Bitki hastalıkları, tarımsal üretimde önemli kayıplara neden olan ve küresel gıda güvenliği açısından kritik öneme sahip sorunlardır. Canlı hastalık etmenleri olarak adlandırılan biyotik faktörler, bitkilerde kalıcı hasarlar oluşturarak hem ürün kalitesini hem de verimini ciddi şekilde etkilemektedir. Canlı hastalık etmenleri, hastalığı meydana getiren biyotik organizmalar olup, en önemli karakteristikleri hastalığın ortadan kaldırılması durumunda bile bitkinin eski sağlıklı durumuna dönemeyişidir. Bu etmenler çeşitli faktörlerle hastalıklı bitkilerden sağlıklı olanlara kolayca bulaşabilir ve geniş alanlarda yayılım gösterebilir. Hastalık etmenleri arasında virüsler, bakteriler ve funguslar başlıca grupları oluşturmaktadır.
Virüsler ve Viral Hastalıklar
Virüslerin Yapısı ve Özellikleri
Virüsler, sadece canlı hücre içerisinde çoğalabilen ve bitkilerde hastalık oluşturma yeteneğine sahip mikroskobik yapılardır. Günümüzde yaklaşık 2000 civarında bilinen virüs türü bulunmakta olup, sürekli olarak yeni tip virüsler keşfedilmektedir. Bu organizmalar son derece küçük boyutlarda olup, ancak elektron mikroskobu ile görülebilir düzeydedir. Virüslerin en belirgin özelliği hücresel yapılarının bulunmamasıdır. Bakteriler gibi ikiye bölünme yetisine sahip olmayan virüsler, spor benzeri üretken yapılar da oluşturmazlar. Çoğalma süreçlerini konukçu hücrenin metabolik sistemini kullanarak gerçekleştirirler. Bu süreçte kendi kopyalarını oluştururak diğer sağlıklı hücrelere saldırırlar.
Viral Hastalıkların Patogenezi
Virüsler, bakteriler ve mantarların aksine bitkilere doğrudan toksin vererek zarar vermezler. Hastalık mekanizması, virüslerin çoğaldıkları hücrelerin normal işlevlerini bozmaları üzerine kuruludur. Bu durum bitkilerin gelişmesinde ciddi duraklamalara, verimde önemli azalmalara neden olarak ürün kalitesi ve miktarının düşmesine, hatta bitkinin zayıflayarak ölümüne kadar varabilen sonuçlar doğurur.
Viral Hastalık Belirtileri
Taşıtlar hızla gelip geçiyor, her yer kalabalık,
Ben seni düşünüyorum bir bodrum kahvesinde
Uzat bana uzat ellerini
İzinli askerler görüyorum, kırıtarak yürüyen işçi kızlar
İstanbul her günkü yaşantısı içinde, uğultulu,
Bu şiir ile ilgili 0 tane yorum bulunmakta