Camizârım Edirne -7-

Ali Koç Elegeçmez
868

ŞİİR


10

TAKİPÇİ

Camizârım Edirne -7-


*
41-ŞAH MELEK PAŞA CAMİ
*
Musa Çelebi’nin lalası olan
Ona veziri âzamlık yapan
Rumeli Beylerbeyi Şahmelek Paşa tara
Fından 1429 yılında yaptırılmıştır
Tek kubbeli ve tek minareli bir camidir.
On metre ilerisinde şu an kullanılmayan
GAZİMİHAL HAMAMI’NIN kalıntıları bulunur

*

FOTO:AKE

Şahmelek Cami ve Gazi Mihal Hamamı
FOTO:AKE


Gazimihal Hamamı……………

Foto:AKE


GAZİMİHAL HAMAMI VE KAPIKULE YOLU
FOTO:AKE


ŞAHMELEK CAMİ…………
Foto:AKE

*

FOTO:AKE
Şahmelek Cami / 1429……

*
Şahmelek Cami……………
Foto:AKE


Şahmelek Cami Haziresi….
Foto:AKE

*
Balkan Savaşı’nda yıkılan minaresi
sonradan yenilenmiştir
Şahmelek Paşa Cami
Edirne’nin diğer eski camileri gibi
bizi altı yüz yıl geçmişe götüren
bir zaman makinesine benzer
Bir zamanlar ,
cami yerinde bulunan medresede ,
büyük hukukçu MOLLA HÜSREV’in
müderrislik yaptığı bina,
………..….tek kubbeli camilerdendir.
Fetret Devri sultanlarından
ve Eski Cami’yi yaptıran Musa Çelebi’nin
vezirlerinden ,
gözleri görmeyen Şah Melek tarafından
1429 yılında yaptırılmıştır..


*

Veziriazam ŞahMelek’ın Kabri….

FOTO:AKE

*

Cami Haziresi’ndeki
ŞAHMELEK PAŞA’NIN KABRİ
FOTO:AKE

*

Şahmelek Cami ve arkada Gazimihal Cami
FOTO:AKE

***
Ali Paşa Çarşısı’nın
Erdoğan Parkı’na bakan kapısı önünden
Kapıkule Yolu’na doğru yürüdüğünüzde
Edirne çıkışında ,sol tarafta
Gazi Mihal Köprüsü’nün Edirne tarafında
cami haziresinde sakladığı
Şah Melek Paşa Türbesi’yle
ve diğer mezarlarla
ve
tek kubbeli şirin görünümüyle
…………bize “hoş geldiniz!” der gibidir
Ve hemen karşısındaki
saçları dökülmüş, dişleri sökülmüş
beli bükülmüş yıkık dökük eski hamam,
yıpranmış esvaplarıyla
yanından gelip geçenlere mahsun mahsun
bakar.
Benim gördüğümde,
Caminin eskimiş kapısı
ve cami bahçesindeki mezar taşları
ziyaretçi azlığı nedeniyle
sessiz sessiz ağlamaktaydılar!
………….*………..
Kyn:1-Kendi gezi-gözlemlerim
2-Güngör Mazlum-Suskun Güvercin
.............................................Romanı

*
*
*
*
*
42-GAZİMİHAL CAMİİ
*

*

*

*

*


Köprüyü geçtikten sonra Gazimihal Cami
Foto:AKE


Gazimihal Cami ve setler
Foto:AKE


Şahmelek Cami ve arkada Gazimihal Cami

FOTO:AKE

*
Saraçlar Caddesi’ndeki gezinizi bitirip
Kapıkule yönünde
İki kilometre kadar yürüyüp
Sol tarafınızdaki
Şahmelek Paşa Camii’nin
………………………….yanından geçip
Tunca Nehri üzerindeki
Akıncı beylerinden
Gazi Mihal Bey’in yaptırdığı
dokuz kemer üzerine oturtulmuş
oldukça geniş
ve Edirne’nin ilk köprüsü olma
özelliğini de üzerinde taşıyan
Gazimihal Köprüsü’nü de adımlarsanız

Körebe oyununda, saklandığı yerden
birdenbire karşınıza çıkan oyuncu gibi
Gazimihal Köprüsü’nü geçer geçmez
Setler’in arkasındaki çukurdan
size “merhaba !” diyen
tek minareli ve tek kubbeli
Gazimihal Camisi ile karşılaşırsınız
Geniş bahçesini
üzerindeki kocaman kilitli demir kapı ile
koruyan
Gazimihal Camii’nin
cami avlusundaki hazirede
kendisinin, eşinin, kızının,cami imamları
nın
ve başka yiğitlerin mezarları bulunur.
*
Gece-gündüz Tunca Nehri’ninin
söylediği türküleri dinleyen
ve bizlere,Yahya Kemal Beyatlı’nın
AKINCILAR şiirinin:
“Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik
Bin atlı, o gün
dev gibi bir orduyu yendik”dizelerindeki
duyguyu yansıtan
mütevazi görünümlü bu cami,
akıncı beylerinden KÖSE MİHAL’in
....................................torunu da olan
Beylerbeyi MİHAL BEY adına
“Gelecekte,
kadir-kıymet bilenler
yaptıklarımızı takdir edenler
ziyaretimize gelip
bir “Fatiha” okurlar “ düşüncesiyle
1420-1422 yılında
İstanbul’un fethinden
yaklaşık otuz sene önce yaptırılmıştır
Mihrabındaki süslemeler özgündür..
Tekrarlamak gerekirse
Bizans Tekfuru iken
bir 0smanlı Akını Beyi olan
camiyi ve köprüyü yaptıran
MİHAL BEY’in kabri de
………buradaki cami haziresindedir
Edirne’nin ilk camilerindendir
Bahçedeki
diğer mezar taşlarının sahipleri de
aynı temenni ile
ziyaretçilerini beklemektedir..
Edirne eski belediye başkanlarından
sayın Güngör
Mazlum’un Suskun Güvercin romanında
belirttiğine göre Gazimihal Köprüsü
Bizans imparatorlarından
Michal Paleougue tarafından yaptırılmış..
ve Gazimihal zamanında onarıldığı için
Gazimihal Köprüsü olarak anılmakta..
………………...***………..……
NOT: 1-Kendi gezi gözlemlerimden ve
2-Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı’nın
EDİRNE TARİHİ çalışmasından
Trakya GEZİ SİTESİ’nden ve
3-Güngör mazlum-Suskun Güvercin
romanından
yararlanılmıştır..
*
*
*
*
*
*


43-DARÜL HADİS CAMİ
*
Gördüğü rüyada, Hz.Muhammet’in(s.a.v),
kendisinden bir cami yaptırnasını istemesi
üzerine, hadis dersleri vermek amacıyla bu
külliyeyi yaptıran ve temellerine taş koyan
II.Murat’ın yaptırdığı bu cami ile ilgili olarak ,
bu camide edilen duaların kabul edildiği
inancı yaygındır

*


*

*


FOTO:Şadırvan…..

*

*

*

Darül Hadis Cami Avusundaki kabirler

*
Kayıtlara göre,Balkan Harbi sırasında ,
Bulgar topçularının ateşiyle yarısı yıkılan
DAR-ÜL HADİS KÜLLİYESİ, I.Cihan Harbi
sırasında da benzin-mazot deposu olarak
kullanılır.. sonradan camiye çevrilir..
Son yıllarda onarılarak bugünkü haline
getirilen ve şu an bakımlı bir bahçesi olan
Darül Hadis Camii, Saraçlar Caddesi’nin
sonunda,tren yoluna yakın yerde, 25 kasım
şehir stadının karşısındaki ara sokakta, Av
rupa’nın en büyük sinagog binasının çok
yakınında faaliyetini sürdürmektedir..
Bahçesindeki on kurnalı güzel çatılı şadırva
nı ve çıkrıklı kuyusu ile ilgi çeker.
*
Kapalı ve altı taş sütün üzerine oturtulmuş
açık türbelerindeki işlemeli mermer mezar
taşları görülmeye değer güzelliktedir.
Caminin gönüllü çalışanlarından emekli
Mehmet Doğru Bey, kapalı türbede üç padi
şahın sekiz bebesinin yattığını söyler.
Fazla yüksek olmayan tek minaresinde tek
şerefe bulunur.
Caminin duvar ve tavan süslemeleri dikkat
çekici güzelliktedir.
Camin yirmi yıllık imamı sayın Mehmet Eroğ-
lu Hoca’nın, caminin bu duruma gelmesinde,
emeğinin çok olduğu söylenir..
İstanbul’u fetheden ve 0smanlı Devlet’inde
ilk altın parayı bastıran II.MURAT’ın oğlu olan
FATİH SULTAN MEHMET’in, camiye çevrilen
bu külliyede HADİS dersleri almış olması ve
Edirne eski belediye başkanlarından sayın
GÜNGÖR MAZLUMun ” Suskun Güvercin”
romanında belirttiğine göre; DARÜL-HADİS
CAMİİ’nin bahçesinde: ”Edirne’nin beşinci
valisi Karamanoğlu Mehmet Bey ile , üçüncü AHMET’in kızları Zeynep ile Rükiye Sultan’ın
ve oğulları Şehzade Selim ile şehzade Meh
met’in mezarlarının bulunması , bu caminin
önemini arttırmaktadır……
Ayrıca:
…Edirne’nin yakın geçmişteki belediye baş-
kanlarından sayın Güngör Mazlum’un yaz-
dığına göre DAR-ÜL HADİS CAMİ sınırları
içinde II.MUSTAFA’nın kızları Ümmügülsüm
ve Hatice ile oğlu şehzade Ahmet’in , yine
II.MURAT’ın oğlu Hüseyin ile 0rhan Çelebi
ve Hafize Sultan’ın mezar taşları da bulunmak
tadır…
Ayrıca 2.şeyhülislam Molla Fahrettin Azamet-
tin Hazretleri’nin kabir taşı da buradadır..
“Edirne Tarihi” araştırmacılarından, Keşan’da
Sağlık Meslek 0kulu’na ve Trakya Üniversitesi
Tıp fakültesi Hastanesi Röntgen Bölümüne adı
verilmiş olan ve Edirne Girişinde eski Lise bina
sının önündeki mezarlıkta türbesi bulunan
Dr. Rıfat 0sman Tosyavizade’ye göre de;
II.MURAT HAN’ın , temel taşlarını elleriyle koy
duğu Darül Hadis Camii’nin Bahçesinde: Alim
Mevlana Fahrettin Acemi Hazretlerinin,
Badi Efendi’nin, II.Murat Han’ın baş kadını
Alicenap Hatun’un, Murat Hanın kızı Hafsa
Sultanın, II.Murat’ın oğulları şehzade 0rhan
Çelebi ve Hüseyin’in, II.MUSTAFAnın
çocukları Ümmü Gülsüm Sultan ,Hatice
Sultan ve şehzade
Ahmet’in, III.Ahmet’in çocukları Zeynep
Sultan, Rukiye Sultan,şehzade Selim ve
Hafize Sultan’ın kabir ya da mezar taşları bulunmaktadır..
Gerçeği öğrenmek için, bir Edirne yolculuğu
yapmaya değmez mi dersiniz?
Sağlıkla, sevgiyle ve hoş sedalarla kalınız…
Edirne 19 Kasım şehir stadyumunun karşısın
daki yola girip setlere doğru yola
devam ederseniz, 300 metre İlerdeki Dar-ül
Hadis Camii’ne varmadan önce,sağa sapan
sokakta, son yıllarda onarılmış olan görkem
li SİNAGOG binasını görürsünüz..

Karşıda SİNAGOG Binası

FOTO:AKE


Edirne Yahudi SİNAGOG’U…….
Foto:AKE
.*

DARÜL HADİS CAMİİ’NİN ÖNEMİ VE II
.MURAT HAN
……………………..*…………..
…YILDIRIM BAYEZİT ile Germiyaoğul
ları Beyliğ’nden DEVLET HATUN’un oğul
ları olan, 0smanlı Devletinin beşinci padi
şahı I.MEHMET ÇELEBİ , Edirne’de ağır
yaralandığı bir av kazasından sonra dev
letin yönetimini oğlu II.MURAT’a bırakır..
0smanlı Devleti’nin 6.padişahı olarak,
17.yaşında tahta oturan II.MURAT ise kısa
süre sonra , tahtını HÜMA HANIM’dan doğ-
ma oğlu FATİH SULTAN MEHMET’e devre
der..
Ancak yeniçerilerin isyan etmesi üzerine ye
niden tahta geçer..Bir daha da tahtından
inmez..
II.MURAT, ölünceye kadar sürdürdüğü hü
kümdarlık süresi içinde, Uzunköprü İlçesi’n
de ,Ergene Nehri üzerinde , dünyanın en
uzun taş köprüsünü ve Edirne’nin
en hakim tepelerinden birinde, çinileriy
le meşhur MURADİYE CAMİ’ni , Edirne
merkezinde de ; günümüzde ,içinde FATİH
MÜZESİ bulunan,saatli medrese ile onun
karşısında, ÜÇ ŞEREFELİ CAMİ’yi yaptırır.
Edirne’yi kutsal kent yapmayı amaçlayan
şair ruhlu II.MURAT, rüyasında gördüğü
Hz. Muhammet’in isteğini yerine getirerek,
1434 yılında DARÜL HADİS KÜLLİYESİ’ni
diktirir…Böylece Edirne’nin güzelliğine gü-
zellik katar..
.Sultan II.Murat’ın, temellerine temel taş
larını koyduğu DARÜL HADİS KÜLLİYE-
Sİ’nin bünyesinde bulunan Darül Hadis
Camii ile ilgili olarak, Edirne Halkı arasında,
bu camide edilen duaların kabul edildiği
inancı yaygındır..
Balkan Harbi sırasında , Bulgar topçuları
nın ateşiyle yarısı yıkılan DAR-ÜL HADİS
KÜLLİYESİ, I.Cihan harbi sırasında da ben-
zin-mazot deposu olarak kullanılır….
Sonradan camiye çevrilir..
Son yıllarda onarılarak bugünkü haline
getirilen ve şu an bakımlı bir bahçeye
sahip olan Darül Hadis Camii, Saraçlar
Caddesi’nin sonunda,tren yoluna yakın yerde,
25 kasım şehir stadı’nın karşısındaki ara
sokakta, Avrupa’nın en büyük sinagog bi
nasının çok yakınında, faaliyetini sürdürmek
tedir..
*
İstanbul’u fetheden ve 0smanlı Devle
t’inde ilk altın parayı bastıran II.MURAT’ın
oğlu olan FATİH SULTAN MEHMET’in, bu
külliyede HADİS dersleri almış olması
ve Edirne eski belediye başkanlarından
sayın GÜNGÖR MAZLUM’un ” Suskun
Güvercin”
romanında belirttiğine göre; DARÜL HA -
DİS CAMİİ’nin bahçesinde:”Edirne’nin
beşinci valisi Karamanoğlu Mehmet Bey
ile ÜÇÜNCÜ AHMET’in kızları Zeynep ile
Rükiye Sultan’ın ve oğulları Şehzade Se
lim ile şehzade Mehmet’in kabirlerinin bu-
lunması , bu caminin önemini arttırmakta
dır..
Sayın Güngör Mazlum’ın yazdığına göre
DAR-ÜL HADİS CAMİ sınırları içinde
II.MUSTAFA’nın kızları Ümmügülsüm ve
Hatice Sultan ile oğlu şehzade Ahmet’in ,
yine II.MURAT’ın oğlu Hüseyin ile 0rhan
Çelebi ve Hafize Sultan’ın mezar taşları
da bulunmaktadır.
Vikipediye göre ise, cami bahçesinde
II.Murat’ın iki oğlu ile ,III.Mustafa ve III.
Ahmet’in çocuklarının kabirleri de bulun
maktadır….
Edirne tarihi yazarlarından ve Keşan’da
Sağlık Meslek Okulu İle Edirne Tıp Fakül
yesi Hastanesi’ndeki röntgen bölümüne
adı verilen Dr.RIFAT OSMAN TOSYAVİ-
ZADE’ye göre ise, II.MURAT HAN’ın ,te
mel taşlarını elleriyle koyduğu Darül
Hadis Camii’nin Bahçesinde: Alim
Mevlana Fahrettin Acemi Hazretlerinin,
Badi Efendi’nin, II.Murat Han’ın baş
kadını Alicenap Hatun’un, Murat Hanın
kızı Hafsa Sultanın, II.Murat’ın oğul
ları şehzade 0rhan Çelebi ve Hüseyin’in, II.MUSTAFA’nın çocukları Ümmügülsüm
Sultan ,Hatice Sultan ve şehzade Ah
met’in,
III.Ahmet’in çocukları Zeynep Sultan,
Rukiye Sultan, şehzade Selim ve Hafize
Sultan’ın kabir ya da mezar taşları
bulunmaktadır..
Bütün bunları görmek için, bir Edirne
yolculuğu yapmaya değmez mi dersiniz?
Sağlıkla, sevgiyle ve hoş sedalarla kalınız…
**
Kaynaklar :1-Kendi gezi-gözlemlerim
2-Güngör Mazlum: "Suskun Güvercin" Ro
manı
3-Vikipedi: II.Murat maddesi
4-Ayhan Tunca: Edirne Camileri-Darül
Hadis Camii maddesi
5- Edirne Tarihi tanıtım projesi sayfası…
……………………..*…………….
*
*
*
DOSYA-13-

Ali Koç Elegeçmez
Kayıt Tarihi : 1.2.2025 11:41:00
Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Şiiri Değerlendir
Yorumunuz 5 dakika içinde sitede görüntülenecektir.
  • Ali Koç Elegeçmez
    Ali Koç Elegeçmez

    Ali Koç Elegeçmez
    *
    Yapmış olduğum bu çok değerli çalışmama
    çektiğim fotoğrafları yükleyememiş olmanın
    acısınıyaşıyorum..
    Çünkü Edirne Camleri fotoğrafları ile birlikte
    çok etkileyici bir çalışma oldu...
    Ancak, sanırım ,site ,fotoğraf yükleme işle-
    mini kaldırmış..
    Hadi bunu es geçelim tanıtım yazılarını oku-
    yan sayısı da az olmuş..
    0ysa tanıtım yazılarını okusaydınız ,0smanlı
    Devleti'ne 92 yııl başkentlik yapmış oolan
    güzel Edirnemizi Edirne yapan Padişahları
    mızla, sultanlarımızla Beylerbeyi ve valileri-
    mizle, sadrazam ve vezirlerllerimizle, Hase-
    kilerimizle,şehzadelerimizle hanende ve sa-
    zendelerimizle ,Evlliya olarak kabul edilen
    ulemalarımızla birlikte Edirne Sokaklarında,
    Tunca ve Meriç Kıyıları'nda gezecek,kayık
    larla tur atacak, gerek Emirrgan Çay Bahçe
    si'nde , gerekse Karaağaçta bir servi ya da
    bir Karaağaç'ın göllgesinde köpükllü ayra-
    nınızı yudumlayacak, faytonlarla, ya da
    yaya olarak tarihi köprüllerin üzerinden ge-
    çecek,II.Bayezit Külliiyesii'nde,sazende ve
    hanendelerden türküler llecek, medrese öğ-
    rencileri lle sohbet edecek ,Balkan Savaşı'n
    da ,Edirne'nin işgal günlerinde Edirne'yi sa
    vunan Şükrü Paşa'nın tabyallarını görecek,
    sırtını dayadığı söğüt agaçları altında kuş
    seslerini dinleyecek, Sarayiçi'nde pehlivan-
    larla güreşecek ,gerek 1. Dünya Savaşı'nda,
    gerekse Kurtuluş Savaşı'nda ,Edirne Halkı'
    nın yaşadığı sıkıntıları duyumsayacak,
    Karaağaç'taki L0ZAN ANITI önünde saygı
    duruşunda bulunacak ve LOZAN ANTLAŞ-
    MASI Belgelerini incelerken,
    1924 yılında , Yunanistan'dan karavagonlar-
    la Edirne'ye taşınan gözleri yaşlı,gönülleri
    yaslı olan mübadecillerin ağlama seslerini
    ve
    "Elveda Rumeli ! diye çığlık atanlarının ağla-
    ma seslerine karışan KARAAĞAÇ TRENİ'
    NİN SİREN seslerini işitecektiniz..
    Saraçlar Caddesi'nde uçuşan güverciinler
    arasında gezinirken, Çiilngirler Caddesi'n
    de Rüstem Baba Kervansarayı'na selam
    verirken, tava ciğeri yerken,, Alipaşa Kapalı
    Çarşısı ve Bedesten'den hediyelik eşyalar
    alırken yüzyıi önceki Edirne^nın kokusunu
    duyacaktınız...
    Ayrıca bütün bu güzel duygulları yaşama
    nıza vesile olan ,sayısı , fotoğrafları ve bir
    kısmının tanıtımı ilk kez yapılan 57(elli yedi)
    camiyi gezerken attalarımızın inancına ve
    bu inancın ortaya koyduğu sanata saygı du
    yacak, emeği geçen merhumlarrın aziz ruh-
    llarıı önüne saygı ile eğilecektiniz.....
    *
    Emeğim ,sevgi dolu yürek taşıyan , paylaş-
    mayı seven, kadir -kıymet billen bütün va-
    tanseverlere armağanım olsun..
    Saygı ile...........
    Havaya bugün düşen ilk cemre gibi, gönül
    lerimize de baharı getiren cemreler düşsün.
    dilerim
    .19.02.2025

    Cevap Yaz

TÜM YORUMLAR (1)