Üzgün Sözcükler Şiiri - İbrahim Karay

Öfkelendim bağırdım yerine Çıkıştım
Ben onları azarladım yerine Çekiştim
Vazgeçtim bıraktım yerine Hıştındım
Denirdi bizim obamızda, köyümüzde

Doğumu yakın hamile kadına Yüklü
İki yaşına gelmiş erkek koyuna Toklu
Malzemenin katıksız, saf haline Çıkla
Denirdi bizim obamızda, köyümüzde

Paylaşmak, bölüşmek yerine Üleşmek
Çağırmak, seslenmek yerine Ünlemek
Bıçağı, makası bilemek yerine Yülemek
Denirdi geçmişte obamızda, köyümüzde

Çocuklar ayakta çiş yaptığı zaman Tiydirdi
Kumaş veya giysi tüylendiği zaman Tiftidi
Elbiselerin eskimeye başlamasına Tugşadı
Derdik biz geçmişte obamızda, köyümüzde

Gabı gacağı çalkalayıp yıka yerine Yaykala
Deprem, yer sarsıntısı yerine genelde Zelzele
Deve yününden dokuma yer yazgısına Bozpala
Denirdi geçmişte bizim obamızda, köyümüzde

Beyaz, pamuk dokuma baş örtüsüne Dastar
Saçta pişen yağlı yada şekerli yufkaya Gatmer
Palamut ağacının yabani ve dikenlisine Pıynar
Denirdi geçmişte bizim yöremizde Köyümüzde

Boyun bağı da yapılan büyükçe mendile Yağlık
Koyunun yününü kırkmaya yarayan alete Kırklık
Meyvenin yenmeyen çekirdekli kısmına Kesmik
Denirdi geçmişte bizim yöremizde, Köyümüzde

Yüksek dağların yamaçlarındaki çakıla Çaaşak
Düğümün gevşek, kapının aralık haline Gooşak
Ateş üstüne konan üç ayaklı çembere Sağacak
Denirdi geçmişte bizim yöremizde, Köyümüzde

Hayvanların başına takılan yulara kimileri Çilbir
Camdan su veya çay bardağına genellikle Billür
Pantolona benzeyen kara yünden giysiye Çağşır
Derler di geçmişte bizim yöremizde, Köyümüzde

Yanı başı, Kıyısı, Kenarı yerine bir çokları Annacı
Bohça ile mahallede giysi satan kadına Bohçacı
Hamile, doğurmak üzere olan hayvana Gunnacı
Derler di geçmişte bizim yöremizde, Köyümüzde

Sözünde durmayan, iki yüzlü, ciddiyetsize Yalama
El ile tutulup atılabilecek büyüklükteki taşa Alama
Çatısı aşağıya meyilli, eve bitişik yapıya Gaydırma
Denirdi bir zamanlar bizim yöremizde Köyümüzde

Çocukların önüne, bağrına takılan önlüğe Bağırtlak
Koyunun tüylerine yapışıp kuruyan pisliğe Çakıldak
Sığırları sokup huysuzlaştıran bir tür sineğe Büğelek
Derdi köylümüz bir zamanlar yöremizde Köyümüzde

Beşiğin üstüne takılan küçük yuvarlak zile Kongurak
Yün, Yapağı eğirip, ip yapmaya yarayan alete Tengirek
Giysinin, kumaşın eskimeye yüz tutmasına Tuğşamak
Denirdi seksenli yıllar ve öncesi obamızda Köyümüzde

Ortalığı karıştıran, yaramazlık yapan çocuklara Gurdak
Dağ ve tepelerdeki küçük çukurlara Koyak yada Koytak
Elbisenin kolunun kirlenmesini önleyen kolluğa Kolçak
Denirdi seksenli yıllar ve öncesi obamızda Köyümüzde

Küçüklerin büyüklerine bağırıp çağırmasına Çemkirmek
Damakta tat alırken yapılan ağız hareketine Yamtınmak
Koyunun, keçinin boynuna takılan küçük zile Kongurdak
Derlerdi seksenli yıllar ve öncesi yöremizde, Köyümüzde

Elbisenin eteğini dizlere kadar kaldırmaya Çemremek
Sıçramak, zıplamak, hoplamaya Tünlemek, Tüngümek
Vazgeçmeye, bırakmaya, boşlamaya kimisi Hıştınmak
Der di seksenli yıllar ve öncesi yöremizde, Köyümüzde

Kirli olanı yıkayıp temiz hale getirmeye Yümek
Ekin destelerinin toplanmış yığınlarına Tümek
Bir ayağı bükük yada çarpık olan kişiye Yamık
Derler idi bir zamanlar yöremizde, Köyümüzde

Saçmalayan, kendinden geçmiş kişiye Essirik
Aynı anneyi emip, süt kardeşi olanlara Emişik
Tohumundan duvar süs yapılan bitkiye Üzerlik
Derler idi bir zamanlar yöremizde, Köyümüzde

Eli yukarda vuracakmış gibi yapmaya Anıtlamak
Yüksek ateşte eti hafifçe pişirmeye Bosçalamak
Yaşlılıkta normal olmayan davranışa Matıflamak
Denirdi yıllar öncesi bizim obamızda Köyümüzde

Tüfek fişeklerinin yerleştirildiği kemere Harbılık
Çıvgın'da denilen mimi mimi sarı kuşa Kendircik
Genç kız ve gelinlerin sırdaş arkadaşına Ahretlik
Denirdi yıllar öncesi bizim obamızda Köyümüzde

Evin odalarının açıldığı girişe Hayat
Hayvanların hapsedildiği yere Tokat
Güç ve kuvvete kimileri bazen Takat
Derlerdi bizim obamızda Köyümüzde

Lastik sapanın deri parçasına Yuluk
Deriden imal içmesuyu kabına Tuluk
Yaramaz kız çocuğuna genelde Yoluk
Derlerdi bizim Yöremizde Köyümüzde

Göçenler yatak yorgan eşyasına Şerik
Üst dudağı yarık veya yırtık olana Yirik
Yaklaşık on kiloluk tahıl ölçüsüne Şinik
Derlerdi bir zamanlar bizim Köyümüzde

Çok dar ve vücuda oturan pantolona Zıbık
Kulaksız yada küçük kulaklı koyuna Kürük
Olgunlaşmamış çok ekşi dağ eriğine Goruk
Denirdi bir zamanlar obamızda Köyümüzde

Koyun sürüsünün dinlendiği yamaca Eğrek
At ve eşeğin yuvarlandığı toprak yere Anlak
Geveze, sulu, ciddiyetten uzak olana Zevzek
Derdik biz geçmişte obamızda, köyümüzde

Keçi kılından dokunan yer yazgısına Çulluk
İçinde su olan kaya üstündeki oyuğa Kaklık
Yumuşak karın boşluğu duvarı etine Şaplak
Derdik biz geçmişte obamızda, köyümüzde

Bezden yapılmış torbaya Çıkı kimileri Çıkın
Yufka ekmeğiyle yapılan bir lokmaya Dıkım
Deriden yapılan ince uzun sağlam ipe Sırım
Derdik biz geçmişte obamızda, köyümüzde

Şapkanın ön tarafındaki çıkıntısına Muşmak
Bir şeyi kıyas etmeye, dayandırmaya Yosmak
Genelde kızların başını örtüyü örtüye Yaşmak
Derlerdi bir zamanlar yöremizde, Köyümüzde

Buğday ezmek için taştan oyma alete Dibek
Bebeğin çişini silbişe ulaştıran boruya Sibek
Yavrulamamış iki yaşındaki dışı koyuna Şişek
Derlerdi bir zamanlar yöremizde, Köyümüzde

Atılan merminin hedeften şaşmasına Çıvmak
Birinin ayakları üzerine çökelmesine Çömmek
Yıkanmaya kimileri Yünmek kimileride Çimmek
Derdik biz seksenli yıllar ve öncesi Köyümüzde

Kenevirden yapılan kalın ve sağlam ipe Gınnap
Aşırı soğukta donacak kadar üşümeye Buymak
Kedi pençesi veya bir avuç kadar olana Kamçak
Derdik biz seksenli yıllar ve öncesi Köyümüzde

Kız çocukların saçlarına yapılan örgüye Melik
Üzerinde hamur açılan tahtadan tablaya Senit
Bezeden büyük kepekten köpek yemeğine Tepit
Derdik biz seksenli yıllar ve öncesi Köyümüzde

Acele davranışa Evmek, gürbüz dişi ata Kısrak
Sini altına konulan yuvarlak çerçeveye Kasnak
Yollarda küçük çukurlarda birikmiş suya Çolpak
Derlerdi seksenli yıllar ve öncesinde Köyümüzde

Vücudumuzun göğüs kısmına Döş yada Bağır
Belki, sanırım yerine bir çokları Za'ar yada Zağar
Hayvanları bağlayıp, çekmeye yarayan ipe Yular
Derlerdi seksenli yıllar ve öncesinde Köyümüzde

Köpeklerin arka ayağını kaldırıp işediğinde Siğdi.
Koyun yada keçinin kafasıyla tosladığında Süstü.
Atın, eşeğin arka ayaklarıyla çifte attığında Depdi.
Denirdi yıllar öncesi bizim obamızda Köyümüzde.

Çubuklar birleştirilip, üstü örtülen yapıya Alaccık
Üremeye ayrılan cins, kaliteli dişi kuzuya Damızlık
Deriden yapılan, içine azık konan torbaya Dağarcık
Derlerdi bir zamanlar bizim obamızda, Köyümüzde

Üzerinde hamur açılabilen tahtadan tablaya Senit
Kulağı duymadığı için konusamayan dilsize Samıt
Atın boynuna takılan araba koşum takımına Hamit
Derlerdi bir zamanlar bizim obamızda, Köyümüzde