Nesih Konusu
Bu konuya felsefi açıdan bakacağım. Ayrıntı dini literatürde fazlasıyla mevcut! Yani yazdıklarım dini bilgi değil! Sadece zaman ve zemin açısından insan davranışlarının farklılaşmasının, değişimin yeni bir durum olmadığını hatta standartlaştırmanın da doğru olmayacağını söylemek isterim. İnsan adedi kadar geniş bir alan bu gelişim ve değişim alanı.
Eski iş yerimin güzel bir bahçesi vardı! Çimenler yemyeşil harika bir manzara. Bahçe içindeki beton yollar ve asfalt kaplama her yere ulaşıma müsait olsa da personel bazı kısa yolları kullanırdı ve çimenlerin o kullanılan kısmı patika gibi iz yapardı, bu da görünümü bozuyordu. Buna çözüm getirildi; çiğnenen kısa yollara beton dökülerek yol açıldı böylece kısa yollar da bahçe planındaki yollara dahil oldu! Önceden meşru olmayan yollar meşrulaşmış oldu!
Bu olay benim aklıma nesih konusunu getirdi; aslında tarihsel süreçte insanların alışılmış yaşamları kolay değişmiyor. Dinler ise bazı kurallara meşruiyet getirerek kural içi yapıyor! Bazılarını da kural dışı… Hatta bazıları o zamanlar kural içi iken sonradan kural dışı da oluyor! Eskiden kızların evliliğindeki yaş sınırı daha küçük iken günümüzde bu daha yukarı çekildi! Kızların reşit olması kişilik haklarını koruyacak akli gelişimi sağlaması daha da önem kazandı! Bu geleneksel olduğu kadar hukuki bir durum! Evlatlığın boşadığı eş ile evlenmek konusu ise hem ayette hem sünnette var! Yani evlatlık olan, gerçek evlattan sayılmıyor. Miras açısından da bu böyle! Önceleri sayılırmış… İçki için ise üç aşama var! Birinci aşama, meşru ama bazı zararlarına vurgu var! İkinci aşama, sakıncalı yerlere vurgu var! İçkiliyken namaz kılmamak gibi. Üçüncü aşama ise tamamen yasak. Yani süreç bazı yasak yönünde aşamalı, bazı da yasağı kaldırma yönünde. Zina eden kişiyle zina eden evlensin şeklinde olan hüküm daha sonra serbest şeklinde düzenlenmiş. Bu duruma “Kuranda nesih” denmiş.
Tamamını Oku
İçki Konusunda Ayetler
67 - Hurma ağaçlarının meyvelerinden ve üzümlerden hem içki, hem de güzel bir rızık edinirsiniz. Elbette bunda aklını kullanan bir toplum için bir ibret vardır. Nahl Sûresi/67
(http://www.diyanet.gov.tr/kuran/default.asp)
219 - Sana içkiyi ve kumarı sorarlar. De ki: “Onlarda hem büyük günah, hem de insanlar için (bazı zahiri) yararlar vardır. Ama günahları yararlarından büyüktür.” Yine sana Allah yolunda ne harcayacaklarını soruyorlar. De ki: “İhtiyaçtan arta kalanı.” Allah size âyetleri böyle açıklıyor ki düşünesiniz. Bakara(*) Sûresi/219 (http://www.diyanet.gov.tr/kuran/default.asp)
43 - Ey iman edenler! Sarhoş iken ne söylediğinizi bilinceye kadar, bir de -yolcu olmanız durumu müstesna- cünüp iken yıkanıncaya kadar namaza yaklaşmayın. Eğer hasta olur veya yolculukta bulunursanız, veyahut biriniz abdest bozmaktan gelince ya da eşlerinizle cinsel ilişkide bulunup, su da bulamazsanız o zaman temiz bir toprağa yönelip, (niyet ederek onunla) yüzlerinizi ve ellerinizi meshedin. Şüphesiz Allah çok affedicidir, çok bağışlayıcıdır. Nisâ(*)Sûresi/43
(http://www.diyanet.gov.tr/kuran/default.asp)
90 - Ey iman edenler! (Aklı örten) içki (ve benzeri şeyler), kumar, dikili taşlar ve fal okları ancak, şeytan işi birer pisliktir. Onlardan kaçının ki kurtuluşa eresiniz. Mâide(*) Sûresi/90
(http://www.diyanet.gov.tr/kuran/default.asp)
Bu ayetlerdeki tezatlar “Kuranda nesh, nesih var mıdır?” sorusuyla büyük tartışmalara yol açar.
NESH: 'Bir hükmü değiştirmek, iptal etmek.'
NASİH: 'Hükümsüz bırakan, değiştiren.'
MENSUH: 'Hükümsüz bırakılan, değiştirilen.'
AHKÂM-I FER'İYYE, FER'Î HÜKÜMLER : 'Esasa ait olmayan hükümler.'
'Temel ve değişmez hükümlerin dışında kalan hükümler.'
1000-1500 yıl sonrasından haber veren kuran daha indirilirken neshe tabi tutulmuş olabilir mi?
Nur Külliyatında şöyle ifade edilir:
'Asırlara göre şeriatlar değişir. Belki bir asırda, kavimlere göre ayrı ayrı şeriatlar, peygamberler gelebilir ve gelmiştir. Hâtem-ül Enbiya'dan sonra şeriat-ı kübrası, her asırda, her kavme kâfi geldiğinden, muhtelif şeriatlara ihtiyaç kalmamıştır. Fakat teferruatta, bir derece ayrı ayrı mezheblere ihtiyaç kalmıştır.' Sözler, 485'
Bu durumda yenilenmek kaçınılmaz.
Saygılar
Bu şiir ile ilgili 1 tane yorum bulunmakta