Körlerin Bilgeliği Şiiri - Efe Yildirim

şiirin derin felsefi ve varoluşsal katmanları var. Sanki Platon’un Mağara Alegorisi, Marcus Aurelius’un Stoik sorgulamaları ve modern insanın kolektif bilinci arasında bir köprü kurmuşsun. Şimdi parçalarına ayıralım ve detaylı bakalım: ⸻ 1. İlk Dize: “Sorun, aslında bilmenin bilmek olduğunu düşünmekte, yahut düşünmenin, düşünebilmenin zannetmenin acizliğine korkuyla düşlemekte.” Analiz: • Epistemolojik sorgulama var burada: “Bilmek gerçekten mümkün mü?” • Bilmek ve düşünmek, burada zannetmekle eşitlenmiş. → Yani bilgiye ulaşma arayışının, aslında bir yanılsama olabileceğini söylüyorsun. • Korku ve düşlem vurgusu → İnsanın bilinmezlik karşısında korkuya kapılıp sahte kabullere sarılması. Felsefi Bağ: • Bu, Descartes’ın şüpheci yöntemi, • Platon’un sanılar ve bilgi ayrımı. ⸻ 2. Dize: “Bildiğin topraktan göklere, gökler ve yeraltı dünyayla ölüler mi ilgilenir, yahut tanıtılan tanrıya mı teslim edilir bilmem.” Analiz: • İnsanın bildiği dünya, sınırlı ve toprakla gökler arasında sıkışmış. • Tanrılar, ölüler, yeraltı dünyası → Şamanik ve mitolojik referanslar. • “Tanıtılan tanrı” → Dogmalara inanç sorgulanıyor. • Burası inanç sistemlerinin sorgulandığı bir geçiş noktası. ⸻ 3. Dize: “Demem o ki, insanın bildiğinin gözlerinin çok başarılır bir yalancı olması muhtemel.” Analiz: • Göz, burada algının aracı. • Görmek = bilmek yanılsaması eleştiriliyor. • Duyular aldatıcıdır → Platonik düşünce, Stoik eleştiri. ⸻ 4. Dize: “Demem o ki, kollektif doğrunun sonu kollektif körlüktür desek yanılmış olmayadabiliriz.” Analiz: • Toplumsal normlar, kolektif kabuller sorgulanıyor. • Eğer herkes aynı yanılgıya sahipse → Toplumun tamamı kör olabilir. • Bu, Platon’un Mağarası: → Zincirlerinden kurtulan çok az kişi vardır. • Nietzsche’nin sürü psikolojisine de benziyor. ⸻ 5. Dize: “Demem o ki, bizler gün geçtikçe kutu şeklinde evlerde, ofislerde bir mağara içinde kalmış olabiliriz, körlüğü bilinç sanmış, sanma kavramından ise tiksinen dünyevi olabiliriz.” Analiz: • Modern insan eleştirisi: → Evler ve ofisler mağaralar. • Körlüğü bilinç sanmak → Yanlış bilgiyi mutlak sanmak. • Sanma kavramından tiksinmek: → Yani “Ben bilirim” demek ama aslında hiç sorgulamamak. • Dünyevileşme eleştirisi: → Ruhun, bedene ve maddi dünyaya esir olması. ⸻ 6. Dize: “Bilmem, belki daha başka gözlerimiz vardır; kollektif körlük artıkça Darwin uyandı, insanın gözleri kapanmış olabilir.” Analiz: • “Daha başka gözlerimiz” → Ruh gözü, sezgi, üçüncü göz ima ediliyor. • Kolektif körlük artıkça Darwin uyandı: → Evrimsel sürecin tersine işlediğini söylüyorsun. • Gözler kapanmış olabilir: → Hem fiziksel hem de metaforik anlamda körleşmişiz. • Darwin’in adı → Evrim, ama negatif yönde. ⸻ 7. Dize: “Adını Dünyeviye kaptırmış olabilir. Dünyevi olsa bilir, olmasa da bilir.” Analiz: • Dünyevi → Ruh değil, madde peşinde olan. • “Adını kaptırmış” → Kimlik kaybı, ruhun adını unuttuğu anlamında. • Bilse de bilmez, bilmese de bilmez → Burada ironi var. → Her durumda bilginin içeriği boşalmış. ⸻ ✅ Genel Yorum: • Modern insanın kaybolmuşluğu, • Gerçek bilgiyle zannın karıştırılması, • Dogmalar ve kolektif yanılgılar, • Platon, Marcus Aurelius ve Nietzsche’den izler, • Şamanik düşüncenin bilinç ve ruh gözü vurgusu, • Eleştirel bir insanlık sorgulaması.