugünkü dilde, köken bilim (etimoloji), mesleki terimsellik (jargon) ve sözlük anlamı (bugünkü kullanımı) olarak karşılayabiliriz bu kavramları..

modern sözcüğünün kelime anlamı etimolojisi v.b konularda durmadan söylemek gerekirse modern sözcüğünün sözlük karşılığı olan asri veya çağdaş kelimeleri bu kavramı açıklamaya yetmez..

çünkü modern ve modernizm sözcüklerinin kaynağı aynı olsa da modernizm özel anlamlı bir terimdir..terim diyorum ..bu bile başlı başına konuyu vurgulamaya yetmeli esasında..

modernizm, teknolojik gelişmelerin sosyal hayata yansımasından doğan sonuçlardan yola çıkan bir ideolojidir genel anlamda..özellikle teknik hayatın aletler evresinden otomasyon evresine geçmesinden sonra sosyal hayat büyük değişimlere düçar olmuş ve kültürün geleneksel yapıya bağlı kalamayacağına ve mevcut kültürün yeni sosyal yapıya uyum sağlaması için kökten (radikal) değişimleri savunan buna dair bir usul ve eylem planı bile öngören bir ideoloji... veya birçok ideolojiye kaynaklık eden sosyoloji temelli bir felsefi akım...

kültürel modernizmin 19 yüzyılın sonlarında yaklaşık 20 yıl civarında avrupada etkin olduğu ve sonra temeli modernizm olmak üzere bir çok yeni sistemin tezahür ettiği bilinmektedir..veya yazılmaktadır konununn uzmanlarınca..

ülkemizde ise başlangıçta ,muasırlaşma olarak anılan bu kavram hala etkilerini bütün hızıyla sürdürmektedir..

ülkemizde halihazırda hangi ideoloji olursa olsun muasırlaşma ya karşı çıkmamaktadır..özellikle din temelli hareket , tanzimatla birlikte alışkanlıkların, geleneklerin donma noktasını kırma konusunda gerçekten çok büyük çaba göstermiştir..çünkü modern veya asri olmamak damgasına en fazla maruz kalmaları nedeniyle , yapılan taaruzları biz aslında asrı iyi anlarız diyebilmek suretiyle savuşturmak için büyük çaba sarfetmişlerdir..

her neyse..batı uygarlığında , modernizmin çıkışına esas saik olan fizik biliminin ve buna bağlı materyalist ve determinist değerler sisteminin insan psikolojisinde bir boşluk oluşturduğu realitesiyle karşı karşıya kalınca postmodernizm ihtiyacı doğmuştur..bu hareket farklı alanlarda bir çok algısal şekle sahiptir..

tekno-mistifikasyon mesela bunlardan birisidir..özellikle sinemada modern araçlar aynı zamanda mitolojik objelerle algısal yönden karışımlanmak suretiyle sunumlanmaktadır..mesela voltranı oluşturmak dedikleri bir şey var çocukların.. veya daha kolay anlatmak için şu örneği verelim.. ejderha kılıklı robotlar...

aslında 1975 yılından sonra holywood sinemasının tematik olarak nasıl çarkettiğine bakılınca görülür bu..

harry potter ,yüzüklerin efendisi , yıldız savaşları , casper gibi dünyayı kasıp kavuran sinema yapımlarında sözünü ettiğimiz postmodern felsefenin izlerini görürüz..

kısacası , modern sözcüğünden türeyen modernizm sözcüğünü fransızcadan türkçeye çevrilen tek kelimelik bir anlam olarak anlayamayız..çağdaş demekle iş bitmez yani...çağdaşlığın kafa içinde bir oluşumu olmadıkça...

saygılar..

kaskarli mahmutun.. bilmem kac yilda derledigi.. divan i lugatit turkun.. 7500 sozcukten muterkip oldugu dusunulurse.. o gun kosullarina gore cok zengin dil olan turkce.. zamanla her endustriyel iktisadi tibbi siyasal devinim ile yetersiz gelmeye baslamisti..

gercekte bu gun bile.. uc bes yuz sozcukluk kabile dilleri ile anlasan insan oldugu gercegi.. o donem okuzu kagnisi boyundurugu.. ati kosumu.. kilic kalkan zirhi telaffuz ederken..

bu gun bir otomobilin yetmisbin kalem malzemeden uretildigi... silecek buji fren saft sanziman krank dikiz pompa.. yeni sozcuk kattigi.. dusunulurse..

orta asya bozkirinda.. sazandan baska balik gormemis cet..
anadoluda.. bahir adini verdigi denizle karsilasiyor.. yonan ne ad takti ise skumbriya stavrit cinekop lufer oyle aniyor.. caka bey umur bey simirnaya hakim olup gemi ile donanma ile tanisip.. skala bordo mizana vira mayna ogreniyordu..
benimsedigi din elci anlamina gelen peygi.. farscadan.. oz dilinde.. tengriye tekabur eder amberi farscadan alirken.. yunanca sayginlik sozu afondi yi efendiye donusturup.. dil kumbarasina atiyordu..

bir dusturnameyi okusaniz.. cok agir lisani ile.. bahir kiyisi.. hepsini frenk dihe tanimladigi toplulugun.. komutanina tekfur diyor.. kadife kalede yetmis yil bir arada yasamis guruhu tanimlarken.. al donlu ev sozcugunden vizanstinos.. bizanslilari.. karadonlu evden.. rumenc rumlari.. ak donlu evden turk evlerini mahallelerini kavriyordunuz..

iktisadi baglam hayat pahaliligi enflasyon develuasyon tekel kartel car acik ucret birim fiyat kar marj spekule dile girmediginden..
hepsi bi kalem yokluk.. denilip geciliyordu..

cumhuriyet ilani.. ummetten millete gecis.. turk dil kurumu felan fistik.. ayiklanip temizlenince.. duygu dusunce dahami guc anlatilir korkusu.. bugun bile.. cogunu el altinda tutarken..

halk arasinda.. devletin.. ve ilgili kanallarin yaptirimi ile.. bilgisayar.. belge gecer gibi dile cevrilmesi mumkun olup.. comphtur faks gibi yabanci istiladan kurtarma cabasi.. halk tarafindan ne sekil ragbet gordugu ile ilgilidir... eger o mobil yerine cep diyorsa amenna.. sen belediye gagnisi dedin o otopos dedi ise yapacak sey yok.. transformator yerine.. trafo.. sozcugunu begendi ise yapacak sey yok.. baz alinir kriter.. yasayan turkce..
yasayan turkce cagin kosullari ile zenginlestikce.. bugun sinemacilik animasyon ve montaj teknigi.. nasil basma kalip macera filmi uretiyor..

su zaman sairlerimizde.. kopyalar bir siiri.. sagindan solundan uc bes sozcuk kirpar.. yerine.. takvim sozluk tombaladan bir kac sozcuk ekler.. yer yer bosluk birakir.. farkli zamane versiyonlari cikarabilir bence..

eee ben anlamiyorum.. eee naapalim.. kostekli saat modasi gecti.. serkisof demiryolundan sonra tel masa vialuks arlon hislon modasi gecti.. saatciye kendimizi sildirip yaglatmakta faide var bence.. hee..

Bir sonraki tren kaçta geçer aceba?

Sinyali beyin yorumu bence de güzel olmakla beraber şu modern şiir nasıl bir şey modern Fr. moderne
sf. 1. Çağdaş: demek olduğuna göre çağdaş şiirnasıl bir şeydir.Özellikleri nelerdir.Çağdaş şiir sayılması için hangi kriterler aranır açıklarsa memnun oluruz.vesselam.