Camizârım Edirne-6- Şiiri - Ali Koç Eleg ...

36-MURADİYE CAMi
*

FOTO:AKE

Menzilahır Mah..Büyükfırın sokak…….
FOTO:(AKE)

FOTO:AKE

Muradiye Cami Şadırvanı………..
Foto:AKE

*

Muradiye Cami’inin duvarlarındaki yazılar
ve şadırvan……………………
Foto:AKE

Muradiye Cami Şadırvanı ve SELİMİYE CAMİ
FOTO:AKE

Muradiye Camii Haziresi…
FOTO:AKE

Muradiye Camii ve cami haziresi…….
FOTO:AKE

Muradiye Cami Haziresi’nden SELİMİYE
FOTO:(AKE)

*

*

Muradiye Cami Haziresi
Kıyık Cami minaresi
Uzunköprü İlçesi’ndeki taş örmeli
uzun köprü
Edirne’deki Üç şerefeli Camiî,
Saatli Medrese
Ve Edirne merkezdeki
Darül Hadis Cami gibi,
Muradiye Cami de
I.Mehmet Çelebi’nin oğlu olan
II.Murat Han’ın yaptırdığı
eşsiz tarih miraslarındandır
*
Küçükpazar Semti'nde
Sarayiçi'ne hakim bir tepededir..
Tekke Kapı Caddesi’ndedir.
Kıyık Caddesi’ne de yakındır.
Büyükçe kubbeleri,
tek minaresi üzerindeki tek şerefesiyle
Edirne’nin bu yüksek tepesini
bir deniz feneri gibi aydınlatan
ve küçük bir kervansarayı andıran
Muradiye Cami’i tarih kokar.
*
Mimarisiyle “ben 0smanlı eseriyim”’der.
cami ve şadırvan yanından
Selimiye’nin dört minaresi görünür
*
Mimarı ,şimdilik bilinmemektedir.
Avlusundaki şapkalı şadırvanı
…………………………dikkat çekicidir
Mihrap ve duvar çinilerinin güzelliği
bu caminin simgelerindendir .
Edirne’ye tepeden bakan
Selimiye Cami ile karşıdan fısıldaşan
çinileriyle meşhur bu camiyi
İlk gördüğümde
O’nu da şöyle anlatmıştım:
*
“Öykümüzün tarihi; 1426
Gerisini şimdilik edelim hasır altı!
İstanbul hayaliyle yaşarken Sultan Murat
Rüyasında ,Mevlana demişki;
…………………………….”Bir mescit yap! ”
-İçinde mevleviler dönsünler, gece gündüz
Desinler tüm küffara “işte bu, felsefemiz! ”
Atlayıp kır atına dolaşmış sultanımız
"Tam burda olsun! " demiş
...................................mevlevi dergahımız
Ama, kavga edince dergahtaki erenler
Bir camiye çevirmiş dergahı, Murat'ımız....
Bir başka söylenti de;
............................Sultan, çıkmış tepeye
Bakmış ki rüya gibi bu tepeden Edirne
Tunca -Meriç akarken söğütlerin altından
II.Sultan Murat kükremiş kır atından
Buyurmuş;
“Baksanıza, ne mahzun akar Meriç
Demek ki külliyesiz, minaresiz toprak,. hiç.! ..”
Yaradan, nehirlerle bezemiş bu beldeyi
Mutlaka kültür kenti yapmalı Edirne’yi.

Sularda titreşmeli, caminin kubbeleri
Burda bırakmalıyız en güzel hediyeyi
Donatmalı her yeri büyük külliyelerle
Semayı süslemeli cami minareleri

Çağırtıp, adı meçhul mimarını katına
Buyurmuş kılıç gibi, mimarın suratına! :

-İsterem bir cami yap, benzesin şu tahtıma!
Yakışsın Osmanlı'nın ve ceddimim şanına
Ders alsın oğlum Mehmet görünce çinileri
Yaptırsın buralara en iyi camileri!

Kaftanını okşarken Sarayiçi Yelleri
Beklemiş hep sabırla bitsin diye camii.
Mihrabını süsletmiş masmavi çinilerle
Şadırvan da koydurmuş avlusuna bir tane

Tüylerini yıkarken burada güvercinler
Duvarları süslemiş çiçek çiçek çiniler
Mest olmuş çinilere, camiyi yapan eller
Koşmuşlar görmek için bu camiyi , şairler

Elbette Sultan Murat, bu iş bitti dememiş
'Darülhadis' denilen camii de bitirtmiş
Saray avlusu gibi gül kokan bu camiye
Üç tane şerefeli camiyi de ekletmiş

Kapısı meşhur olan bu sonuncu camiyle
Edirne, tarih kokan dar-ül nasr'a benzemiş
Gönüller birbirine aşkla bağlansın diye
Mimar'a, on kemerli bir de köprü diktirtmiş.

Arda,Tunca ve Meriç sularken Edirne’yi
“Ver! “ demişler toprağa, en güzel laleleri
Bu millet hak ediyor bu güzel beldeleri
Sultan Murat, kutsal kent yapacak Edirne’yi!

Gerçekten, nehirlerin kehaneti yol bulmuş
Edirne Rumeli'de doksan yıl başkent olmuş..
Yaklaşık yüz yıl sonra, görünce bu beldeyi
Lalelerle süslemiş Sinan, Selimiye’yi

Arda,Tunca ve Meriç bu yüzden kıvrık akar
Akarken camilere boynun çevirip bakar
Kiminin eteğini ıslatarak akarken
Onlara yükseklerden iki cami göz kırpar
Biri sultan Murat’tan çinili Muradiye
Bir de Mimar Sinan’dan, şahane Selimiye!

Mutludur, altı asır bu camiyle Edirne
Mutludur, Edirne’ye bakarken Muradiye! “
…. …………..*………………..
………………*………………
Kyn:1-Kendi gezi ve gözlemlerim
2-Edirne Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün
Edine Tarihi ve Kültürü Sitesi..
*
*
*
*
*
37-BARUTHANE(İsmail Ağa) CAMİ
*.
İsmail Ağa Cami olarak bilinir

*

*

*

*

*

…. *

İsmailağa’nın Cami ve İ.Ağa’nın Kabri

FOTO:AKE

Caminin abdesthane muslukları…

FOTO: AKE

İsmail Ağa Cami-yan sokaktan…
FOTO:AKE

İsmailağa Cami

FOTO:AKE

Fatih’in İstanbul’u fethinden
on yıl sonra yani 1463 yılında
Edirne’de var olan İsmail Ağa Mahallesi
Baruthane Mevkiinde yapıldığından
………………….bu adlarla anılmaktadır
Tek kubbeli ve tek minareli cami
1993 yılında
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce
tedavi edilmiş olup, şimdi ayaktadır!
İbadet edenleri duaya,
Gezmeyi sevenleri de görmeye çağırmak
tadır
*
NOT:1-Kendi gezi-gözlemlerimden
2-TRAKYA GEZİ SİTESİ’nden yararlanılmıştır
*
*
*
*
*

38- ATİK ALİ PAŞA CAMİ
*
Selimiye Camii’nin hemen arkasında
Meydan Mahallesi’nin sınırları içinde bulunur.
Yeni onarılıp hizmete açılan
hem erkekler hem de kadınlar kısmı bulunan
SARAY HAMAMI’NIN yüz metre ilerisinde,
Kapodokya Peri Bacaları’nı andıran
şahane güzellikteki
mezartaşları müzesi’nin hemen karşısında
ve Edirne Arkeokoli ve Etnografya Müzesi’
nin arka tarafında bulunan
Kare planlı; tuğla örgülü alçak minaresi
ve tek şerefesi al benisi olan cami
0smanlı Devleti’nin değerli sadrazamla-
rından Atik Ali Paşa tarafından
1506 yılında yaptırılmıştır.

*

İki duvar
ve iki mermer sütun üzerine oturtulan
son cemaat yerinin önünde
üç kemer bulunur.

ATİK ALİ PAŞA CAMİ MİNARESİ
FOTO:AKE

Cami içinden cami bahçesi
FOTO: AKE
*

Cami duvarları, bir sıra taş
iki sıra tuğla örülmüştür
Cami’in Bahçesi’nden görülen
taş mezar müzesi ile Selimiye Camii’nin
dört ince minaresinin görüntüsüne
bakmaya doyum olmaz.
Bu cami önünden
Medrese Alibey Mahallesi’ndeki
geniş bahçeli , güzel Taşlık Cami’nin
yüksek minaresi de görülür

*

Cami’nin ön bahçesinde bir kabir
*
Caminin on yıllık imamı ,
ve şehzadeler kenti Amasya kökenli
sayın Ahmet Önder’in söylediğine göre;
Caminin ana yola bakan
arka tarafındaki hazirede
kiminin başında kavuk ve sarıkları bulunan
otuz civarında kabir taşı ile
cami bahçesine giriş kapısını hemen yanında,
sol tarafta
üzerinde 0smanlıca yazılar bulunan
mermer taşlı bakımlı mezarın
mahalle sakinlerinden
kişilere ait olduğu sanılmakta..
*
“Son cemaat yerinin çatısı
………………………...çökmek üzere iken
Bu güne kadar çok önemli hizmetlerde
……………………………bulunmuş olan
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün çabalarıyla
2014 yılında onarımı tamamlanarak
…………………………….hizmete açılmış..”

*

FOTO:AKE

ATİK ALİ PAŞA CAMİ HAZİRESİ…
*
Her duvarında ikişer tane olmak üzere
demir parmaklıklarla korunaklı
sekiz penceresi
ve bunların üstünde
en az bu kadar sayıda
petek gözlü pencereleri de olan
ahşaptan mimberi, ahşap kürsüsü
ve ahşaptan balkonu olan,
fazla aydınlık olmayan
yüz elli kişilik cemaat kapasiteli camide
bir kaç rekatlık şükür namazı kılmak
………………bana da nasip olmuştur
*
Caminin hemen yanındaki
Edirne Müzesi’nin bitişiğinde
tuvalet bulunduğundan
camiye tuvalet yapılmamış
şadırvan niyetine de
dört musluklu abdest alma yeri yapılmı
ştır.
Ancak bu muslukların ikisi ,
ne amaçla yapıldığı bilinmez
yerinden sökülüp alınmıştır.
*
Caminin bahçesinden ,
müze önündeki mezar taşlarıyla birlikte
Selimiye Camii’nin görüntüsü
Kapodokya’nın görüntüsünden bile güzeldir.
Atik Ali Paşa
Küçükpazar Semti’ndeki Sarı Cami ile
Muradiye Cami’ine yakındır
Bu caminin yanı sıra
yoksuları, dervişleri , öğrencileri
beslemek için HANGAH da yaptıran
……………………………..Atik Ali Paşa:
0 yıllarda ,
Sivas’ta çıkan Şahkulu İsyanı’nı bastırırken
yaralanan ,
Amasya’daki tedavisi sırasında ölen
ve Amasya’da Kurtboğan Camii yakınındaki
kendi adıyla anılan mescide gömülen
veziri âzam Atik Ali Paşa’dır..
*
Atik Ali Paşa ,bunlardan başka;
II.Bayezıt’ın şehzadeleri arasında çıkan
taht kavgalarını bastıran
Istanbul/Çemberlitaş’taki
Atik Ali Paşa Camii’ni
medreseyi, imareti,mektep ve kütüphaneyi
yine; Zincirlikuyu’faki cami ile hamamı
ve Karagümrük’teki Atik Ali Paşa Camii’ni
yaptıran değerli veziriazam Atik Ali Paşa’dır..

*
Kyn:1-Kendi gezi-gözlem ve araştırmalarım
2-Cami duvarındaki bilgilerden
*
*
*
*
*
*
39-YILDIRIM AKMESCİT CAMİ
*

FOTO:AKE

*
İç içe geçmiş mermer süslemeleri nedeniyle
halk arasında küpeli cami olarak ta anılan cami;
0sman Bey’in oğlu Orhan Gazi tarafından
İznik’te yaptırılan ve ilk 0smanlı camisi olan
………………………HACI ÖZBEK CAMİ gibi
0rhan Gazi’nin torunu ve
Sultan I.Murat’ın oğlu olan
I.Bayezit (Yıldırım Bayezıt) tarafından
yaptırılmış
Eski Kapıkule Yolu’ndaki
Edirne’nin en eski küçük selatin camisidir.
*
1399 yılında, Yıldırım Bayezıt tarafından
kiliseden kalıntısından camiye çevrildiği
sanılmaktadır
Meriç Nehri kıyısındaki Yıldırım Köprüsü’nün
karşısında bulunur..
İç avlunun ortasında şadırvanı vardır..
XVIII.yüzyılda
son cemaat yeri ve minare eklenerek
……………………camiye dönüştürülmüştür.
Mimarı bilinmemektedir.
Tek kubbeli, tek şerefeli, tek minareli camiler
dendir.
Kesme yontma taş ve tuğla karışımından
yapılmış küçük bir camidir.
Caminin doğu kısmında iki bölümlü bahçe
bulunur
Cami tarafındaki bölüm şadırvanlı avlu
olarak adlandırılır.

Yıldırım Akmescit Cami Hizmetlisi İsmail

Foto:AKE

*

*
*

Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı’nın
Edirne Tarihi ve Kültürü adlı Araştırmasına
göre;
Yıldırım Bayezid adına camiye dönüştü
rülürken
(1400) temel dışında yeniden yapılmıştır.
Yapım tarihini 1396 ya da 1399 olarak
gösterenler
de vardır.
Kilise üzerine yeniden yapılan Caminin kıb
lesi yapının
eksenine uymadığından mihrap haç kolla
rından birisinin
köşesine konmuş, eğimli bir görünüş almış
tır.
Son cemaat yerinin iki yanında tabhane oda
ları (gezici
dervişlerin kaldığı) vardır. Günümüzdeki biçi
miyle, dört kemerli, kubbeli ve tek minareli bir
camidir...
1877–1878 Osmanlı - Rus Savaşı yıllarında
Ruslar camiyi erzak deposu
olarak kullanmışlardır.
Bahçesindeki mezarlarından birinin Sultan
Fatih tahta geçtiğinde
Edirne Sarayı Hamamında boğdurulan
Sultan II.Murat’ın şehzadelerinden Ahmet’e
ait olduğu söylenir. Yeri tam olarak bilinme
yen mermerden yapılmış ve birbirine geçme
küpe şeklindeki asılı iki halka nedeniyle
Küpeli Cami diyenler de vardır.
*
KYN:1-Kendi gezi-gözlemlerim
2-İslam Ansiklopedisi
3-Ahmet Usal-Edirne vergi dairesi Başkanlığı
Edirne Tarihi ve Kültürü araştırması
*
*
DOSYA-11-