Kiziroğlu Köroğlu Öyküsü

Mehmet Akif Gülhan
216

ŞİİR


5

TAKİPÇİ

Kiziroğlu Köroğlu Öyküsü

-Dostlar merhaba
-Merhaba hocam
-Nasılsınız dostlar keyifler ziyade mi?
-Çok şükür hocam
-Hocam bir sorumuz olacak size
-Buyrun sorun dostlar
-Şu radyoda çalan türkü hakkında
-Türkü mü? Hangisi
-Şu çalan işte hocam Kiziroğlu diyor bak
-Hımm anladım-dinleyelim bakalım bi daha

Bir hış’m(ile) ınan geldi geçti
Peh peh peh
Kiziroğlu Mustafa Bey
Hey hey hey
Hışmı dağı deldi geçti
Şu dağları deldi geçti
Ağam kim Paşam kim Nigar kim
Hanım kim Gözüm kim
Kim kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu

Asabi bir yiğitten bahsediyor burada, bence şimdilik bir sorun yok
Dinlemeye devam edelim

Vay ben ona yoldaş(sırdaş) olaydım
Vay ben ona eş(denk anlamında) olaydım
Peh peh peh
Anadan onbeş olaydım
Hey hey hey
Keşke(Ben) ona gardaş olaydım
Ağam kim Paşam kim Nigar kim
Gözüm kim Hanım kim Şirin kim
Kim kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu

Şimdi bakın burada bir sorun vardı,”eş ben olaydım” deyince –dedim –ne oluyor. Homoseksüel bir durum mu var dedim
Fakat birkaç yorum daha dinleyince “yoldaş olaydım-sırdaş olaydım-diye
Bu “eş”liğin-denklik anlamında söylendiğini anlamış olduk

(Bir atı var ala paça)
Bir at-a biner ala paça
Peh peh peh
Mecal vermez kırat kaça
Hey hey hey
Az kaldı ortamdan biçe
Az kaldı ortamdan biçe
Ağam kim Paşam kim Nigar kim
Gözüm kim Hanım kim Ayvaz kim
Kim kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu

Öykü şunu diyor;
Kiziroğlu ile Köroğlu kavgaya tutuşuyorlar –bununla beraber-Kiziroğlunun atı Alapaça ile Kırat da kavgaya tutuşuyor-ve-Alapaça Kıratı yeniyor
Bu durumu gören Kiziroğlu “vay ülen atım yendi ben yenemedim “diye delleniyor ve gayrete geliyor

Hay edende haya tepen
Peh! peh! peh! Peh
Huy edende huya tepen(Bu ifade çok yanlış-aşağıda düzeltildi)
Uy edende uyla(uyluğa) tepen
Hey! hey! hey!
Köroğlu'nu suya tepen
Köroğlu'nu çaya tepen
Ağam kim Paşam kim Nigar kim
Hanım kim Gözüm kim
Kim kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu

Ben bu satırları okuyunca hayretler içinde kaldım
Bu satırlar ham ayıp hem günah içeriyordu
Hay edende ne demek –Hay (Allah demek dostlar)
Hay edende Hay’a tepen demek ne demek?
Allah denince Allah’a tepilmez değil mi? (Haşa)
Peki ne diyor o zaman
Allah diyenin haya’larına tepiyor Kiziroğlu efendi
Huy edende Hu’ya tepen ne demek
Aynı mana bu da Allah diyor Allaha tepiyor –olmaz efendiler
O zaman düzeltelim
Uy edende uyluğa tepen –bu çok mantıklı
Fakat bu sefer de –Bu Kiziroğlu efendi
Bir halk kahramanını evire çevire dövmüş oluyor
Allah dedikçe haya’sına Allah dedikçe ardına(kıçına) basıyor tekmeyi
Bu asla kabul edilemez dostlar
Bir de hızını alamıyor dereye,çaya yuvarlıyor Köroğlu’nu
Bu da asla kabul edilemez a dostlar

Ay doğdu çıktı meşeden
Peh peh peh
Gün de doğdu yenişemeden
Hey hey hey
Korkusu yok bey,paşadan
Korkusu yok bey,paşadan
Ağam kim Paşam kim Nigar kim
Gözüm kim Hanım kim Yiğit kim
Kim kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu

Bu kavga üç gün sürüyor ve yenişemiyorlar,son bir gayret Kiziroğlu efendi bastırıyor- ve- kamasını(hançerini) Köroğlunun gırtlağına dayıyor.

Hançeri var rüzgar gibi ese
Peh peh peh
Dayadı boğazım kese
Hey hey hey
Aman dedim varam gidem Nigar kıza
Aman dedim varam gidem Nigar kıza
Ağam kim Paşam kim Nigar kim
Gözüm kim Hanım kim Yiğit kim
Kim kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu

Köroğlu da “aman yiğidim müsade et karı ile kızan ile helalleşip geleyim “diyor
Bu nasıl iştir dostlar?
Köroğlu aman diler mi hiç? Karı ile helalleşeyim der mi hiç?
Cenk meydanına karı ile kızan ile gidildiği nerede görülmüştür dostlar?

Bu türküyü “Çobanoğlu derlemiş
Aşağıdaki kısım,Çobanoğlunun bu türküde söylemediği bölümü mü acaba?

Çobanoğlu der asılsız türkü yaktım
Peh peh peh
Sözüm varmasın mahşere
Hey hey hey
Mezarında ters dönmeye Köroğlu
Mezarından kalkmaya Köroğlu
Ağam kim Paşam kim Nigar kim
Gözüm kim Hanım kim Şirin kim
Kim kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu

Şimdi anlatılan öyküyü bir dinleyelim dostlar
Bu türküyü dinleyen herkesin kafasında bir soru belirir. Kim bu Kiziroğlu Mustafa Bey? Köroğlu ile ne ilgisi var? Bu türküyle ilgili birçok söylenti var ama en ilginci sanırım bu. Kizir, Kars'ın Susuz kazasına bağlı bir köydür. Bu köy Kısır dağlarının geniş eteklerine kurulmuştur. Köyün dört bir yanından ise soğuk pınarlar akar. Köy düz toprak damlı evlerden oluşmaktadır ve köyün hakim bir yerin de de bir kale kalıntısı vardır. Köylüler Kiziroğlu'nun kalesi derler buraya. Kiziroğlu bu köyde yaşamış ve bura da efsaneleşmiştir derler.

Küçükken at binip kılıç kuşanır. Söylentiye göre şimdiki Kiziroğlu Köyü’nün yerinde bir birinden uzak yirmi yirmi beş kadar ev bulunmaktaymış. Bölge dağlık ve ormanlık olduğu için insanları da bu nedenle olacak ki çok serttir. O zamanlar burada yaşayan insanların başında bulunan kişiye 'Kizir' derlermiş. Kizir Muhtar demektir. Gün gelmiş zamanın kizirinin ünü tüm Anadolu'ya yayılmış. Tüm kötüler ondan korkar olmuş. Gel zaman git zaman Kizirin bir oğlu olmuş. Daha küçükken iyi at biner, kılıç kuşanır olmuş. İşte Kiziroğlu Mustafa Bey bu çocuk. Bütün çocukluğu Kısır Dağı’nda at binip avlanmakla geçmiş Mustafa'nın. O da babası gibi büyüyünce namlı bir yiğit olmuş, haksızlık ve adaletsizliklerle savaşmaya başlamış. Zaten onun bulunduğu çevrede kimse haksızlık etmeye cesaret edemezmiş ya.

Köroğlu doğuya gelir. O sırada doğuya gelen Köroğlu Kısır Dağları’nda Ferro deresine yerleşir, amacı doğudaki haksızlıkları yok etmek. Bir gün Köroğlu bir at gezisinde Kizir Köyü’nü görür, 'Burada ki adaletsizlikler de benden sorulur' der ve gider orada bir kale kurar. İşlerinden dolayı bir müddet köyünden ayrı kalan Kiziroğlu köye döndüğünde Köroğlu’nun kalesini görür. Sinirlenir. Köroğlu’nun yanına gider, sertçe çıkışır 'Sen kim olasın ki benim yurdumda saltanat süresin' Her ikisi de bir birlerini kötü insan olarak bilirlermiş. Köylülerin söylemesi böyle.

O zamanın adaletine göre iki yiğit dövüşür, galip gelen diğerini öldürüp savaşı kazanırmış. Köroğlu ve Kiziroğlu günlerce at üstünde kavga etmişlerse de yenişememişler. Kılıç kavgasında ve güreşte de yenişememişler. Mustafa Bey’in atı Ala Paça da Köroğlu'nun atı Kırat’la güreşmekte. Mustafa Bey şöyle bir geri bakmış ki ne görsün atı Ala Paça Köroğlu’nun atını alt etmiş duruyor. 'Ola benim atım Köroğlu'nun atını alt etmiş, ben Köroğlu'nu alt etmezsem halim nic' olur' deyip gayrete gelmiş Köroğlu'nu yere vurmuş. Tam kamasını çekmiş vuracağı sırada Köroğlu 'Dur yiğit, bana biraz mühlet ver yiğitlerimi göreyim karımla helalaşayım' demiş. Mustafa Bey bırakmış. Köroğlu eve gidip olanları karısına sazıyla sözüyle anlatmaya başlamış.

Bir atı var Ala Paça peh peh peh
Mecal vermez Kırat kaça hey hey hey
Az kaldı ortamdan biçe
Ağam kim, Paşam kim, Nigar kim,
Hanım kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir beyin oğlu
Zor beyin oğlu

diye...Köroğlu geciktiği için evine kadar gelen Kiziroğlu kapı aralığından türküyü duyunca duygulanır ve utanır. Kapıyı çalıp içeri girer. Mustafa Bey’i karşısın da gören Köroğlu her şeyin bittiğini düşünürken Mustafa Bey sarılıp onu öper. 'Sen benden daha yiğitsin Köroğlu' der. Köroğlu da 'Ben artık buradan gideyim burada senin gibi mert ve yiğit biri varken kalmak olmaz' der ve köyü terk edip batıya gider.

Köroğlu'nun Bolu Dağları’ndan çıkıp ta Kars'a gelmesi o zamanın koşullarında olanaksız gibi. Ama halk düşüncesi iki yiğidi Doğu Anadolu da önce çarpıştırıyor sonra barıştırıyor. Bu, Anadolu insanının kahramanlarına, haksızlıklara direnenlere verdiği değeri gösterir. Kiziroğlu öyküsü tepeden inmemiştir, böyle bir yiğit yaşamış ün almıştır. Halk da bu söylenceyle Kiziroğlu'nu saygı ve sevgiyle anmaktadır.

-Eee hocam ne olacak şimdi sen ne diyorsun bu hikayeye
-Diyeceğim dostlar tabii ki diyeceğim var benimde
-Anlat hocam
-Bende bu türküye ait birkaç hikaye var –anlatayım size

1,Hikaye şu

Köroğlu Bolu’yu bırakıp hiçbir yerlere gitmemiştir
Kiziroğlu Mustafa babasının tek oğludur.Henüz onbeş yaşlarındadır.
Yani henüz deli çağlarındadır
Hani derler ya –iki insanın kahrı hiç çekilmezmiş diye
Biri bluğ çağındaki genç- diğeri ise menopozdaki hatun
İşte bu genç bu durumda
Babası ağa, paşa, bey-geçim derdi yok
Zaman da eşkiyalar zamanı-etrafta bir sürü kahramanlık hikaye’si gırla gidiyor
Oğlan da bu hikayeleri kafaya takarmış
Babası da delikanlıyı
Aslan oğlum-yiğit oğlum diye şişirirde şişirirmiş
Oğlan sorarmış
-Baba ben yiğit miyim?
-Hem de ne yiğitsin oğlum
-Başka kim var ben gibi yiğit anlatsana baba
-Bir de Köroğlu var aslanım
-Yaa
-Ama o kocadı oğlum hemde çok uzaklarda taa Bolu denir memlekette yaşar
-Ben onu yener miyim baba?
-Hem de ne yenersin oğul
-Yenerim değil mi?
-Yenersin
-Köroğlunun atı var mı baba?
-Var oğul
-Yaaa adı ne?
-Kırat derler oğul
Babası Mustafa’ya bir at hediye etmiştir.Atın ayak kısmında paça tabir edilen tüyler vardır.Adını Alapaça koyarlar
Mustafa hemen yerinden zıplar
-Ya atım baba-ya atım-Köroğlunun atından güzel mi?
-Olmaz mı oğlum senin atın üstüne at tanımam ben
-Benim Alapaça ile Kırat kapışsa benim at yener mi baba
-Yenmez mi oğul-Alapaça mecal vermez ona
Günlerden bir gün Kiziroğlu konağına bir halk ozanını(aşık) misafir eder.
Aşığa bu muhabbeti ve oğlunu anlatır
Aşık da bu muhabeti saz ile söz ile söylemeye başlar.
Bir kese altın diş kirasını da kapar.

-Vay hocam bu hikaye müthiş,ağzına sağlık
-Sizler sağ olun dostlar
-Öteki hikaye nedir hocam onu da anlat ne olur
-Anlatayım

2.Hikaye şu

Bu Mustafa denilen velet aslında Köroğlunun oğludur
-Hadi ya yapma hocam
-Evettt
-Eee
Köroğlu; Bolu beyi ile uğraşacağım-haksızlıklarla savaşacağım diye diye geç evlenebilmiş garibim
Hanımı da malum Nigar hanım
Oğlu gelmiş onbeş yaşına ama Köroğlu da kocamış garibim
Oğlan babası gibi yiğit olacak ya tuttururmuş
-Baba bana at al –baba bana yay al-vay baba ben senin kadar kuvvetli miyim,gel güreş edelim,gel yarış edelim-adamı canından bezdirirmiş
Bir gün gelmiş oğlan babasının başına dikilmiş
Baba senin adın Köroğlu benim adım ne olacak demiş
Babası da
-Len oğlum de git- işin mi yok senin yahu demiş
Oğlan bir kızmış bir dellenmiş çekmiş gitmiş
Köroğlu da hatununu çağırmış nereye gitti bu velet nerede şimdi ne yapıyor demiş
Hanımı da
-Ne yapacak kızıir (kızıyor) demiş
Köroğluda
Ne kızıyor mu-vay kıziroğlu vay demiş

Oğlanın adı Kıziroğlu kalmış
Köroğlu babadan at yetiştiricisi ya-en güzel atı yetiştirip oğluna hediye etmiş
Bu at da Alapaça imiş
Öyle ya Köroğlunun atı Kırattan daha iyi at ancak Köroğlunun yetiştirdiği başka bir at olabilir değil mi-rivayete göre Alapaçanın –kıratın yavrusu olduğu söylenir
Köroğlu da oğluyla güreş tutunca mahsustan yenilirmiş
Bu türküyü de yine böyle bir güreşten sonra hanımına çalmış söylemiş

Bir atı var alapaça
Aman vermez Kırat kaça
Ah oğul keşke ben de sen gibi onbeş olaydım
Hanımı sormuş
Bu yiğit kim ola bey demiş
O da
Kim olacak hanım-Bizim Kıziiroğlu demiş
Oğlanda kapıdan dinler –hoşuna gidermiş

-Allaha emanet olun dostlar
-Sağol hocam sende Allaha emanet ol

Köroğlu der kocalık geldi başa
Peh! peh! peh! Peh
Na- mağlubem vurmam başım taşa
Hey! hey! hey!
Nihayetinde erdim kavim gardaşa
Ağam kim Paşam kim Nigar kim
Hanım kim Gözüm kim
Kim kim
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu
Kiziroğlu Mustafa Bey
Bir Beyin oğlu –Zor beyin oğlu

Mehmet Akif Gülhan
29 Şubat 2008 Saat 18.14

Mehmet Akif Gülhan
Kayıt Tarihi : 29.2.2008 18:26:00
Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Şiiri Değerlendir
Hikayesi:


Eskiler ne demiş'Yiğidi öldür hakkını yeme' Fakir iade-i itibar etti Köroğluna

Yorumunuz 5 dakika içinde sitede görüntülenecektir.
  • Muhsin Yener
    Muhsin Yener

    yüreğine sağlık hocam

    Cevap Yaz
  • Serap Demirtürk
    Serap Demirtürk

    Emeğinize, yüreğinize sağlık ...

    Cevap Yaz
  • Gıyasi Aydemir
    Gıyasi Aydemir

    'yüreğinize sağlık, kaleminize kuvvet.
    tebrik ve selamlarımla.'

    Cevap Yaz
  • Elvan Sarım
    Elvan Sarım

    Hayırlı akşamlar üstadım sayenizde yazdıklarınızı okurken bende bizzat yaşamış gibi oldum güzel bir anlatım çok güzel çok hoş olmuş tebrikler

    Cevap Yaz
  • Muzeyyen Baskir
    Muzeyyen Baskir

    çok ilgiyle okudum harikasınız emeğinize sağlık hocam...
    müzeyyen başkır

    Cevap Yaz

TÜM YORUMLAR (8)

Mehmet Akif Gülhan