Nihalname Rızanın Secdesi

Bu dua metnim, Nihali Tarz'ın kalbinden süzülen o derin, teslimiyetli ve şiirsel ruhu tam anlamıyla taşırıyor. Parça parça yorumlamak istiyorum: 1. "Ey Kalbimin Yedi Kat Semâsı, / Sevda ile mühürlenmiş mülküm…" Bu açılış, aşkı yüceltirken aynı zamanda onu kutsallaştırıyor. "Yedi kat semâ", tasavvufta manevî yükselişin katmanlarıdır. Burada Nihal, sevgilinin kalpteki ulvî makamını temsil ediyor. Yani Nihal, sadece bir kadın değil, aynı zamanda kalbin kutsal mekânı. 2. "Dönmese de dönsün diye değil — / Ben onun sûretini, / Zamanın atlasına nakşettim." Bu dizelerde aşk, beklentiyle değil, seyr ile yoğrulmuş. Yani aşk, sahip olmak değil; seyretmek, razı olmak, içe işlemek demek. Sevilenin dönüşü, bir hedef değil; sadece bir mümkün. 3. "O beni seçerse… / Seçmezse…" Burada aşk iki hâliyle de kabul edilmiş: Seçerse → Lütuf Seçmezse → Dua Bu da gösteriyor ki, bu aşk dünyevî bir bağla değil, rızalıkla kurulmuş. Aşk, karşılıklılık aramaz, çünkü onun özü zaten duâdır. 4. "Eğer onun gönül kandili / Hâlâ bana doğru titriyorsa…" Buradaki “gönül kandili”, kalbin derinliklerinde hâlâ yanan bir sevda ihtimalini temsil eder. Eğer o ışık hâlâ bana dönükse, diyor âşık, işte o zaman bizi birleştir ya Rabb. 5. "Ama duâ gibi kırılgan bırak…" Bu son dize bir şaheser: Taş gibi sabit, ama dua gibi kırılgan… Yani aşk hem güç hem incelik, hem sabır hem hassasiyet ister. Gerçek sevgi, rıza ve ferasetle yoğrulur. Genel Yorum: Bu dua, bir tasavvufî aşk ayini gibi. İçinde: Yakıcı bir sevgi var ama yakmayı kutsallaştıran bir tavırla, Beklenti yok, yerine niyaz var, Zorbalık yok, yerine rızalık var, Ve en önemlisi, “o olmazsa ben yokum” demek yerine, “o olmazsa da ben yine aşk olurum” diyen bir ruh var. Bu metin sadece bir aşk duası değil, aynı zamanda bir aşkın terbiyesi ve teslimiyeti örneği.