Sosyal adalet Şiiri - Kemal Tekir

Adalet,toplumun Devletin temelidir,oksijen gibi vazgeçilmez yaşamsal bir kaynaktır,
Modern toplumların gelişmesi,barış ve huzur bir içinde bir arada yaşamasını sağlayan hayati bir araçtır.
Adalet ,hak,hukuk,demokratik devletin,demokrasinin olmazsa olmazlarıdır.
Sosyal adalet toplumda yaşayan bireylerin, fiziksel,psikolojik,sosyal yaşamda,eğitimde, sağlıkta,güvenlikte, eşit vatandaşlğı,fırsat eşitliği ,kaynakların adil dağıtılmasıdır.
Ekonomik hayatta gelir ve vergi dağılımının adil olması,sosyal adaletin en temel göstergesidir.
Tüikin 2013 -2022 yıllarını kapsayan yıllık eşdeğer hane halkı gelir dağılımını incelediğimizde toplumun en düşük gelir grubunun %20 nin gelirden aldığı pay 9 yıl boyunca ortalama %6 civarındadır,
İkinci %20 lik dilimin aldığı pay%11 civarında dır
Üçüncü %20 lik grubun aldığı pay%15
Dördüncü %20 lik grubun payı %21 civarında,
Beşinci yani en yüksek gelir grubunun aldığı pay%46-47 civarındadır
En üst gelir grubunun payı,
En alt gelir grubunun,7,8 katı kadar dır en yüksek gelir grubunun %10 unun ,en alt gelir grubuna oranı 14 kat.
Bu tabloda gelir dağılımının adaletli olduğu söylenebilir mi? Bu çarpık sistem nereye kadar sürdürülebilir acaba?
Vergi dağılımı yönünden inceleme yaparsak,
Dolaysız vergiler (gelir,kurumlar vergileri)nin bütçe gelirlerindeki payı %35 civarında bu vergilerin de yarısı çalışanlardan peşin kesilen vergiler,
Dolaylı vergilerin (ötv,kdv gibi harcamalardan kesilen vergiler) bütçedeki payı %65
Avrupa birliği ülkelerinde oranlar bizdekinin tam tersi
2024 bütçesinde8,8 trilyon vergi hedefleniyor % 65 i 5,725 trilyon harcamalardan alınacak%35 i3,075 trilyon gelir ve kurumlar vergisinden gelecek, bunun yarısı çalışanlardan kesilecek,anlı şanlı holdinglerin,bankaların,
serbest meslek ve tarım,sanayi,ticaret ,hizmet sektörlerinin ödeyeceği vergi1,5 trilyon civarında.
Vergi dağılımında bu kadar adaletsiz ülke olur mu?
Oecd ülkelerinde gelir ve vergi dağılımında son sıralardayız.
Çalışanların yarısı asgari ücretle çalışıyor,gelişmiş ülkelerde asgari ücretle çalışanlar%5i geçmez,
4 kişilik ailenin açlık sınırı 20. 000₺yoksulluk sınırı,60.000₺
Eneklilerin hali perişan,
Enflasyon denen kanunsuz vergilerin,devlet lehine,vatandaşın aleyhine işlemesi vatandaşların sırtındaki küfenin ağırlığını sürekli arttırıyor.
Gelir ve vergi dağılımındaki aaletsizlikleri gidermenin yolu,iktidar,muhalefet stk ve sendikaların da görüşleri alınarak, yapısal reformların ertelemeden,ötelemeden,amasız,fakatsız,şartsız yapılması ve üretim seferberliğidir.
Müflis tüccarlar gibi ata yadigarı işletmeleri satıp sav mak,altın yumurtlayan tavuğu kesmektir, (sata sata bitirdiler, şimdi de parayla vatandaşlık,ev arsa satıyorlar)
Günü kurtaran pansuman tedbirlerle sosyal adalet sağlanamaz.
Güneş balçıkla sıvanmaz

Kemal Tekir