Köy Enstitüleri Ve Öğretmen 0kulları

Ali Koç Elegeçmez
866

ŞİİR


10

TAKİPÇİ

Köy Enstitüleri Ve Öğretmen 0kulları

Cumhuriyetin kurulduğu ilk yıllarda;
Yani 93 HARBİ, BALKAN SAVAŞI,
I.DÜNYA HARBİ, İŞGAL YILLARI
ve İSTİKLÂL HARBİ’ gibi
...................milyonlarca insanın öldüğü ,
sakatlandığı,kaybolduğu, ruh sağlığının
bozulduğu, göçe zorlandığı,
ve salgın hastalıkların
………………….pençesinde kıvrandığı
KIRK BEŞ YILLIK BİR ZAMAN DİLİMİ
............................................SONUNDA ;
okuma -yazma oranının
% 5’ler civarında olduğu,
……….…yorgun ama kâdim bir millet;
yokluğun, yoksulluğun, kıtlığın
ve salgın hastalıkların batağında
........................................çırpınmaktaydı
1950 yılında beni dünyaya getiren,
okuma-yazmaları olmayan
.................................anamla-babam bile
pek çok ana-baba gibi
o günlerde yaşanan yokluk- kıtlık ve
hastalıkların cenderesinde
bu durumda olmanın cemeresini
ALTI bebeklerinin ölüm acısını yaşayarak
……………………………….ödemişlerdi
İşte böyle bir Türkiye’de ,
……………....1927-1928 yılları arasında
Atatürk’ün emriyle
3304 sayılı yasa ile açılan
…………………..Halk Dershaneleri’nde
64302 kişiye
Arapça-farsça karışımı dil ile
okuma-yazma öğretilmeye başlanılır
............................................(Vikipedi)
Bu uygulamanın yeterli olmadığı
..............................................görülünce,
Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati'nin
hazırladığı Millet Mektepleri Yönetmeliği
11 kasım.1928 tarihinde
Bakanlar Kurulu'nda onaylanır
ve 7284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın
24 kasım 1928 tarihinde yayımlanmasıyla
Millet Mektepleri uygulaması yürürlüğe girer..
Böylece
1 Kasım 1928 yılında kabul edilen,
YENİ HARFLERLE
Bütün halka ,
………....dört ay gibi kısa bir zamanda
okuma-yazmayı öğretmek amacıyla
MİLLET MEKTEPLERİ uygulamasına geçilir.
Başbakan İsmet İnönü
Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati'dir..
Başöğretmen de Mustafa Kemal Atatürk'tür.
24 kasım günü ,1981 yılında , bu nedenle
ÖĞRETMENLER GÜNÜ ilân edilir..
Millet Mektepleri'nin resmen açılışı
1 0cak.1929 tarihinde gerçekleşir...Bu gün
tüm yurtta MAARİF BAYRAMI olarak kabul
edilir....
Aksilik bu ya , Millet Mektepleri'nin ilk kurbanı,
Millet Mektepleri'nin açıldığı gün, apandist patlamasından ölen Milli Eğitim Bakanı
sayın Mustafa Necati olur..
*
Ülke yıkık-dökük , kısaca perişan haldedir
Yaşanan savaşların yıkımı
.........................her yanda görülmektedir.
Yol ,okul, elektrik , makine, fabrika, doktor
…...…tarlaları sulayacak yeterli su yoktur
Kuru toprağı,
öküzlerin çektiği karasabanlar kazmakta
Tarlalarda sararan cılız başaklı ekinler
kızgın güneşin altında
......................aylarca, oraklarla biçilmekte
Buğday, çavdar, yulaf taneleri,
harman yerlerinde
sarı renkli cılız başaklar içinden,
öküzlerin çektiği
çakmak taşlı dövenlerle çıkarılmakta
Sokaklar, göz kırpan yıldızlarla
ve kalaylı tepsi gibi parlayan Dolunay’la
EVLER;
yağ kandilleri, çıra ve gaz lambaları ile
…………………………...aydınlatılmaktadır
Toprak, “bulutların memelerinden” dökülen
……………...yağmur suyu ile sulanmakta
Bu nedenle sık sık yağmur duasına
……………………...........…..çıkılmaktadır
Yıl 1936’ dır......Atatürk yorgundur
Hastalığı her geçen gün artmaktadır..
CELÂL BAYAR Başbakan
Saffet Arıkan Milli Eğitim Bakanı
İsmail Hakkı Tonguç
……………...İlköğretim Genel Müdürüdür
Çağdaş uygarlığın üstüne çıkabilmek
yani; yolu, suyu, elektriği, okulları olan
………...insanlar olarak yaşayabilmek için
Vatanı, verimli hale getirmenin
.......üretimi arttırmanın gerekliliği ortadadır
Yedisinden yetmişine , bir an önce,
büyük bir kalkınma hamlesi gerekmektedir
Milli Eğitim Bakanı Saffet Arıkan
26 mayıs.1936 tarihinde
TBMM de bütçe görüşmeleri sırasında
askerde onbaşı ve çavuş olanların
.................yedi-sekiz aylık bir kurstan sonra
köylere EĞİTMEN olarak atanacağını açıklar
11.haziran.1937 günü kabul edilen
3238 sayılı KÖY EĞİTMENLERİ YASASI ile
altı aylık bir kursun ardından
köyler , yavaş yavaş ,
köy çocuklarına, YENİ HAFLERLE
okuma-yazma öğretecek olan eğitmenlere
……………………….…...kavuşmaya başlar
Örneğin; memleketim Keşan'ın ilk eğitmeni,
oğlu da Kepirtepe Köy Enstitüsü mezunu olan
ve şu an 88 yaşına ulaşmış bulunan
emekli öğretmen Ali Gülen'in babası
Büyükdoğanca Köyü'nden Recep Gülen olur.
Ancak 1937 yılında ,
Recep Gülen'in doğduğu köy olan
Büyük Doğanca Köyü'nde
öğretmen okulu çıkışlı Mustafa Akgün
öğetmenlik yaptığı için, Recep Gülen
Mercan Köy'de çalışır. (23 yıl)
*
Atatürk mutlu ve umutludur
Çünkü ,Türk Milleti'ni, asırlardır ,
hurafelerin yok edici bataklığına
...............tutsak etmiş olan cehalet zincirini
.....................söküp atacağına inannaktadır
Aynı yıl (1937 yılında)
…………………...İSMAİL HAKKI TONGUÇ
İzmir-Kızılçullu, Eskişehir Çifteler’ ,
1938 yılında Edirne Karaağaç ile
Kastamonu/Gölköy’de
köye Öğretmen yetiştirecek olan
…………......”.köy öğretmen okulları”nı açar
1938 yılı 10 kasım’ında Atatürk’ün vefat eder.
Bir ay sonra İsmet İnönü cumhurbaşkanı olur.
Sağlık nedeniyle istifa eden Saffet Arıkan’ın
yerine gelen HASAN ÂLİ YÜCEL,
bu çalışmalarla birlikte
ziraat ve sanayi uygulamalarını da içine alan
..........daha geniş kapsamlı bir eğitimi plânlar
Bu tür eğitim ve öğretimi yapacak olan
eğitim kurumlarının adı
………………...KÖY ENSTİTÜLERİ olacaktır.
Köy Enstitüleri
17.NİSAN.1940 tarihli ,3803 sayılı yasa ile
………………………………..yürürlüğe girer.
Ve Karaağaç Köy Öğretmen 0kulu ,
1940 yılında Kepirtepe Köy Enstitüsü
Kızılçullu “Köy Öğretmen 0kulu “
…………………….....Kızılçullu Köy Enstitüsü ,
Gölköy Köy Öğretmen 0kulu
………………….......….Gölköy Köy Enstitüsü,
Eskişehir Çifteler köy Öğretmen 0kulu
……………....Çifteler Köy Enstitüsü adını alır
İSMET İNÖNÜ Cumhurbaşkanı’dır..
Bu plânlı uygulama ile ,
okulsuz ve öğretmensiz olan binlerce köyün
okul ve öğretmen gereksinimi
on beş yıl gibi kısa bir zamanda karşılanacaktır..
Kızılçullu , Çifteler ve Gölköy’ün ardından
Kepirtepe, Hasanoğlan, Arifiye, Aksu,
Savaştepe,Gönen, Düziçi, Pazarören,Akpınar,
Beşikdüzü, Cılavuz, Akçadağ, İvriz,
Pamukpınar (Yıldızeli), Pulur, Dicle ,0rtaklar
Köy Enstitüleri ard arda açılır
1948 yılının Milli Eğitim Bakanı
sayın HASAN TAHSİN BANGUOĞLU’NUN
açtığı ,son köy enstitüsü olan
ERCİS Köy Enstitüsü ile sayıları 21'i bulur

Halide Edip Adıvar, Reşat Nuri Güntekin
Fakir Baykurt, Mahmut Makal ,Talip Apay-
dın, Ümit Kaftancıoğlu, Mehmet Başaran,
Dursun Akçam, Ali Dündar, Mustafa Gazal-
cı, Ahmet Seyrek, Ahmet Özgür Türen, Ah-
met Kökligiller, Pakize Türkoğlu, Firdevs
Gümüşoğlu, Dr.Hüseyin Karakuş, Güler Yal-
çın, Hacı Angı, Feyzullah Aktan, Nedim Me-
nekşe, Kemal Üstün ve Ayhan Tunca gibi ,
Cumhuriyet Dönemi yazarlarının anı,.roman
ve öykülerindeki anlatılar ,şairlerin şiirlerindeki
betimlemeler, fotoğraf sanatçılarının çektiği
görüntüler ve belgesellerde gördüğümüz,
Köy Enstitiüleri’nde okuyan öğrencilerin
………………………………...kılık kıyafetleri ;
insan yüreği taşıyanlara, cumhuriyet rejimi-
nin nimetlerinden yararlanıp ta nankörlük
yapanlara gönül gözü açık olanlara ve vic-
danı olanlara 0 GÜNKÜ TÜRKİYE'nin Sİ-
YASAL,SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI-
NI çok iyi anlatmaktadır.
Köy enstitüleri,Türkiye düşmanlarını kudurtur
II.Dünya Savaşı biter bitmez
Emperyal ülkelerin istekleri gündeme gelir
kara kara bulutlar gezinmeye başlar
…………………………….yurdumun üstünde
Ve
1950 yılında yaşanan siyasi depremin ardından
Demokrat Parti zamanında/27 0cak1954 yılında/
Atatürk Devrimi'nin bir duvarı yıkılır
İsmet İnönü Cumhurbaşkanıdır ama,
Milli Eğitim Bakanı Reşat Şemsettin Sirer
zamanında
köy enstitülerinin
eğitim programları değiştirilerek
daha çok teorik öğretime ağırlık veren
………….öğretmen okulları'na dönüştürülür
...................*
Sevinir dar görüşlüler
Sevinir düşmanlar …. bu günlere ulaşılır..
Ardından ,
.........................16.MART. 1848 yılından beri,
GENLERİNDE köy enstitüsü ruhunu taşıyan
ve genelde,
ilçe-kasaba ve kentlere öğretmen yetiştiren
Öğretmen 0kulları,
1978 li yıllarda ,
………...önce İKİ YILLIK eğitim enstitülerine
Bir kaç yıl sonra da
.............dört yıllık eğitim fakültelerine çevrilir
Eğitim tamamen teorik (nazari) olur..
Her hafta sonu, bayrak törenlerinde söylenen
ÖĞRETMEN OKULLARI MARŞI unutulur
Köy Enstitüsü binaları ile
Öğretmen 0kulları Binaları
zaman değirmenindeki
........... tarihin çöplüğünde çürümeye bırakılır
Ama Köy Enstitüleri ile Öğretmen okulları;
kurucuları , okutmanları ,eğitmenleri ,öğrenci-
leri , sazı-sözü, bağlaması,akordiyonu,
kemanı,mandolini ve Aşık Veysel’i ile birlikte
yaklaşık SEKSEN BİR YIL SONRA bile
her hafta sonu , bayrak törenlerinde söylenen;
güftesi, Behçet Kemal Çağlar ‘a
bestesi, Adnan Saygun’a ait olan
ve SÖZLERİ:
“Sürer, eker, biçeriz güvenip ötesine
Milletin her kazancı milletin kesesine
Toplandık baş çiftçinin Atatürk’ün sesine
Toprakla savaş için ziraat cephesine
Biz ulusal varlığın temeliyiz, köküyüz
Biz yurdun öz sahibi efendisi köylüyüz…”
Sözleri ile biten
…….....KÖY ENSTİTÜLERİ MARŞI ile
VE ;
“Alnımızda bilgilerden bir çelenk
Nura doğru can atan Türk genciyiz
Yeryüzünde yoktur, olmaz Türk’e denk
Korku bilmez soyumuz….
Şanlı yurdum, her bucağın şanla dolsun
Yurdum seni yüceltmeye andlar olsun
Candan açtık cehle karşı bir savaş
Ey bu yolda and içen genç arkadaş!
Öğren, öğret hakkı halka gürle, koş;
DURMA DURMA KOŞ!”
Sözleri ile devam eden ;
güftesi İSMAİL HİKMET ERTAYLAN’a
ve bestesi CEVAT MEMDUH ALTAR’ a
……………………………………..ait olan
ÖĞRETMEN OKULLARI MARŞI ile
gönüllerimizde bayrak gibi
…………………………......dalgalanmaktadır

Ali Koç Elegeçmez
Kayıt Tarihi : 18.4.2021 17:12:00
Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Şiiri Değerlendir
Hikayesi:


*Not:1- 1971-1975 yıları arasında Malatya-Akçadağ Öğretmen 0kulu, 1978-1980 yılları arasında Edirne Kız Öğretmen 0kulu ve İki Yıllık Eğitim Enstitüsü, 1982-1984 yılları arasında- 4 ay Edirne dört yıllık Eğitim Enstitüsü,, iki yıl Trakya Üniversitesi Eğitim Yüksek 0kulu'nda ÖĞRETİM GÖREVLİSİ olarak görev yapmış bir öğretmen olarak, kendi gözlem ve deneyimlerimden .. 2-VİKİPEDİ'deki ilgili yazılardan ve 3-"Meşrutiyet'ten Cumhuriyete Bir Fikir Adamı Hasan Tahsin Banguoğlu" adlı kitaptan yararlanılarak yazılmıştır..

Yorumunuz 5 dakika içinde sitede görüntülenecektir.

Bu şiire henüz hiç kimse yorum yapmadı. İlk yorum yapan sen ol!

Ali Koç Elegeçmez